1.2.3. Cherubs tonen Gods karakter

Zicht op God

"En de vier dieren (=cherubs) hadden elk voor zich zes vleugels en waren rondom en van binnen vol ogen en zij hadden dag noch nacht rust, zeggende: "Heilig, heilig, heilig is de Here God, de Almachtige, die was en is en die komt." (Openbaring 4:8, NBG1951)

Hier lezen we dat de cherubs een groot aantal ogen hebben, van voren, van achteren, rondom en van binnen. Dat wil zeggen dat ze allerlei zintuigen hebben om alle mogelijke aspecten van Gods persoonlijkheid te kunnen onderscheiden. Met deze zintuigen kunnen ze niet alleen zien hoe Gods heerlijkheid zich naar buiten openbaart, maar ook wat er in het diepste innerlijk van God omgaat. Door wat de cherubs zien zijn ze voortdurend buiten zichzelf van verwondering en verbazing. Daarom roepen ze steeds uit:

"... Heilig, heilig, heilig is God, de Heer " (Openbaring 4:8, NBV2004)

De cherubs hadden nooit rust. Ze konden er niet genoeg van krijgen om God te bewonderen en ze kwamen nooit zover dat ze alles van God al gezien hadden. Gods heiligheid blijkt het allerbelangrijkste kenmerk van God te zijn.

God is ontzagwekkend en altijd weer anders, verrassend veelzijdig en ver uitstijgend boven het niveau van mensen en engelen. Hoe meer je van de Schepper ontdekt, hoe meer je je verbaast over zijn eigenschappen. Je gaat jezelf dan steeds kleiner voelen in vergelijking met God. Je gaat steeds meer beseffen dat Hij je begrip mijlenver te boven gaat. Doordat de cherubs dichter bij God kunnen zijn dan enig ander schepsel, hebben zij het meest heldere zicht op God!

Weerspiegeling van Gods karakter

De cherubs worden in verband gebracht met Gods heerlijkheid en Gods heerlijkheid is een manifestatie van wie God is. De schrijver van de Hebreeënbrief zegt het volgende over de cherubfiguren bovenop het verzoendeksel boven de Ark van het verbond:

"... daarboven waren de cherubs der heerlijkheid, die het verzoendeksel overschaduwden ..." (Hebreeën 9:5, NBG1951)

We lezen van de cherubs dat ze elk een verschillend uiterlijk leken te hebben:

"En het eerste dier was een leeuw gelijk,
en het tweede dier een rund gelijk,
en het derde dier had een gelaat als van een mens,
en het vierde dier was een vliegende arend (=adelaar) gelijk." (Openbaring 4:7, NBG1951)

De meeste Bijbeluitleggers beweren dat de vier cherubs vertegenwoordigers zouden zijn van Gods schepping. Ik vind dit een onlogische gedachte, omdat in de Bijbel aan cherubs nergens die rol wordt toegeschreven. Bovendien is het aardse steeds een afstraling of afbeelding van het hemelse en niet andersom.

Het ligt veel meer voor de hand dat de cherubs in hun uiterlijk iets laten zien van God zelf in wiens nabijheid ze verkeren. Hoe dichter een christen bij Jezus leeft, hoe meer er iets van het karakter van Jezus in die persoon zichtbaar wordt. Op dezelfde manier geloof ik dat de cherubs in hun uiterlijk iets afbeelden van wie God is: van Gods karakter!

Toen dit jaren geleden tot mij doordrong had ik iets ontdekt wat ik daarvoor nog nooit ergens gelezen of gehoord had. En ik begrijp nog niet waarom dit niet eerder is ontdekt door anderen omdat ik deze gedachten achteraf zo logisch en vanzelfsprekend vind.

De vier cherubs, die van alle hemelwezens het dichtst bij God leven, laten elk een aspect zien van Gods karakter.

En hiermee hebben we een bruikbare sleutel gekregen tot een gebalanceerd beeld van God, zoals Hij zich aan ons mensen heeft geopenbaard.

