4.1.8. Geest

Hart en geest

Je geest is het diepst gelegen gedeelte van je innerlijk, waar je geloofsleven zich afspeelt. In de Bijbel zien we dat de begrippen 'hart' en 'geest' vaak door elkaar gebruikt worden en dat ze bijna dezelfde betekenis lijken te hebben. Bij het woord 'geest' ligt de focus vaak op communicatie met God en bij 'hart' ligt de focus op het 'diepste van het innerlijk'. De volgende Bijbeltekst is daarvan een goed voorbeeld:

"De geest van de mens is een lamp des HEREN, doorzoekende al de schuilhoeken van het hart." (Spreuken 20:27, NBG1951)

De begrippen ziel, hart en geest komen het duidelijkst uit in de meer letterlijke Bijbelvertalingen. In vrije vertalingen verdwijnen ze vaak in allerlei uitdrukkingen.

Zie hiervoor onderwerp 'Hart' eerder in dit hoofdstuk.

Geestelijk deel van je wezen

De menselijke geest is het belangrijkste verschil tussen mens en dier, want dieren hebben wel een lichaam en een ziels bewustzijn, maar beslist geen geest. Doordat de mens een geest heeft gekregen is hij daarmee niet goddelijk geworden, want alleen God is goddelijk en mensen zijn en blijven geschapen wezens. Ook als je wordt wedergeboren en Gods Geest komt in jouw geest wonen ben je niet goddelijk geworden. Gods Geest blijft in eigen persoon bij je en wordt nooit een onderdeel van je persoonlijkheid.

De belangrijkste persoon in de geestelijke wereld met wie wij rechtstreeks kunnen communiceren is God. Bij dat communiceren kunnen we twee kanten onderscheiden:

  1. input - Met je geestelijke zintuig (intuïtie) kun je geestelijke indrukken opvangen.
  2. output - Met je geest kun je je ook uiten tegenover God (expressie).
schema geest en hart

Dit gaan we hierna uitwerken.

Intuïtie - het zintuig van je geest

Evenals je 'gewone' zintuigen de antennes zijn naar de materiële wereld, zo is je intuïtie een geestelijk zintuig om indrukken vanuit de geestelijke wereld te kunnen waarnemen. In de volksmond wordt dit ook wel eens het zesde zintuig genoemd of 'de stem van je hart'. Het wordt inderdaad ervaren als een soort gevoel, maar indrukken die je via je intuïtie binnen krijgt, verwerk je met zowel je verstand als met je gevoel. Geestelijke indrukken kunnen afkomstig zijn van geestelijke bronnen, kortweg alle personen die een geest hebben:

  1. God
  2. de demonische wereld
  3. andere mensen

Vanuit je intuïtie kun je ook impressies vanuit je eigen geest (of hart) ervaren in je verstand en in je gevoel.

Geestelijke waarnemingen via de Heilige Geest

"Het licht van de Heer beschijnt de geest van de mens, het dringt door tot in zijn diepste gedachten." (Spreuken 20:27, NBV2004)

Met je geest kun je geestelijke waarnemingen doen en inspiratie ontvangen via de Heilige Geest. Zo hebben Bijbelschrijvers goddelijke inspiratie ontvangen om Bijbelboeken op te schrijven. Wedergeboren gelovigen weten zeker dat ze met God verbonden zijn. Dit is geen gevoel of een verstandelijke aanname, maar een innerlijk weten, waarbij Gods aanwezigheid via de intuïtie wordt waargenomen. De Bijbel drukt het als volgt uit:

"De Geest zelf (=Gods Geest) verzekert onze geest dat wij Gods kinderen zijn." (Romeinen 8:16, NBV2004)

Gelovigen kunnen allerlei geestelijke ervaringen meemaken, zoals:

Het is Gods bedoeling en verlangen dat mensen tot geloof komen en worden wedergeboren. Dat is een geestelijke geboorte, waardoor hun geest met Gods Geest verbonden wordt, en Gods Geest in hun hart komt wonen. De Bijbel noemt een mensenleven zonder verbondenheid met God 'geestelijke dood' in tegenstelling tot 'geestelijk leven' dat juist wel gebaseerd is op persoonlijke verbondenheid met God. Dat is een andere definitie dan wat er over het algemeen wordt verstaan onder 'geestelijk leven' (alles wat met religie te maken heeft).

Geestelijke waarnemingen via demonische geesten

De menselijke geest kan niet alleen in contact komen met God, maar ook met de satan en zijn demonen (gevallen engelen). God en de satan kunnen hetzelfde menselijke communicatiekanaal (je intuïtie dus) gebruiken om te communiceren. Occulte waarnemingen komen natuurlijk het meest voor bij mensen die een binding hebben met het rijk van de duisternis. Maar soms openbaart de satan of één van zijn demonen zich ook aan gelovigen, bijvoorbeeld om hen vrees aan te jagen. Dat gebeurt vooral wanneer een gelovige toch nog occulte bindingen heeft uit de tijd van voor zijn bekering, of wanneer hij deelneemt aan de geestelijke strijd tegen het rijk van de satan. Voorbeelden van demonische waarnemingen zijn waarzeggerij, demonische helderziendheid, nachtmerries, stemmen van geesten, spiritisme, demonische geleide geestvervoeringen en uittredingen, enzovoort.

