link naar Home Page  Bijbelstudies - startmenu  

 

 Helpdesk    Site info    Zoeken    Extra  

 

 

 

3.9.5. De hel van Golgota

Inhoud:

- Jezus leed als mens
- Zwaar lichamelijk lijden
- Geestelijk lijden
- Kwellende aanvallen van de satan
- Kwellende toorn van God
- Duisternis
- Kwellende godverlatenheid
- Het wordt weer licht


Om 9 uur 's morgens werd Jezus gekruisigd.

"Het was in het derde uur na zonsopgang toen ze hem kruisigden." (Marcus 15:25, NBV2004)

Jezus leed als mens

 

Denk niet dat deze strijd een kleinigheid was voor Jezus. Je zou kunnen denken dat Jezus als Zoon van God genoeg macht had om alles probleemloos aan te kunnen, maar Jezus had bij zijn komst naar de aarde al zijn goddelijke macht afgelegd om als Mensenzoon op te treden.

"Hij heeft zijn grootheid opgegeven door de gestalte van een slaaf te aanvaarden en aan mensen gelijk te worden. Hij leefde als een mens en hij vernederde zich door gehoorzaam te worden tot in de dood, de dood aan een kruis." (Filippenzen 2:7-8, GNB1996)

Zwaar lichamelijk lijden

 

Jezus was al erg verzwakt door de geseling. Nu werd Jezus gefolterd door de onmenselijk martelende pijn van het hangen aan het kruis, waarbij Hij met zijn opengereten rug steeds langs het ruwe hout moest schuren om voldoende adem te kunnen halen.

Als het lichaam van een gekruisigde omlaag zakte veroorzaakte dat een hevige pijn aan de polsen waar het lichaam aan hing. Om deze pijn te verlichten drukte de gekruisigde zich daarna aan zijn doorboorde voeten omhoog en dat zorgde voor hevige pijn in de voeten, zodat hij zich kort daarna weer liet hangen. Als het slachtoffer vermoeid raakte of kramp in de spieren kreeg, bleef hij langer aan zijn armen hangen, waardoor de benauwdheid op de borst toenam. Na enige tijd moest de gekruisigde zich dan omhoog worstelen om nog een beetje lucht te krijgen. Het hart worstelde om het traag stromende bloed rond te pompen, want ieder beetje zuurstof kostte enorme inspanning. Op den duur liepen de longen vol met vocht. We weten dat Jezus in zijn doodsstrijd nog zeven maal een korte zin uitsprak. Dat moet Hem extreem veel moeite gekost hebben.

Alsof dat nog niet genoeg was werd een gekruisigde ook gekweld door aanhoudende dorst. Hierover lezen we profetische woorden in Psalm 22:

"Mijn kracht is verdroogd als een potscherf, mijn tong kleeft aan mijn gehemelte ..." (Psalm 22:16, HSV2010)

Dit was een helse marteling die doet denken aan het verhaal van Jezus over een rijke man die in de hel van het dodenrijk was terecht gekomen. Deze man riep:

"Vader Abraham, riep hij, heb medelijden met me en stuur Lazarus; laat hem de top van zijn vinger in het water steken en mijn tong bevochtigen, want ik lijd veel pijn in deze vlammen." (Lucas 16:24, GNB1996)

Alleen mensen die ooit zware martelingen hebben meegemaakt kunnen begrijpen hoe weinig innerlijke kracht er dan nog van je over is. En in die conditie moest Jezus de hel van Golgota doorstaan.

Toch blijft het een onbegrijpelijk gebeuren. Want als Zoon van God was Jezus altijd verbonden met God (Johannes 16:32), dus ook toen Hij aan het kruis leed en streed. Tegelijk ging Hij als Mensenzoon door deze hel heen, met alle pijn, aanvechtingen, tweestrijd, die horen bij het kwetsbaar-mens-zijn.