Vier aspecten van Gods karakter

We kunnen de uiterlijke kenmerken van de vier cherubs vergelijken met vier elementaire karakteraspecten van God:

Adelaar, beeld van Gods wijsheid
Een van de cherubs ziet eruit als een vliegende adelaar (of arend). Dat is een beeld van wat God bedenkt en denkt met betrekking tot zijn schepping of kort gezegd: Gods wijsheid. Een adelaar kan hoger vliegen dan andere vogels en dat zegt iets over Gods gedachten die veel hoger zijn dan die van mensen. (lees meer hierover)
Menselijk gezicht, beeld van Gods vriendelijkheid:
Een van de cherubs heeft een gezicht als van een mens. Let op dat in dit Bijbelgedeelte alleen het gezicht van een mens wordt genoemd. God heeft als het ware een menselijk gezicht, is bewogen met mensen en wil met mensen omgaan. Deze cherub laat dus iets zien van Gods vriendelijkheid ten opzichte van de mensen. (lees meer hierover)
Leeuw, beeld van Gods kracht
Een van de cherubs ziet er uit als een leeuw. De leeuw wordt ook wel de koning van de dierenwereld genoemd. In deze cherub zien we een afbeelding van Gods wilskracht, soevereiniteit en koningschap. (lees meer hierover)
Rund, beeld van Gods zorgzaamheid
Een van de cherubs ziet er uit als een rund (Openbaring 4:7, NBG1951) of als een jonge stier (in sommige andere vertalingen). Een rund is een nuttig dier dat op veel manieren in menselijke behoeften voorziet. Het is een symbool van Gods zorgzaamheid, waarmee Hij zijn schepping onderhoudt en alles geeft wat nodig is. Gods zorgzaamheid heeft te maken met alles wat God DOET voor zijn schepping. (lees meer hierover)

de cherub die lijkt op een	heeft te maken met	dus met Gods	en is een afbeelding van Gods
adelaar	wat God (BE)DENKT voor de mens	verstand	wijsheid
mens	wat God VOELT voor de mens	gevoel	vriendelijkheid
leeuw	wat God WIL met de mens	wil	kracht
rund	wat God DOET voor de mens	gedrag	zorgzaamheid

Cherubs en Gods karakteraspecten

Deze vier karakteraspecten van God spelen een belangrijke rol in de structuur van Herschepping.

Zie meer daarover in 'De vier aspecten benadering'.

Gods karakteraspecten en de vier evangeliën

Er is een overeenkomst tussen de de vier karakteraspecten van God en de vier evangeliën:

het uiterlijk van de cherub	Gods karakteraspect	evangelist	beschrijft Jezus als
adelaar	wijsheid	Johannes	Gods Zoon
mens	vriendelijkheid	Lucas	Mensenzoon
leeuw	kracht	Matteüs	koning
rund	zorgzaamheid	Marcus	dienaar

Gods karakteraspecten en de evangeliën

Enkele kanttekeningen:

Matteüs evangelie (Jezus als koning) - Meer dan in de andere evangeliën wordt Jezus de Zoon van David genoemd (zie bijvoorbeeld Matteüs 12:23). Juist in dit Bijbelboek wordt de Bergrede, de grondwet van het koninkrijk van de hemel, het meest uitgebreid weergegeven (Matteüs 5-7). Ook de term 'koninkrijk' komt dit evangelie het meeste voor.
Marcus evangelie (Jezus als dienaar) - Dit is het eerst geschreven evangelie, waarin vooral de daden en wonderen worden beschreven, de dienende kant van Jezus. De beschrijvingen van Marcus zijn kort, duidelijk en feitelijk.
Lucas evangelie (Jezus als de Mensenzoon) - Lucas was zelf arts en als had zodanig oog voor menselijke aspecten van het evangelie. Alleen hij schreef uitvoerig over de geboorte van Jezus en zijn plek binnen het gezin van Jozef en Maria. Uiteraard beschrijft hij genezingen uitvoerig en de omgang met de mensen. Lucas heeft de meeste gelijkenissen doorgegeven, DE manier waarop Jezus de principes van het koninkrijk van de hemel op een begrijpelijke manier met de mensen communiceerde.
Johannes evangelie (Jezus als Gods Zoon) - In dit Bijbelboek wordt de goddelijkheid van Jezus en zijn wijsheid sterk benadrukt. Ook vinden we daar de meest uitvoerige uitleg over wie de Heilige Geest is en wat Hij doet, dus vooral over de innerlijke kant van het christelijke geloof. Daardoor komen we naar verhouding minder wonderen en gebeurtenissen in dit evangelie tegen dan in de drie andere evangeliën, maar wel meer diepgaande gesprekken en uiteenzettingen van Jezus.

