1.4.4. God is ruimhartig
Dit is één van de twaalf karaktereigenschappen van God die we in
Herschepping onderscheiden:
God is genadig
Gods genadigheid is de eigenschap
waardoor God gemotiveerd is om aan mensen gunsten te verlenen zonder dat daar
van hun kant een tegenprestatie verlangd wordt. God heeft ervoor gekozen vooral
een genadige, gevende God te zijn en daar heeft Hij ongetwijfeld veel plezier in.
Dit sluit aan bij de woorden van Jezus:
"... Geven maakt gelukkiger dan ontvangen.' (Handelingen
20:35, NBV2004)
Bij het begrip 'Gods genade' denken meeste Nederlandse gelovigen
ogenblikkelijk aan vergeving van zonden, maar het omvat heel wat meer.
Gods genade kan als volgt worden omschreven:
- Gods genade is zijn diepste motivatie om een goede God te zijn.
- Gods genade omvat al het goede dat God wil geven, zonder tegenprestatie.
- Gods genade is een onuitputtelijke bron van eindeloze goedheid.
- Gods genade is zichtbaar gemaakt door het plaatsvervangend
sterven van
Jezus.
- Gods genade is beschikbaar voor alle mensen van alle tijden.
- Door Gods genade krijg je niet de straf die je als zondig mens verdient
vanwege je zonden.
- Door Gods genade ontvang je bovendien zegeningen die je niet verdiend
hebt.
Zie meer in onderwerp 'Betekenis
van het kruis' in hoofdstuk 'Kruis
van Jezus'.
God is vergevingsgezind
"Want allen hebben gezondigd en missen de heerlijkheid
van God, en worden om niet gerechtvaardigd door Zijn genade, door de verlossing
in Christus Jezus." (Romeinen 3:23-24, HSV2010)
"... de genade, die God schenkt, is het eeuwige leven in Christus Jezus, onze
Here." (Romeinen 6:23, NBG1951)
Gods vergevingsgezindheid vloeit voort uit Gods genadigheid. God heeft er geen
plezier in om straffen uit te delen als mensen zich hebben
misdragen. Hij laat zijn ruime hart spreken en vergeeft van harte wie Hem hun zonden erkennen en Hem willen
gehoorzamen. Aan de andere kant blijft
Gods rechtvaardigheid
gehandhaafd doordat kwaadwillende mensen wel degelijk gestraft worden.
God is zeer royaal in zijn vergeving, veel royaler dan de mensen.
Eenmaal vergeven zonden komen niet meer bij Hem op en God doet ze zover weg dat
Hij zelf er niet meer bij kan. Ze bestaan dan eenvoudig niet meer. God die alles
in de schepping kan waarnemen kan ze dus ook niet meer vinden:
"... Onze zonden werpt u in de diepten van de zee."
(Micha 7:19, NBV2004)
Inderdaad, als God vergeeft, doet Hij dit grondig en van harte:
"Want zo hoog de hemel is boven de aarde, zo is
Zijn goedertierenheid machtig over wie Hem vrezen. Zo ver het oosten
is van het westen, zo ver heeft Hij onze overtredingen van ons
gedaan." (Psalm 103:11-12, HSV2010)
God is veel ruimhartiger dan de mensen en niemand is zo
vergevingsgezind als God.
God is vrijgevig en gul
God is buitengewoon royaal in het geven van zegeningen. Gods vrijgevigheid
staat los van onze dankbaarheid en er worden geen tegenprestaties voor verwacht.
Aan zijn volk Israël
deed God de volgende belofte toen ze op het punt stonden het beloofde land
Kanaän binnen te trekken:
"Op de grond die de HEER uw vaderen onder ede beloofd heeft,
zal Hij u rijke overvloed schenken in alles, in de vrucht van uw schoot, in de
vrucht van uw vee en in de vrucht van uw grond." (Deuteronomium 28:11, WV2012)
Voor nieuwtestamentische gelovigen zijn Gods beloften in de eerste plaats van
geestelijke aard:
"Ik ben gekomen om te zorgen dat zij leven hebben, leven in
overvloed." (Johannes 10:10, GNB1996)
"Hij heeft zijn eigen Zoon niet gespaard, maar hem
uitgeleverd om ons te redden. Als hij zelfs zijn Zoon heeft gegeven, zal hij ons
al het andere dan ook niet geven?" (Romeinen 8:32, GNB1996)
Maar Jezus had ook aandacht voor het aardse welzijn van mensen. Het eerste
wonder van Jezus was het
veranderen van water in wijn om de feestvreugde van een bruiloft te
laten doorgaan. Meerdere keren zorgde Jezus voor een
spectaculaire visvangst, en
meerdere keren gaf Hij een massa mensen te eten.