Geestelijk lijden

 

Als we aan het lijden en sterven van Jezus denken, gaan onze gedachten meestal direct uit naar het lichamelijke lijden dat Jezus moest ondergaan, vooral gedurende de zes uren dat Hij aan het kruis hing. Dat lijden moet ongekend intens zijn geweest.

Maar het ergste lijden van Jezus was ongetwijfeld het lijden in geestelijk opzicht. In de bekende Apostolische geloofsbelijdenis komen we de volgende woorden tegen: 'nedergedaald ter helle'. Over die woorden zijn allerlei uitleggingen in omloop, zoals de veronderstelling dat Jezus in de hel van het dodenrijk verbleef tussen zijn sterven en opstanding, als een onderdeel van zijn lijdensweg. Maar ik sluit me liever aan bij de opvatting van de kerkhervormer Calvijn dat deze woorden betrekking hebben op het geestelijke lijden van Jezus. Aan het kruis moet Jezus door een ware hel zijn gegaan, de helse kwelling van Gods toorn vanwege de zonden van de hele wereld en ook van de totale godverlatenheid. Nedergedaald ter helle, ook voor jou en mij. Om van te huiveren!

Kwellende aanvallen van de satan

 

Jaren eerder had de satan een ontmoeting met Jezus gehad en drie pogingen gedaan om Hem los te weken van zijn Vader. De satan had onder meer Jezus uitgedaagd om van het tempeldak af te springen, midden tussen de menigte bezoekers. Dan zouden ze Jezus direct als messias herkennen en accepteren. Daarna had hij geprobeerd Jezus zover te krijgen dat Hij zich aan hem zou onderwerpen. Door in te gaan op één van deze suggesties had Jezus zich deze lijdensweg kunnen besparen. Jezus had zijn tegenstander toen overwonnen door zich vast te houden aan Gods Woord en door trouw te blijven aan de opdracht van zijn Vader. In de Bijbel lezen we de volgende woorden aan het einde van deze geschiedenis:

"Toen de duivel alle beproevingen had uitgevoerd, ging hij van Hem weg voor een bepaalde tijd." (Lucas 4:13, WV2012)

Die bepaalde tijd was nu gekomen en Jezus was zich daar van bewust. Enkele uren geleden had Hij immers tegen de Joodse leiders gezegd:

"... dit is uw uur, het uur van de macht van de duisternis." (Lucas 22:53, NBV2004)

Daarmee bedoelde Jezus de korte periode waarin Jezus zichzelf overgaf om te worden gearresteerd, veroordeeld en ter dood gebracht. De satan zou dan vrij spel hebben om met Hem te doen wat hij wilde. De zes uren die Jezus doorbracht aan het kruis waren de climax in de hevigste strijd die ooit in het universum heeft plaatsgevonden. Het was de ultieme botsing tussen het koninkrijk van God en het koninkrijk van de satan. De inzet: niets minder dan de troon van God en het lot van de mensheid.

De Bijbel vermeldt niet hoe de satan Jezus heeft verzocht terwijl Hij aan het kruis hing. Maar ik geloof zeker dat hij alles gedaan heeft om Hem van de Vader af te trekken en voor zich te winnen, net zoals hij dat jaren geleden in de woestijn geprobeerd had. Mogelijk probeerde hij Jezus over te halen om zijn strijd op te geven en zich alsnog aan HEM te onderwerpen. Enkele mensen riepen:

"... Hij is toch de koning van Israël, laat Hij dan nu van het kruis afkomen, dan zullen we in Hem geloven! Hij heeft zijn vertrouwen in God gesteld, laat Die Hem nu dan redden, als Hij Hem tenminste goed gezind is. Hij heeft immers gezegd: Ik ben de Zoon van God." (Matteüs 27:42-43, NBV2004)

Misschien hebben deze mensen precies uitgesproken wat de laatste en hevigste verzoeking van de satan is geweest. Als de mensen zouden zien dat Jezus op een spectaculaire manier van het kruis kwam (met hulp van de satan), zouden ze Hem direct als de beloofde messias aannemen. Dan zou de satan de strijd om de mensheid definitief gewonnen hebben en Jezus zou namens hem als koning over de aarde heersen. Maar Jezus ging er niet op in. Hij bleef trouw aan God, zijn Vader.

