5.1.8. Bijbelstudie

Je kunt op veel verschillende manieren met de Bijbel bezig zijn. Wie naast het persoonlijke Bijbellezen ook persoonlijk BijbelSTUDIE wil doen, doet er goed aan om drie processen voor ogen te houden die daarbij een rol spelen:

1. observeren
2. interpreteren
3. toepassen

In die volgorde. We kunnen deze drie processen achtereenvolgens doorlopen, maar in de praktijk lopen ze nogal eens door elkaar heen.

1. Observeren

Dit kun je doen aan de hand van de volgende vragen:

• Wat is het hoofdthema van het Bijbelgedeelte?
• Wie zijn er aanwezig?
• Wat doen de betrokken personen?
• Wat gebeurt er eigenlijk?
• Wanneer en waar vond het plaats?
• Hoe gebeurde het?

2. Interpreteren

Dit kun je doen aan de hand van de volgende vragen:

• Wat betekende het voor de oorspronkelijke toehoorders of lezers?
• Waarom wordt dit hier genoemd?
• Waartoe leidt deze opmerking?
• Wat is de betekenis van de eventuele beeldtaal?
• Met welk doel is het geschreven?

3. Toepassen

Dit kun je doen aan de hand van de volgende vragen:

• Welke verbanden zijn er met mijn persoonlijke levenssituatie?
• Wat kan ik er mee doen?
• Welke les wil God mij hierdoor leren?
• Is er een gebod waar ik tegen gezondigd heb?
• Is er een fout die ik kan vermijden?
• Is er een belofte van God waarop ik aanspraak kan maken?
• Is er een uitdaging om iets nieuws te doen of te willen veranderen?

Tips voor het bestuderen van de Bijbel

Om een Bijbelpassage beter te begrijpen zijn de volgende principes van belang:

• Bestudeer elk gedeelte vanuit de samenhang met de rest van het hoofdstuk of Bijbelboek. Als je een gedeelte of tekst uit zijn verband haalt, kun je gemakkelijk tot verkeerde interpretaties komen.
• Leg verbanden tussen verschillende Bijbelgedeelten die over hetzelfde onderwerp gaan om een duidelijker beeld van het geheel te krijgen.
• Probeer zoveel mogelijk te begrijpen van de historische, aardrijkskundige en culturele achtergrond van een Bijbelgedeelte en vertaal die naar je eigen leefsituatie.

Lees de Bijbel met een open hart

Probeer de Bijbel te lezen alsof je hem voor het eerst leest. Als je een open, ontvankelijke houding hebt en met aandacht leest, ontdek je steeds wat nieuws, ook al heb je het al vaak gelezen. Gods Woord is het levende Woord, dat blijft verrassen.

"Heb een open oor voor onderricht, en een open geest voor kennis." (Spreuken 23:12, NBV2004)

Veel Bijbellezers lezen de Bijbel onbewust vanuit hun persoonlijke achtergrond en hun eigen denkkaders. Ze lezen steeds bevestigingen van hun eigen gelijk, terwijl ze weinig of geen aandacht besteden aan Bijbelgedeelten die het tegendeel beweren. Probeer dat nu juist niet te doen, want dan belemmer je God om je iets nieuws te leren. Wees altijd bereid om je eigen opvattingen te herzien als je in de Bijbel iets anders leest dan wat je altijd hebt aangenomen. Het is geen teken van zwakheid als je je mening bijstelt, maar van geloofsvertrouwen en flexibiliteit. Blijf een lerende houding houden, zodat je niet vastroest in oude geloofsopvattingen.

Hulpmiddelen

De Bijbel is in eerste instantie geschreven voor mensen die in een andere tijd leefden, in een ander land en in een andere cultuur. Het is daarom onvermijdelijk dat we bepaalde dingen niet zo goed begrijpen als de oorspronkelijke lezers. Daarvoor zijn goede hulpmiddelen beschikbaar om ons te helpen, zoals:

1. Bijbelse encyclopedie - Deze geeft per onderwerp allerlei achtergrondinformatie en een samenvatting van wat de Bijbel er over zegt.
2. Bijbels woordenboek - Dat helpt je om de betekenis van Bijbelse termen te begrijpen.
3. Concordantie - Die helpt je om Bijbelteksten te vinden, waarin een bepaald woord voorkomt. Concordanties zijn beschikbaar in boekvorm, maar je kunt ook terecht bij de site van het Nederlands Bijbelgenootschap: http://www.debijbel.nl/. Hier kun je zelfs verschillende vertalingen naast elkaar bekijken. Gewoon met Google lukt het ook nog aardig om direct de Bijbelteksten te vinden die je zoekt, uitgaande van goed gekozen zoektermen.
4. Bijbelcommentaar - Dat geeft uitleg op grond van gedetailleerde bestudering van de brontekst, vaak met een zekere inkleuring naar kerkelijke achtergrond.

Wat als je het niet begrijpt?

Je komt gegarandeerd Bijbelgedeelten tegen die je maar moeilijk of helemaal niet kunt begrijpen. Soms beschrijft de Bijbel hoe God in bepaalde situaties gehandeld heeft of bepaalde uitspraken heeft gedaan die lijnrecht tegen je gevoel ingaan. Maak dan niet de fout door kritisch over God te gaan denken of te spreken. We moeten beseffen dat we niet alles hoeven te begrijpen. Dat is geen zwakheidargument, maar we moeten eerlijk de beperktheid van ons denken toegeven en vertrouwen op de almachtige, volkomen wijze God.

Als mensen zullen we nooit in staat zijn om de volle diepte van de Bijbel te bevatten. Evenals God oneindig is, zo is er iets oneindigs in het levende Woord. Er blijven mysteries over, waar je nooit uit zal komen. We blijven worstelen met onbeantwoorde vragen, bijvoorbeeld over onverhoorde gebeden, het lijden in de wereld, enzovoort. We moeten leren om wat we niet begrijpen maar gewoon terug te geven aan God die er WEL uitkomt, die voor alles een goede bestemming heeft en die er betekenis aan geeft. Dat is een vorm van vertrouwen, maar geen BLIND vertrouwen omdat we God hebben leren kennen als een oneindig wijze, liefdevolle en machtige God.

Ik heb gelezen dat Joodse rabbijnen tegen hun leerlingen zeggen: "Als je iets van Gods Woord niet begrijpt, begin dan met gehoorzamen. Misschien krijg je er dan later meer inzicht over." Een grote fout die veel nieuwtestamentische gelovigen maken is dat ze pas het Woord van God willen gehoorzamen als ze het begrijpen, of als ze menen te begrijpen WAAROM God het van hen vraagt.

"Ik maak me niet zo druk over wat ik in de Bijbel NIET begrijp, maar wel over wat ik WEL begrijp en niet in toepassing breng."
(Corrie ten Boom)