Balans

Door deze vier karakteraspecten van God als uitgangspunt te nemen voor het bestuderen van Gods karakter hebben we een goede Bijbelse basis gevonden voor een gebalanceerd godsbeeld.

In het Oude Testament vinden wij een voorbeeld in de priesterdienst dat illustreert hoe belangrijk het is om een gebalanceerde visie te hebben op Gods persoonlijkheid. Als onderdeel van de priesterdienst werd reukwerk geofferd op het reukofferaltaar, dat dichtbij de ark van het verbond stond. In nieuwtestamentische zin kan dit worden vergeleken met aanbidding. Het reukwerk moest uit vier verschillende ingrediënten bestaan, waarbij van elk ingrediënt een gelijke hoeveelheid moest worden gebruikt:

"De HEER zei tegen Mozes: 'Neem balsemhars, cistushars en galbanum, en naast deze specerijen zuivere wierook, van alles een gelijke hoeveelheid, en bereid daaruit reukwerk ..." (Exodus 30:34-35, NBV2004)

Het zou me niet verbazen als een verband bestaat tussen de door God aangewezen bestanddelen van het reukwerk en de vier karakteraspecten van God, maar ik heb die zelf niet kunnen ontdekken. In ieder geval symboliseert het reukwerk de gebeden van de gelovigen, vooral hun aanbidding.

"Laat mijn gebed voor u zijn als reukwerk, mijn geheven handen als een avondoffer." (Psalm 141:2, NBV2004)

"... gouden schalen vol reukwerk; dit zijn de gebeden van de heiligen." (Openbaring 5:8, HSV2010)

Onze aanbidding moet gebalanceerd zijn, dat wil zeggen: vanuit een gebalanceerde visie op Gods persoonlijkheid. We ontheiligen God als we sommige eigenschappen te sterk benadrukken en andere eigenschappen negeren, want dan zijn we bezig een verkeerd beeld van God te maken. Laten we ernst maken met de les die we hieruit kunnen leren en zoeken naar meer balans en God aanbidden om zijn TOTALE persoonlijkheid.

Karakter van God de Vader, de Zoon en de Heilige Geest

Veel gelovigen hebben bewust of onbewust het idee dat God de Vader erg streng is en dat Jezus een stuk vriendelijker is. In het Oude Testament komen we God tegen als de Schepper en de koning van het volk Israël (een meer afstandelijke relatievorm), terwijl Jezus kwam om gelovigen de weg te wijzen naar een persoonlijke relatie met God als Vader (een warmere relatievorm).

Toch is Jezus het evenbeeld is van zijn Vader, die op een bijzondere manier Gods karakter heeft laten zien in al zijn doen en laten:

"... Wie mij gezien heeft, heeft de Vader gezien ..." (Johannes 14:9, NBV2004)

Kortom: het karakter van Jezus is exact hetzelfde als dat van God de Vader.

De Heilige Geest woont in wedergeboren gelovigen en helpt hen te groeien in geloof, zodat het karakter van God (en dus ook het karakter van Jezus) meer in hen zichtbaar wordt.