Zie ook onderwerp 'Jezus overwon de satan' in hoofdstuk 'Kruis van Jezus'.

Kwellende toorn van God

 

Jezus was op de aarde gekomen om als 'Lam van God' te sterven. Johannes de Doper had over Hem geprofeteerd:

"... Daar is het lam van God, dat de zonde van de wereld wegneemt." (Johannes 1:29, NBV2004)

Bij sommige oudtestamentische offers werden de zonden van de offeraar door handoplegging 'op het offerdier gelegd" (Leviticus 4:4). Daarna werd het offerdier op ceremoniële wijze geslacht en op het altaar verbrand. Zo werd de totale zondeschuld van de hele mensheid 'op Jezus gelegd' en zo offerde Hij zichzelf om de straf daarvoor te dragen.

"Christus heeft geen zonde gekend, maar om ons heeft God op hem de zondelast gelegd, om ons door onze eenheid met Christus rechtvaardig te maken." (2 Korintiërs 5:21, GNB1996)

"God heeft hem die de zonde niet kende voor ons één gemaakt met de zonde, zodat wij door hem rechtvaardig voor God konden worden." (2 Korintiërs 5:21, NBV2004)

De profeet Jesaja had eeuwen daarvoor geprofeteerd met de volgende woorden:

"... Wanneer Hij Zijn leven heeft geofferd voor de zonde ... zal mijn rechtvaardige dienaar (=Jezus) vele mensen bevrijden van schuld en hen rechtvaardig maken in de ogen van God, want Hij zal al hun zonden dragen." (Jesaja 53:10-11, HB2008)

Omdat Jezus de zondelast van alle mensen van alle tijden op zich had genomen, zag God de Vader zijn Zoon als één brok zonde. God liet zijn rechtvaardige toorn in volle kracht op zijn Zoon neerkomen. Dat was de beker van Gods toorn waar Jezus in Getsemane zo bang voor was. Nu werd Hij bijna vermorzeld door die immense zondeschuld van de totale mensheid. Ook door jouw en mijn zonden.

"Maar Hij is om onze overtredingen verwond, om onze ongerechtigheden verbrijzeld. De straf die ons de vrede aanbrengt, was op Hem ..." (Jesaja 53:5, HSV2010)

Zie ook onderwerp 'Jezus droeg de zonden' in hoofdstuk 'Kruis van Jezus'.

Duisternis

 

Vanaf 12 uur 's middags heerste er drie uur lang een beklemmende duisternis over Jeruzalem en omstreken:

"Rond het middaguur viel er duisternis over het hele land, die drie uur aanhield." (Matteüs 27:45, NBV2004)

Er hing een deken van sinistere duisternis over het hele land. Die duisternis doet denken aan de negende plaag die God over Egypte bracht (Exodus 10:21-29), kort voor de bevrijding van het volk Israël uit Egypte. Die was bedoeld als voorlaatste middel om de Farao tot het inzicht te brengen dat hij tegen de God van Israël streed door zijn volk niet uit zijn gebied te laten gaan (Exodus 10:27). Ongetwijfeld zijn er Joodse leiders geweest die daaraan gedacht hebben.

Deze duisternis was waarschijnlijk te vergelijken met die van een totale zonsverduistering, waarbij het niet helemaal pikdonker wordt. Maar het was niet normaal en het duurde wel drie uur! Het hele land moest weten dat er iets aan de hand was. Hoe konden de voorbijgangers naar de gekruisigde Jezus kijken met die onnatuurlijke duisternis om hen heen zonder het gevoel dat ze midden in een horrorscenario waren terecht gekomen? Alle mensen (inclusief de Joodse leiders) moesten in hun hart een antwoord geven op vragen als: Was Jezus dan toch rechtvaardig? Is Hij wel terecht ter dood veroordeeld? Die beklemmende, verstikkende geestelijke duisternis werd veroorzaakt door Gods afwezigheid en de aanwezigheid van de machten van de duisternis. Deze duisternis had een grote omvang, want uit geschriften blijkt dat er in die tijd een 'ongekend langdurige zonsverduistering' in Athene en Rome was waargenomen.