Deze drie voorbeelden laten
allemaal iets zien van overvloed. Jezus gaf niet precies genoeg maar een flinke schep er
bovenop! Denk nooit dat God zuinig of krenterig is.
God is gul en vrijgevig boven verwachting. De apostel Paulus beschreef daar
heel uitbundig over:
"Aan hem die door de kracht die in ons werkt bij machte is
oneindig veel meer te doen dan wij vragen of denken, aan hem komt de eer toe, in
de kerk en in Christus Jezus, tot in alle generaties, tot in alle eeuwigheid.
Amen." (Efeziërs 3:20-21, NBV2004)
Is dat duidelijk genoeg?
God is barmhartig
Verwant aan het begrip 'genadigheid' is het begrip 'barmhartigheid', in
sommige Bijbelvertalingen
ook wel innerlijke ontferming genoemd. Het woord 'barmhartigheid' is
verwant aan het Hebreeuwse
woord voor baarmoeder, waarmee dus een zeer diepe liefdevolle, moederlijke aandacht wordt
uitgedrukt. Innerlijke ontferming of barmhartigheid is een belangrijke
eigenschap van
God. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat Hij deze eigenschap van zichzelf
noemde toen Hij zijn naam uitriep tegenover Mozes:
"De HEER daalde neer in een wolk,
kwam bij hem staan en riep de naam HEER uit.
De HEER ging hem voorbij en riep: 'HEER! De HEER
is een barmhartige en genadige God, geduldig, groot in liefde en trouw ..."
(Exodus 34:5-6, WV2012)
Het gaat hier dus niet om één van de vele eigenschappen van God, maar om een
kerneigenschap. Geen enkele oudtestamentische gelovige heeft zo dicht bij God
geleefd als Mozes. Tegenover niemand heeft God zoveel van zijn innerlijk laten
zien als aan Mozes. Deze woorden zijn dus goud waard!
God is barmhartig en bewogen met de mensen in nood, die hulp van buitenaf
nodig hebben. Hij is een Vader voor weduwen en wezen. God luistert naar
gebroken mensen, zwakken en rechtelozen:
"Hij geneest wie gebroken zijn en verzorgt hun diepe wonden" (Psalm 147:3, NBV2004)
"De HEERE ondersteunt
allen die vallen, Hij richt alle gebogenen op.
" (Psalm 145:14, HSV2010)
"... Juich voor de HEER, want de HEER
is zijn naam, vader van wezen, beschermer van weduwen ... God geeft de eenzamen
een thuis ..." (Psalm 68:5-7, WV2012)
God zorgt voor gelovigen als een vader:
"Zoals een vader zich ontfermt over zijn kinderen,
zo ontfermt de HEERE Zich over wie Hem vrezen." (Psalm 103:13, HSV2010)
of als een moeder:
"Zoals een moeder haar zoon troost, zo zal ik jullie
troosten ..." (Jesaja 66:13, NBV2004)
Gods genadigheid strekt zich niet alleen uit over gelovigen, die in
verbondenheid met Hem leven, maar ook over andere mensen. Dat kunnen we
bijvoorbeeld zien in het Bijbelboek Jona:
- God redde de zeelieden in de storm (nadat ze Jona in de zee hadden
gejonast).
- God redde Jona uit het water door een zeemonster dat hem
inslikte en later weer uitspuugde.
- God redde de bevolking van Nineve nadat ze tot inkeer waren gekomen.
Voorwaarde is wel dat zij God als zodanig erkennen en respecteren.
Jezus maakte Gods barmhartigheid zichtbaar
Jezus heeft Gods barmhartigheid op veel verschillenden manieren
gedemonstreerd. Zo lezen we in de Bijbel uitdrukkingen als:
"Toen de Heer haar zag, werd hij door medelijden bewogen ..."
(Lucas 7:13, NBV2004)
Een van de bekendste gelijkenissen van Jezus was die van de
barmhartige Samaritaan.
Daarin liet Jezus zien dat het omzien naar medemensen in nood voor God
belangrijker is dan elke andere vorm van godsdienstigheid. En dat zegt ook iets
van God zelf. God is niet zo wettisch als mensen wel eens denken!
Einde hoofdstuk: 1.4. Gods vriendelijkheid