Zie ook onderwerpen 'Occultisme' en 'Occulte praktijken' in hoofdstuk 'Bevrijding'.

Geestelijke waarnemingen van andere mensen

Doordat we als mensen een geest hebben, kunnen we niet alleen op het lichamelijke vlak met andere mensen communiceren, maar ook op geestelijk niveau. Men heeft het vaak over iemands 'uitstraling'. Dat is wat je intuïtief over iemand 'opvangt', zonder dat die ook maar een woord zegt. We bemerken hoe ons innerlijk reageert op het innerlijk van die ander, zonder dat we onze reactie kunnen verklaren. Het gevolg is dat we bij ontmoetingen met mensen bepaalde emoties ervaren en daarom spreken we van 'aanvoelen'.

Veel communicatie binnen hechte relaties met mensen vindt via de intuïtie plaats, zoals diepere, woordloze communicatie tussen man en vrouw of tussen goede vrienden. Ook in gesprekken kun je intuïtief soms aanvoelen wat een ander bedoelt, zelfs al zegt hij het tegenovergestelde. Bij deze dingen moet je natuurlijk oppassen dat je verbeeldingskracht je niet op het verkeerde spoor zet. Niemand heeft een foutvrije intuïtie, zelfs vrouwen niet, ook al is hun intuïtie meestal beter ontwikkeld dan die van mannen.

Innerlijke geestelijke waarnemingen

We kunnen in onze intuïtie ingevingen krijgen vanuit ons onderbewustzijn, ons dieper liggend deel van ons geheugen waar we met ons bewuste denkvermogen niet bij kunnen komen. Veel van die innerlijke waarnemingen leiden tot gedachten of gevoelens, die ogenschijnlijk spontaan zijn ontstaan, alsof ze niet van ons zelf komen maar van buitenaf.

Zo kun je bijvoorbeeld een probleem hebben, waar je niet goed uitkomt. Zonder dat je ervan bewust bent gaat je geest er mee aan de slag en ineens komt er een heldere gedachte boven. Of je voelt iets aan, zonder dat daar een aanwijsbare reden voor is. Dat aanvoelen is vaak geen goddelijke ingeving, maar het gevolg van een onbewust waarnemen en verwerken van eerder opgedane ervaringen waarvan je je niet meer bewust bent. Soms is het moeilijk uit te maken wat van God komt en wat je eigen ingevingen zijn. Pas op: hoe meer verbeeldingskracht je hebt, hoe meer van zulke ingevingen je kunt krijgen. Je intuïtie is een door God gegeven instrument, maar het moet wel nauwkeurig op God worden afgestemd. Het is aan te raden niet te gemakkelijk een ingeving als een goddelijke openbaring te beschouwen. Het is een kwestie van ervaring en uittesten.

Geestelijke expressie

God heeft de mens mogelijkheden gegeven om zich in de geestelijke wereld te uiten, en wel naar alle personen die een geest hebben. Dat zijn dus God, engelen, de satan en zijn demonen, en andere mensen. Zo is devotie een belangrijke vorm van geestelijke expressie naar God toe, bijvoorbeeld door gebed, lofprijzing en aanbidding.

"want God is Geest, dus wie Hem aanbidt, moet dat doen in Geest en waarheid." (Johannes 4:24, NBV2004)

Begrijp me goed, gebed is alleen geestelijke expressie als het een echte ontmoeting is tussen de geest van de mens en de Geest van God. Hierover heeft Paulus vooral als hij schrijft over 'God dienen met zijn geest' (Romeinen 1:9). Zomaar een gebed uitspreken als een formule is een religieuze handeling zonder geestelijke waarde.

Communicatie met engelen is voor aardbewoners niet zinvol en wordt nergens in de Bijbel aangeraden, behalve natuurlijk bij engelenverschijningen. Communiceren met de satan en demonen is iets waar satanisten zich mee bezighouden, en ook toverdokters, bezweerders, waarzeggers, spiritisten en andere mensen die zich met occulte zaken inlaten. Veel mensen die dat doen hebben niet door dat ze met demonische wezens communiceren. Sommigen beweren dan ten onrechte dat ze met God of engelen communiceren of dat ze stemmen uit hun eigen onderbewustzijn waarnemen. Bedenk vooral dat demonen graag engelen nabootsen of mensen doen geloven dat ze contact hebben met gestorven mensen. Gelovigen mogen alleen met demonische wezens communiceren wanneer ze hen uitdrijven in de naam van Jezus.

Mensen kunnen ook op geestelijk niveau met elkaar communiceren in verbondenheid met de Heilige Geest (die de verbindende schakel vormt) waardoor zij liefde, vrede en bemoediging naar elkaar toe verspreiden. Een andere vorm van geestelijke expressie is het zegenen van mensen.