Kwellende godverlatenheid

 

Het ergste wat mensen in de hel ervaren is de totale godverlatenheid. En dat is precies wat Jezus meemaakte aan het kruis. Het is voor ons als mensen niet te peilen wat deze godverlatenheid heeft betekend voor Jezus. Want Hij had steeds in intieme verbondenheid met zijn Vader geleefd en God was nu zijn vijand geworden. Gelovigen van nu kunnen zich wel eens door God verlaten VOELEN, maar ze ZIJN het nooit. Jezus WAS op dat moment door God verlaten.

In de Bijbel lezen we niet dat Jezus klaagde over pijn toen Hij aan het kruis hing, hoewel die op zich al ondraaglijk moet zijn geweest (Jesaja 53:7). Maar die godverlatenheid was voor Jezus het ergste van alle kwellingen aan het kruis. De beklemmende, satanische duisternis maakte die godverlatenheid nog erger: God was ver weg en de satan leek het op Golgota voor het zeggen te hebben. Jezus schreeuwde op een gegeven moment zijn wanhoop uit naar boven:

"Ongeveer op het negende uur (15:00) riep Jezus met een luide stem: Eli, Eli, lama sabachtani? Dat betekent: Mijn God, Mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?Eli, Eli, lama sabachthani? Dat betekent: Mijn God, mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?" (Matteüs 27:46, HSV2010)

Jezus had zijn Vader altijd aangesproken met de relatievorm 'Vader', maar deze keer gebruikte Hij het woord 'God', tweemaal zelfs. Daaruit proeven we ook de pijn van de afstand die er tussen Hem en de Vader was ontstaan. Maar met het woord 'God' sprak Jezus ook uit dat Hij vertrouwde dat Hij zijn Vader respecteerde en in Hem geloofde ondanks de intense lichamelijke pijn en de pijn van godverlatenheid.

"Toen de omstanders dat hoorden, zeiden enkelen van hen: 'Hij roept om Elia!' Meteen kwam er uit hun midden iemand toegesneld die een spons pakte en in zure wijn doopte. Hij stak de spons op een stok en probeerde hem te laten drinken. De anderen zeiden: 'Niet doen, laten we eens kijken of Elia hem komt redden.' " (Matteüs 27:47-49, NBV2004)

Het lijkt erop dat Jezus vanwege zijn kwellende dorst niet meer duidelijk kon spreken, zodat zijn woorden verkeerd werden verstaan door de omstanders.

Het wordt weer licht

 

Even later reageerde de Vader op de noodkreet van zijn Zoon, die bijna boven zijn vermogen beproefd werd. Het zonlicht brak weer door, waardoor de satanische duisternis van de afgelopen drie uren moest wijken. Een zichtbaar teken van Gods ingrijpen. Toen het licht verscheen wist Jezus: mijn Vader is weer bij me, mijn lijden is beëindigd, de duistermis is verslagen. Het is klaar.


Volgend onderwerp:

  3.9.6. Levenseinde van Jezus 

 

 

 

HELPDESK

 

HELPDESK

Site info
- Wat betekent herschepping?
- Wat vind je op deze site?
- Achtergrond
- Vier aspecten
- Copyright

 

 

 

 

Helpdesk

Zoeken
- Zoekmogelijkheden
- Tips voor zoektermen
- Populaire zoektermen
- Inhoudsopgave (kort)
- Inhoudsopgave (lang)
- Trefwoord index
- Bijbeltekst index

 

 

 

 

 

Extra
- Geloofsvragen
- PDF bestanden downloaden
- Printklare pagina's
- Gespreksvragen
- Thema's voor Bijbelkringen
- Thema's kerkelijk jaar
- Cursus 'Gods karakter'

 

Herschepping Bijbelstudies - versie 3.4.