3.5.37. Zaaier
Je vindt deze gelijkenis over het thema 'Vruchtdragen' in Matteüs 13:1-9,18-23, Marcus 4:1-20, Lucas
8:4-15.
Andere
gelijkenissen over vruchtdragen zijn: 'Boom
en vrucht', '
Graankorrel',
'Onvruchtbare
vijgenboom', 'Talenten en ponden'
en '
Wijnstok en ranken'.
Er was eens een zaaier ...
"Luister. Iemand ging eens naar zijn land om te zaaien."
(Marcus 4:3, NBV2004)
Met dat eerste woord gaf Jezus waarschijnlijk aan dat Hij van plan was iets
belangrijks te gaan vertellen. Dit is de gelijkenis met de
meest uitvoerige uitleg van Jezus en dat geeft aan hoe belangrijk deze
gelijkenis is.
In de bekende gelijkenis van de zaaier illustreert Jezus enkele oorzaken
waardoor gelovigen al of niet tot vruchtdragen komen. In de gelijkenis worden
vier plaatsen of bodemsoorten genoemd waar het zaad terecht kan komen. Deze
stellen vier soorten mensen voor, die elk op een verschillende manier reageren
op Gods Woord.
Zaad
Als een boer zijn akker bezaait, kan het zaad terechtkomen op verschillende
soorten grond: de harde grond van het pad om de akker, steenachtige grond, grond
met allerlei onkruid en goede, losse grond. Alleen zaad dat in goede aarde valt draagt
vrucht.
"Dit is de betekenis van de gelijkenis: Het zaad is het woord
van God." (Lucas 8:11, NBV2004)
Vruchtdragen begint met het Woord van God. Wanneer je Gods woorden uit de
Bijbel in je hart opneemt en in praktijk brengt, dan gaat er iets bijzonders
gebeuren: vruchtdragen. Maar dat gaat niet altijd vanzelf...
1. Harde grond
"Tijdens het zaaien viel een deel van het zaad op de weg, en
de vogels kwamen en aten het op." (Marcus 4:4, NBV2004)
(uitleg van Jezus:) "Sommigen zijn als het zaad dat op de weg
valt: het woord wordt wel gezaaid, maar wanneer ze het gehoord hebben, komt
meteen Satan om het woord weg te graaien dat in hen gezaaid is." (Marcus 4:15,
NBV2004)
De paden rondom de akker hebben harde
grond, zodat een deel van het zaad niet IN de grond komt, maar er OP blijft
liggen. En dan komen de vogels om de zaden op te pikken. Dat is een afbeelding
van mensen die de woorden van Jezus wel horen,
maar die er geen gehoor aan geven en het binnenste van hun hart er voor afsluiten. Zij verharden
hun hart tegenover Gods Woord. Dan is de satan er als de kippen bij om hen heel
andere gedachten in te fluisteren, zoals: "Allemaal onzin wat die christenen je
proberen wijs te maken. Je hebt er niets aan en het verzuurt je leven alleen
maar!"
Het heeft ook betrekking op mensen die gewend zijn om naar de kerk te gaan,
maar ze vinden dat de boodschap van God niet te persoonlijk moet worden, want ze
willen blijven zoals ze zijn. Ze willen een goed gevoel van een kerkdienst
overhouden en vooral niet op hun zonden worden gewezen. Zulke mensen komen niet tot
bekering
en maken dus niet de innerlijke levensvernieuwing mee die de
Bijbel 'wedergeboorte'
noemt.
2. Steenachtige grond
Het tweede soort mensen komt wel tot een levend geloof, maar helaas niet tot
vruchtdragen voor Gods koninkrijk:
"Luister. Iemand ging eens naar zijn land om te zaaien ... Een
ander deel viel op rotsachtige grond, waar maar weinig aarde was, en het schoot meteen
op omdat het niet diep in de grond kon doordringen; en toen de zon opkwam
verschroeide het jonge groen, en omdat het geen wortel had droogde het uit."
