|
Helpdesk Site info Zoeken Extra
|
3.8.13. Laatste pesachmaaltijd
Inhoud:
- Voorbereiding pesachmaaltijd
- Aankomst in de bovenzaal
- Voetwassing
- Les in nederigheid
In het evangelie van Johannes lezen we de volgende woorden als inleiding op dit bijzondere samenzijn van Jezus en zijn twaalf discipelen:
"Het was kort voor het pesachfeest. Jezus wist dat zijn tijd gekomen was en dat hij uit de wereld terug zou keren naar de Vader. Hij had de mensen die hem in de wereld toebehoorden lief, en zijn liefde voor hen zou tot het uiterste gaan." (Johannes 13:1, NBV2004)
Juist tijdens de laatste pesachmaaltijd met zijn discipelen, dat tegelijk hun eerste Heilig Avondmaal zou worden, gaf Jezus blijk van zijn grenzeloze liefde voor zijn vrienden. Sterker nog: Jezus gaf zichzelf aan hen weg. Jezus bood hen zelfs zijn leven aan!
Voorbereiding pesachmaaltijd
Jezus wilde evenals de afgelopen jaren de pesachmaaltijd in Jeruzalem vieren, samen met zijn discipelen. Hij wist dat het de laatste keer zou zijn en Hij had met heel zijn hart naar deze gebeurtenis uitgezien. Hij stuurde enkele discipelen eropuit om een zaaltje te reserveren, inkopen te doen en alles klaar te zetten.
"Jezus stuurde Petrus en Johannes op pad met de woorden: 'Ga voor ons de pesachmaaltijd bereiden, zodat we het kunnen eten.' Ze vroegen hem: 'Waar wilt u dat we het bereiden?' " (Lucas 22:8-9, NBV2004)
Ik denk dat Judas op dat moment zijn oren spitste. Dit kon wel eens de gelegenheid zijn om Jezus te laten oppakken! Maar hij werd teleurgesteld. Jezus gaf Petrus en Johannes instructies waar hij geen touw aan vast kon knopen:
"... 'Let op, wanneer jullie de stad in gegaan zijn, zal jullie een man tegemoet komen die een kruik water draagt. Volg hem naar het huis waar hij binnengaat, en zeg tegen de heer van dat huis: 'De meester vraagt u: 'Waar is het gastenvertrek waar ik met mijn leerlingen het pesachmaal kan eten?'' Hij zal jullie een grote bovenzaal wijzen die al is ingericht; maak het daar klaar.' " (Lucas 22:10-12, NBV2004)
Deze instructies waren zodanig dat de andere discipelen daar niet uit konden opmaken waar de pesachmaaltijd precies gehouden zou worden. Normaal waren het alleen vrouwen die met een kruik op hun hoofd liepen, dus een man met kruik zou direct opvallen. Ik denk dat Jezus dit deed om te voorkomen dat Judas de plaats anders zou verraden aan de Joodse leiders.
"Ze gingen op weg, en alles gebeurde zoals hij gezegd had, en ze bereidden de pesachmaaltijd." (Lucas 22:13, NBV2014)
Aankomst in de bovenzaal
Daar aangekomen namen de twaalf discipelen allemaal plaats op de ligbanken rondom de tafel in het midden. Jezus keek de kring rond en ging staan. Iedereen kon zien dat Hij iets belangrijks ging zeggen of doen.
"Jezus wist dat de Vader hem alle macht had gegeven; hij wist dat hij van God was gekomen en naar God zou teruggaan. Hij stond van tafel op ..." (Johannes 13:3-4, GNB1996)
Hierbij klinkt iets door van het buitengewoon gewichtige van wat er nu ging gebeuren. Zoals Jezus daar stond had Hij iets ongewoon krachtigs, er straalde een goddelijk gezag van Hem af. Jezus had volledig de regie over alles wat stond te gebeuren.
Maar in plaats dat Jezus een plechtige toespraak ging houden, deed Hij iets heel merkwaardigs.
