|
Start Inhoud Zoekmogelijkheden
|
2.2.3. Tegenstander van God
|
- De satan is Gods rivaal |
De satan is Gods rivaal
De satan was geschapen met een vrije wil en hij kon dus ook voor of tegen God kiezen. Hij heeft als eerste in de geestelijke wereld vanuit zijn zucht naar onafhankelijkheid en macht gekozen om in opstand te komen tegen God. Daarmee deed hij in zijn overmoed een greep naar de troon.
De satan wist natuurlijk dat God veel machtiger was dan hij zelf. Zijn enige mogelijkheid om een echte rivaal van God te worden was om precies het tegenbeeld van God te zijn. Doordat hij zelfstandig wilde zijn en dus los van God zou moeten leven, koos hij daarbij in feite voor de dood als een alternatieve vorm van leven. In Gods koninkrijk vinden we gerechtigheid en leven. In het rijk van de satan vinden we zonde en dood. De satan was beslist niet gek en had goed denkwerk verricht. Hij moet zichzelf 100% kans van slagen hebben gegeven, anders was hij er nooit aan begonnen.
Toch moeten we de satan niet zien als een soort anti-god, want hij is niet meer dan een door God geschapen wezen. Hij wordt in de Bijbel wel 'god van deze eeuw' genoemd (2 Korintiërs 4:4, NBG1951), maar de term 'god' wordt wel vaker gehanteerd voor geschapen wezens (bijvoorbeeld in Exodus 4:16; Psalm 82:1) maar dan in de betekenis van gezagspersoon. Nee, een echte god is de satan niet, omdat God nadrukkelijk stelt dat Hij de enige God is en dat er buiten Hem geen goden zijn. De satan is een opstandige engel, niet meer en niet minder. Onderschat hem niet, maar overschat hem ook niet.
Wankele troon van de satan
In de Bijbel lezen we dat Jezus de macht van de satan erkent en het feit dat hij een soort koninkrijk heeft, dat vijandig staat tegenover Gods koninkrijk:
"En als de satan de satan uitdrijft, dan is hij tegen zichzelf verdeeld; hoe kan zijn rijk dan standhouden?" (Matteüs 12:26, HSV2010)
De satan heerst over een groot aantal demonen (gevallen engelen) en sinds de zondeval van de mens heeft hij ook de heerschappij over de aarde en zijn bewoners. Maar mensen die door Jezus zijn gered, zijn onttrokken aan zijn machtsgebied:
"Hij heeft ons ontrukt aan de macht van de duisternis en overgebracht naar het koninkrijk van zijn geliefde Zoon." (Kolossenzen 1:13, WV2012)
Toen de satan Jezus bij zijn verzoekingen in de woestijn alle koninkrijken van de aarde aanbod als Hij hem zou aanbidden, sprak Jezus zijn bevoegdheid niet tegen (Matteüs 4:8-10). De satan heeft wel degelijk macht over de aarde, maar wel binnen de beperkingen die de almachtige God hem oplegt.
Terwijl God gekozen had voor waarheid en gerechtigheid als het fundament voor zijn troon, kon de satan niets anders dan kiezen voor leugen en ongerechtigheid. Jezus zei over hem:
"Gerechtigheid en recht zijn het fundament van Uw (=Gods) troon ..." (Psalm 89:15, HSV2010)
"... Wanneer hij (=de satan) de leugen spreekt, spreekt hij vanuit wat van hemzelf is, want hij is een leugenaar en de vader van de leugen." (Johannes 8:44, HSV2010)
Het rijk van de satan kan alleen daarom al niet standhouden. Er ligt een ingebouwde tijdbom onder zijn troon. Een rijk dat vol is van leugen. En het kwade richt zichzelf te gronde door gebrek aan verstandig beleid en structuur. Dat rijk is dan ook de meest chaotische organisatie die er bestaat. Vooral in de eerste boeken van Frank Peretti komen we geromantiseerde beschrijvingen tegen van de demonische wereld. Daarin worden de demonische machthebbers beschreven als een stelletje individualisten, die allemaal op eigen macht uit zijn, die elkaar voortdurend wantrouwen en als het even kan elkaar de hersens inslaan. Dat kon in grote lijnen wel eens een juiste beschrijving zijn. De hemel is vol van gehoorzaamheid, harmonie en vrede. Doordat bij de satan alles precies andersom gaat, mogen we er van uit gaan dat er in het duistere rijk van de satan sprake is van ongehoorzaamheid, brute macht, disharmonie en slaande ruzie. Het enige wat de machten van de hel samenbindt is de gemeenschappelijke afkeer van God en vooral van Jezus, die door zijn plaatsvervangend sterven aan het kruis de macht van de satan een dodelijke slag heeft toegebracht.
De satan heeft beperkte macht
De macht van de satan en zijn demonen is dus begrensd en niet te vergelijken met de almacht van God. Vooral uit het Bijbelboek Job kunnen we daar iets over leren:
- De satan heeft een ondergeschikte positie in de hemel en is nog altijd verantwoording schuldig aan God (Job.1:10-13).
- De satan is niet meer dan een geschapen wezen en daardoor kan hij niet op meerdere plaatsen tegelijk aanwezig zijn, terwijl God overal tegelijk kan zijn (Job 1:6-7).
- De satan kent de toekomst niet zoals de alwetende God, anders zou hij weten dat Job niet zou bezwijken onder zijn beproevingen (Job 1:9-11).
- God beperkt de satan in zijn doen en laten (Job 1:12; 2:6) en niet andersom.
Vooral in het Bijbelboek Openbaring kunnen we op veel plaatsen lezen dat de satan alleen kan optreden binnen de grenzen die God hem toestaat. Zo vreselijk zelfstandig is hij dus ook weer niet. Het feit DAT God hem toestaat een bepaalde macht uit te oefenen is een onderdeel van Gods ondoorgrondelijke handelswijze. We moeten er op vertrouwen dat God daarbij geen fouten maakt.
Ambities van de satan
Het doel van de satan is altijd geweest om God van zijn troon te stoten en zelf de heerser van de hele schepping te worden. Om dat doel te bereiken zou hij een groot aantal invloedrijke volgelingen nodig hebben. Uit Bijbelse gegevens kunnen we afleiden dat hij tot nu toe heel wat pogingen gedaan heeft om dit voor elkaar te krijgen:
- Een groot aantal engelen heeft zijn kant gekozen en is opstandig geworden tegen God.
- Door de zondeval op aarde is de hele mensheid onder zijn gezag gekomen.
- Toen de Zoon van God naar de aarde kwam om de mensheid van de ondergang te redden probeerde de satan Hem tot zonde te verleiden en voor zich te winnen. Jezus liet zich niet verleiden. Sterker nog: door zijn kruisdood opende Jezus de weg tot verlossing voor mensen. Dat wil in dit verband zeggen: verlossing uit de macht van de satan.
- In deze tijd, tussen de eerste komst en de wederkomst van Jezus, doet de satan alles om Gods volk tot zonde te verleiden en blind te maken voor Gods waarheid.
- Aan het einde van het messiaanse vrederijk zal hij proberen om de hele mensheid in opstand te brengen tegenover Jezus, die dan over de aarde zal regeren. Het zal hem niet lukken. Daarna gaat hij zijn uiteindelijke, welverdiende veroordeling tegemoet: een roemloos einde.
In Openbaring 20 lezen we dat uiteindelijk, als de bestaande hemel en aarde verdwenen zullen zijn, er nog maar één troon over zal zijn: die van onze Schepper. De satan en zijn demonen zullen dan genoegen moeten nemen met de meest vernederende positie: de hel in de vuurpoel, de ultieme plaats van dood en verderf. God zal dan ZITTEN op zijn troon zoals altijd, en dat is een aanduiding van zijn macht. De satan zal uiteindelijk in de vuurpoel GEWORPEN worden, een aanduiding van zijn totale onmacht. Wat een vernedering voor zo'n trots personage!
Zie onderwerp 'Geschiedenis van Gods koninkrijk' in hoofdstuk 'Gods koninkrijk' voor een overzicht van de strijd tussen Gods koninkrijk en het koninkrijk van de satan door alle eeuwen heen.