(Marcus 4:3-6, NBV2004)
(uitleg van Jezus:) "Anderen zijn als het zaad dat op
rotsgrond is gezaaid: wanneer zij het woord hebben gehoord, nemen ze het meteen
met vreugde in zich op, maar in hen schiet het geen wortel, ze zijn te
oppervlakkig, en als ze vanwege het woord worden beproefd of vervolgd, houden ze
geen ogenblik stand." (Marcus 4:16-17, NBV2004)
Op deze grond groeien kleine plantjes, maar omdat de grond droog is en al het
water snel verdampt krijgen ze geen vocht en groeit er geen goed wortelgestel. Het
gaat hier over mensen die openstaan voor het Woord van God door het te lezen of
door er naar te luisteren, bijvoorbeeld wanneer iemand het evangelie aan hen
uitlegt. Ze reageren er spontaan op, vanuit hun gevoel, met alle
kenmerken van echtheid. Ze hebben de vreugde geproefd van het nieuwe leven en
Gods
nabijheid in hun leven ervaren en toch ... bij tegenslag in hun
leven geven ze het op. Ze lijken eerst zo in vuur en vlam te staan, maar het
vuurtje dooft snel uit als er moeilijkheden op hun pad komen.
Spontane mensen worden in onze cultuur erg overgewaardeerd, maar de Bijbel
brengt de keerzijde van die eigenschap naar voren: gebrek aan diepgang.
Hun geloof is gebaseerd op gevoelservaringen en
blijft aan de oppervlakte. Sommigen van hen denken dat ze voldoende
geestelijk voedsel ontvangen door
hartverwarmende liederen te zingen met zoveel mogelijk andere gelovigen. Maar
als dat heerlijke gevoel minder wordt, blijkt dat er van hun geloof steeds
minder overblijft. Hun geloof groeit niet, maar wordt steeds zwakker. Daar
kunnen verschillende oorzaken voor zijn. Enkele voorbeelden:
- Omdat ze zich te weinig in de
Bijbel verdiepen en
een hekel hebben aan alles wat 'moet', worden
hun
zondige leefpatronen niet
aangepakt.
- Ze hebben wel Jezus als hun verlosser aangenomen, maar nog
niet als hun Heer, waardoor ze te veel op zichzelf
gericht blijven. Ze zijn niet gegroeid in daadwerkelijke
toewijding aan Hem.
God laat wel eens een
beproeving
(geestelijke droogte) toe in
het leven van gelovigen om de echtheid en de standvastigheid van hun geloof te
testen. Als het goed is worden gelovigen daar sterker van, maar het zijn de
oppervlakkige gelovigen die het als eersten opgeven en 'hun geloof kwijtraken'.
3. Verstikkend onkruid
Het derde soort mensen komt ook tot een levend geloof, maar komt helaas ook
niet tot vruchtdragen voor Gods koninkrijk:
"Luister. Iemand ging eens naar zijn land om te zaaien ... Weer
ander zaad viel tussen de distels en de distels schoten op en verstikten het en
het bracht geen vrucht voort." (Marcus 4:3-7, NBV2004)
(uitleg van Jezus:) "... ze hebben het woord wel gehoord, maar
de zorgen om het dagelijks bestaan en de verleiding van de rijkdom en hun
verlangens naar allerlei andere dingen komen ertussen en verstikken het woord,
zodat het zonder vrucht blijft." (Marcus 4:18-19, NBV2004)
Er zijn veel soorten onkruid en zo zijn er ook veel dingen die ons kunnen
afhouden van het dienen van de Heer. Er zijn veel gelovigen die hun leven
volproppen met activiteiten, met alle dingen die zo nodig moeten, met hun
liefhebberijen, met het onderhouden van hun netwerken, met hun smartphone
en noem maar op. Ze hebben domweg geen tijd over om zich met de dingen van God bezig
te houden. Gelovigen die zich laten beheersen door
bezorgdheid brengen ook geen
geestelijke vruchten voort. Ook gelovigen voor wie wereldse ambities net
iets te belangrijk zijn of die te veel toegeven aan
hun
verlangens naar aardse dingen brengen geen
geestelijke vruchten voort. Dat geldt ook voor mensen die gebonden zijn door één of meer vormen
van verslaafdheid.
Dat wordt allemaal afgebeeld door het zaad dat tussen het
onkruid werd gezaaid.
Sommige planten die wij gewoonlijk onkruid noemen, kunnen op zich heel
nuttige planten zijn. Maar we noemen iets onkruid als het groeit waar het niet
hoort te groeien. Gras in een gazon is prima, maar niet in een bloemenborder. Zo
kunnen er veel dingen in ons leven zijn die op zich goed zijn, maar die ons toch
weerhouden om te doen wat God ons heeft opgedragen. Er is niets mis met
bijvoorbeeld sport of met hobby's, maar wel als je er te fanatiek in wordt of
als je liefde voor zulke dingen ten koste gaat van de dingen van
het
koninkrijk van de hemel. Alle liefde en aandacht die we besteden aan het
najagen van aardse genoegens en bezittingen kunnen we niet in Gods koninkrijk
investeren. Wie ernst wil maken met Gods doel voor zijn leven en voor Hem vrucht
wil dragen, zal op dit gebied keuzes moeten maken.
Iedereen weet dat onkruid sneller groeit dan de meeste andere planten.
Wereldse
waarden
lijken snel gelukkig te maken, maar het is schijngeluk, en zeker geen
duurzaam geluk. Soms hebben we heel veel jaren nodig om dat te ontdekken.
Laat je niet inpakken door de satan, die je wil verblinden
met dingen die geen waarde hebben. Kies ervoor om je aandacht te richten op
alles wat
waarde heeft voor het koninkrijk van de hemel. Alleen dan zul je
geestelijke vruchten dragen.
Vraagje: wat zijn de distels in jouw leven?
4. Goede grond
Gelukkig zijn er ook gelovigen die wel vrucht dragen:
"Maar er zijn ook mensen die zijn als het zaad dat op goede
grond is gezaaid: zij horen het woord en aanvaarden het en dragen vrucht,
sommigen dertigvoudig, anderen zestigvoudig en weer anderen honderdvoudig."
(Marcus 4:20, NBV2004)
Het zaad dat in goede grond terecht komt heeft betrekking op mensen die
openstaan voor de woorden van Jezus, ze in hun hart opnemen en naar buiten laten
komen in goede daden die in verbondenheid met God verricht zijn. Bij
verschillende mensen zorgt dat voor verschillende hoeveelheden geestelijke
vruchten en verschillende soorten vruchten. Die vruchten hebben allemaal te
maken met liefde tot God en je medemensen, met zegen ontvangen en uitdelen.
Zie ook hoofdstuk 'Vruchtdragen'.
Let op dat Jezus niet spreekt over tweevoudig of drievoudig vruchtdragen,
maar Hij begint bij dertigvoudig. Wanneer korenaren niet meer opbrengen
dan gemiddeld zo'n twee tot drie graankorrels per korenaar spreekt een boer niet van
een goede oogst. Dus: EEN BEETJE vruchtdragen is niet de
norm, maar VEEL vruchtdragen is normaal voor een levende gelovige. Laten we
ernst maken met vruchtdragen en niet te snel tevreden zijn met onszelf.
Kies ervoor om goede grond te worden
Natuurlijk was het nooit de bedoeling van Jezus om te zeggen:
"Als je geloof is zoals de harde grond, de steenachtige grond of grond met
verstikkend onkruid heb je pech gehad. Daar kun je niets aan doen en het wordt
ook nooit wat met je." Nee, Jezus wil je aansporen om:
- de harde grond zacht te maken (je hart te verzachten en te
openen voor het Woord van God, zodat je tot nieuw leven komt)
- de stenen uit de grond te verwijderen (de blokkades voor
geloofsgroei te verwijderen, zodat er een krachtig
geloofsfundament kan ontstaan)
- de distels te verwijderen (alles uit je leven te verbannen
wat je verhindert om bezig te zijn met de dingen van God)
Een groeiend geloof komt als vanzelf tot vruchtdragen!
Zie hoofdstuk '
Geloof en geloofsgroei' voor belangrijke groeitips.
Gespreksvragen
- Kun je een naam voor deze gelijkenis bedenken waarin de betekenis van de
gelijkenis duidelijk doorklinkt?
- Wat is de kwaliteit van het zaad?
- Het is dus de grond die bepalend is voor de opbrengst. En wat stelt die
grond voor, in geestelijke zin?
- Kun je voorbeelden geven van 'harde grond'?
- Ken je voorbeelden van christenen die passen bij de 'steenachtige
grond'? Wat viel je bij die mensen op?
- Welke voorbeelden van 'verstikkend onkruid' kun je bedenken?
- Heb je wel eens 'verstikkend onkruid' in je leven gehad of heb je er
momenteel mee te maken?
- Wat betekent het dat Jezus het had over 30-, 60- en 100-voudig
vruchtdragen?
- Hoe kun je zelf bijdragen aan grondverbetering?
Volgend onderwerp: 3.5.38. Zoutend zout