"... Hij legde zijn bovenkleed af, sloeg een linnen doek om en goot water in een waskom. Hij begon de voeten van zijn leerlingen te wassen en droogde ze af met de doek die hij omgeslagen had." (Johannes 13:4-5, NBV2004)
Ik denk dat het heel stil werd in de bovenzaal en de discipelen. Ze waren immers met ongewassen voeten aan tafel gegaan en zeker bij een pesachmaaltijd was dat niet zoals dat hoorde. Het was hen al opgevallen dat er geen slaven waren die hun voeten hadden gewassen bij binnenkomst. Dat deden ze met alleen hun onderkleed aan. Maar niemand had zich geroepen gevoeld om zelf het werk van een slaaf uit te voeren.
Voetwassing
En nu ging Jezus zonder bovenkleed met een bak water en een droogdoek het rijtje langs om hun zweetvoeten te wassen. Iedereen was muisstil. Wat er gebeurde was vreemd en tegelijk beschamend. Jezus de Heer, de Zoon van God, die slavenwerk ging doen. Dat klopte voor geen meter! Zoals zo vaak was het Petrus die het eerst zijn mond open deed:
"Toen hij (=Jezus) bij Simon Petrus kwam, zei deze: 'U wilt toch niet mijn voeten wassen, Heer?' Jezus antwoordde: 'Wat ik doe, begrijp je nu nog niet, maar later zul je het wel begrijpen.' 'O nee,' zei Petrus, 'mijn voeten zult u niet wassen, nooit!' Maar toen Jezus zei: 'Als ik ze niet mag wassen, kun je niet bij mij horen,' antwoordde hij: 'Heer, dan niet alleen mijn voeten, maar ook mijn handen en mijn hoofd!' Hierop zei Jezus: 'Wie gebaad heeft hoeft alleen nog zijn voeten te wassen, hij is al helemaal rein ..." (Johannes 13:6-10, NBV2004)
Nee, Petrus begreep er helemaal niets van. Petrus dacht kennelijk: hoe meer lichaamsdelen Jezus bij me wast, hoe belangrijker ik overkom bij de anderen. Maar dat was niet de opzet van de voetwassing. Daarbij ging het om een symbolische afwassing van zonden, die de omgang met Jezus belemmeren. Je bent op een gegeven moment rein of je bent het niet. Het heeft geen zin om reiner dan rein te willen zijn.
Les in nederigheid
Deze gebeurtenis moet wel heel erg belangrijk zijn geweest voor Jezus. Het was immers het laatste wat Hij deed voor zijn discipelen voordat zijn uiteindelijke lijdenstijd zou beginnen. Zoiets heeft betekenis. Jezus legde zelf uit waarom Hij dit had gedaan:
"Als ik, jullie Heer en meester, je voeten heb gewassen, moeten jullie ook elkaars voeten wassen. Want ik heb jullie een voorbeeld gegeven: wat ik voor jullie heb gedaan, moeten jullie net zo doen. Geloof mij: een knecht staat niet boven zijn heer; een afgezant niet boven degene die hem gestuurd heeft. Gelukkig ben je als je dat begrijpt en er ook naar handelt." (Johannes 13:14-17, GNB1996)
Nederigheid en bereidwilligheid om de ander te dienen, dat zijn belangrijke pijlers van het echte christelijke leven. En ze zijn vooral belangrijk voor geestelijke leiders. De discipelen zouden immers de toekomstige leiders van de nieuwtestamentische gelovigen zijn.
"Hij (=Jezus) had de gestalte van God, maar heeft zich niet willen vastklampen aan zijn gelijkheid met God. Hij heeft zijn grootheid opgegeven door de gestalte van een slaaf te aanvaarden en aan mensen gelijk te worden. Hij leefde als een mens en hij vernederde zich door gehoorzaam te worden tot in de dood, de dood aan een kruis." (Filippenzen 2:6-8, GNB1996)
Misschien was dit wel het belangrijkste voorbeeld dat Jezus ons heeft nagelaten. Tussen haakjes: Jezus waste ook de voeten van Judas, zijn verrader. Met even veel liefde als die van de anderen.
Volgend onderwerp: