3.6.8. Jezus afgewezen in Nazaret

 

- Trouwe bezoeker van de synagoge - Voorganger in eigen gemeente - Reacties op Jezus' woorden - Verbaasd over het ongeloof in Nazaret - Gespreksvragen

 

Zie ook onderwerp 'Jezus van Nazaret' in hoofdstuk 'Komst van Jezus'.

Jezus begon te prediken in zijn eigen woonomgeving: Galilea. De evangelist Lucas beschrijft dit direct na Jezus' verzoekingen in de woestijn.

"Jezus keerde, gesterkt door de Geest, terug naar Galilea. Het nieuws over hem verspreidde zich in de hele streek. Hij gaf onderricht in de synagogen en werd door allen geprezen." (Lucas 4:14-15, NBV2004)

 

Trouwe bezoeker van de synagoge

"Hij kwam ook in Nazaret, waar hij was opgegroeid, en volgens zijn gewoonte ging hij op sabbat naar de synagoge ..." (Lucas 4:16, NBV2004)

Jezus had een goede gewoonte aangeleerd. Hij was trouw in het bezoeken van de bijeenkomsten van de Joodse gemeente in zijn woonplaats. Voor christengelovigen is dat ook van belang. Jezus volgen betekent ook om daarin trouw te zijn.

"Wij moeten niet wegblijven van onze bijeenkomsten, zoals sommigen gewoonlijk doen; laten we elkaar moed inspreken, en dit temeer naarmate u de grote dag dichterbij ziet komen." (Hebreeën 10:25, WV2012)

 

Voorganger in eigen gemeente

De mensen in Nazaret hadden allerlei bijzondere verhalen gehoord over Jezus' prediking en vooral over de wonderbaarlijke genezingen die Hij daarbij verrichtte. Dus als vanzelfsprekend mocht Hij ook in de synagoge van Nazaret de Schriftlezing doen en daarna zeggen wat Hij verder te vertellen had. En ze rekenden ook op een paar opzienbarende wonderen in zijn thuisgemeente.

Jezus begon met het lezen van Jesaja 61:1-2:

" 'De geest van God, de HEER, rust op mij, want de HEER heeft mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden, om aan verslagen harten hoop te bieden, om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan geketenden hun bevrijding, om een genadejaar van de HEER uit te roepen en een dag van wraak voor onze God, om allen die treuren te troosten." (Jesaja 61:1-2, NBV2004)

Vervolgens legde Jezus de boekrol aan de kant en zei dat het voorgelezen Bijbelgedeelte over Hem persoonlijk ging en over zijn taak op aarde.

"Toen begon Hij hen toe te spreken: 'Vandaag is het schriftwoord dat u gehoord hebt in vervulling gegaan.' " (Lucas 4:21, WV2012)

Dat was ongetwijfeld een uitleg die de mensen nog nooit gehoord hadden. Daarmee zei Jezus kort en bondig:

1. Deze profetie gaat over de messias, zoals jullie allemaal weten.
2. Deze profetie is NU vervuld, want Ik ben de messias.

 

Reacties op Jezus' woorden

"Allen betuigden hem hun bijval en verwonderden zich over de genaderijke woorden die uit zijn mond vloeiden ..." (Lucas 4:22, NBV2004)

De mensen reageerden in zekere zin positief op zijn woorden. Niet omdat ze Hem als de messias beschouwden, maar ze waren verbaasd en verwonderd over zijn krachtige en aantrekkelijke manier van spreken. Maar hoe kon deze gewone timmerman zulke hoge pretenties hebben? Ze begonnen zich steeds meer aan Hem te ergeren en zeiden tegen elkaar:

" ' ... Hoe komt hij aan die wijsheid en hoe kan hij die wonderen doen? Hij is toch de zoon van de timmerman? Maria is toch zijn moeder, en Jakobus en Josef en Simon en Judas, dat zijn toch zijn broers? En wonen zijn zusters niet allemaal bij ons? Waar heeft hij dat alles dan vandaan?' " (Matteüs 13:54-56, NBV2004)

Jezus proefde hun afwijzende houding en ook dat ze Hem niet zagen als hun messias. Een timmerman die de messias is? In hun ogen was dat te gek voor woorden. Nee, Jezus mocht wel een profeet en wonderdoener zijn, maar niet meer dan dat. Ze verlangden natuurlijk ook dat 'hun' Jezus in zijn eigen woonplaats minstens evenveel wonderen zou doen als in andere plaatsen. Dat zou natuurlijk goed zijn voor de reputatie van Nazaret die niet al te best was. Maar Jezus liet zich nooit leiden door de verwachtingen van mensen en dus ook niet de mensen uit zijn eigen woonplaats.

"En hij zei tegen hen: 'Ongetwijfeld zullen jullie me dit gezegde voorhouden: Geneesheer, genees uzelf. Doe alles waarvan wij gehoord hebben dat het in Kafarnaüm gebeurd is, ook hier in uw vaderstad ... Luister, ik zeg jullie dat geen enkele profeet welkom is in zijn vaderstad." (Lucas 4:23-24, NBV2004)

Daarna gaf Jezus enkele voorbeelden uit het leven van de profeten Elia en Elisa die buiten Israël soms nog meer wonderen deden dan in eigen land:

"Maar ik zeg het jullie zoals het is: in de tijd van Elia, toen de hemel drie jaar en zes maanden lang gesloten bleef en er in het land een grote hongersnood uitbrak, waren er veel weduwen in Israël. Toch werd Elia niet naar één van hen gezonden, maar naar een weduwe in Sarepta bij Sidon. En in de tijd van de profeet Elisa waren er veel mensen in Israël die leden aan huidvraat. Toch werd niemand van hen gereinigd, maar wel de Syriër Naäman." (Lucas 4:25-27, NBV2004)

Dat schoot de mensen van Nazaret in het verkeerde keelgat. Want Jezus weigerde tegemoet te komen aan hun verwachtingen en deed weinig speciaals voor de mensen uit zijn eigen woonplaats.

"Toen de aanwezigen in de synagoge dit hoorden, ontstaken ze in grote woede. Ze sprongen op en dreven hem de stad uit, naar de rand van de berg waarop hun stad gebouwd was, om hem in de afgrond te storten." (Lucas 4:28-29, NBV2004)

Uit hun reactie bleek overduidelijk dat Jezus gelijk had toen Hij zei dat Hij in zijn eigen stad Nazaret niet werd geaccepteerd. Hun afkeer van hun stadsgenoot was zo heftig dat ze Hem zelfs wilden doden. Vreselijk, wat een afschuwelijke manier om Jezus af te wijzen.

En daar stond Jezus stond, boven op een kleine berg dichtbij Nazaret, vlak bij een afgrond waar de mensen Hem in wilden duwen. Jezus moet de mensen vast één voor één in de ogen hebben gekeken. Ze konden niets doen, aan de grond genageld vanwege zijn krachtige uitstraling (zoals ook Johannes 18:1-6).

"Maar hij liep midden tussen hen door en vertrok." (Lucas 4:30, NBV2004)

Jezus vertrok - wat een dramatisch einde. En ik denk dat Hij nooit meer in hun synagoge terug kwam. Want Jezus trad nergens op waar Hij niet welkom was.

 

Verbaasd over het ongeloof in Nazaret

Jezus had ongetwijfeld gehoopt dat Hij meer geloof zou vinden in deze synagoge, zodat God iets goeds voor hen zou kunnen doen. Maar, helaas:

"En hij verrichtte daar niet veel wonderen, vanwege hun ongeloof." (Matteüs 13:58, NBV2004)

De mensen van Nazaret hadden zich verbaasd over de presentatie van Jezus, maar nu was het Jezus' beurt om zich te verbazen:

"En Hij verwonderde Zich over hun ongeloof ..." (Marcus 6:6, HSV2010)

Jezus staat niet gauw verwonderd. De Bijbel geeft maar één andere vermelding van Jezus dat Hij zich verbaasde. Dat was toe Hij zich in positieve zin verbaasde over het geloof van een Romeinse officier (Matteüs 8:10). Dat zegt veel over de negatieve ervaring met zijn stadsgenoten.

 Volgend onderwerp:  3.6.9. Nikodemus 1 - Wedergeboorte