5.3.15. Bevrijd van neerslachtigheid

 

- Stop zelfbeklag - Vertrouw op Gods zorgzame hulp - Gods waarheid maakt vrij - Bevrijdingsproces - Praktische tips

 

Naast de belangrijke lessen die we kunnen leren uit de geschiedenis van Elia zijn er nog meer aspecten van neerslachtigheid die een rol kunnen spelen. Dit onderwerp gaat over de mogelijke oplossingen om door God bevrijd te worden van neerslachtigheid.

 

Stop zelfbeklag

Bijna alle neerslachtigheid is terug te voeren tot zelfbeklag, dat voortkomt uit een denkpatroon dat voornamelijk op jezelf gericht is. Door zelfbeklag verschuif je de verantwoordelijkheid voor je leven naar de omstandigheden of naar andere mensen of zelfs naar God! Je ontwijkt je eigen verantwoordelijkheid om verstandig met je leven om te gaan. Je negeert dan de Bijbelse waarheid dat God alles toelaat voor je bestwil:

"Intussen weten wij dat voor wie God liefhebben, alles zich ten goede keert, voor hen die volgens zijn raadsbesluit geroepen zijn." (Romeinen 8:28, WV2012)

Deze tekst wordt vaak meteen terzijde gelegd door neerslachtige mensen, omdat ze er van overtuigd zijn dat het in hún situatie toch niet werkt. Ze kunnen er zelfs boos om worden als je er mee aankomt. Waarom? Ze willen vaak geen oplossing, maar ze willen dat je hen gelijk geeft, hen beklaagt en hen daarmee bevestigt in hun zelfbeklag. Ze willen dat je de verantwoordelijkheid niet bij hen zelf legt, maar bij anderen. Natuurlijk is er een tijd om gewoon luisterend naast neerslachtige mensen te gaan staan en hen te ondersteunen met je begrip en zorg. Natuurlijk is er tijd nodig om moeilijke gebeurtenissen of situaties te verwerken, maar als je toegeeft aan zelfbeklag kan dit een gevangenis worden waar je maar heel moeilijk uit kunt komen.

Zelfbeklag is niet zomaar een begrijpelijke en acceptabele reactie. Het is een zonde die moet worden beleden voor God. Accepteer je levenssituatie die God in zijn wijsheid heeft toegelaten in je leven en vertrouw er op dat God je er doorheen wil helpen, zodat je er zelfs sterker en innerlijk rijker van zal worden. Talloze mensen zijn je daarin voorgegaan.

Zie ook de onderwerpen 'Zelfbeklag' en 'Levensaanvaarding' in hoofdstuk 'Beproevingen'.

 

Vertrouw op Gods zorgzame hulp

Neerslachtige gelovigen hebben meer hulpbronnen beschikbaar dan ze weten. Neerslachtigheid is immers niet anders dan een verkeerde manier van denken: God zelf is bij hen, kent hun moeite en weet waarom ze het moeilijk vinden om zich eroverheen te zetten. Een actief geloof in Gods hulp en zorgzame liefde is de sleutel tot Gods handelend optreden.

Het is verstandig om de oorzaak van je neerslachtigheid te willen ontdekken, maar je kan daarin ook te ver gaan. Als je in de put zit, is het meestal erg onverstandig om nog dieper te graven. Als je bijvoorbeeld probeert uit te pluizen wat je allemaal ooit fout hebt gedaan, kom je meestal nog dieper in de put. Het wordt dan nog donkerder om je heen en je komt dan nog verder van de werkelijkheid af te staan. Kijk liever naar boven, naar de lichte opening van de put. Daar is Jezus, die zijn hand naar je uitsteekt.

"Hij beurde mij op uit een kuil vol kolkend water, uit modderig slijk; Hij zette mijn voeten op een rots ... Hij legde mij een nieuw lied in de mond, een lofzang voor onze God ..." (Psalm 40:3-4, HSV2010)

Deze tekst heeft voor mij persoonlijk veel betekenis. In een periode dat ik zelf wat neerslachtig was, had ik een bijzondere droom. Ik stond ergens waar de grond langzaam onder me wegzakte. Voor ik het wist gleed ik in een soort glibberige kuil, waarvan ik wist dat ik er nooit zelf uit kon komen. Plotseling voelde ik me van bovenaf beetgegrepen door twee sterke handen, die me optilden uit de kuil en me op vaste grond neerzetten. Nog steeds kan ik in mijn herinnering die sterke armspieren voelen trillen van de persoon die mij optilde: Ik zag zijn gezicht niet, maar ik ga ervan uit dat het Jezus was. Deze droom heeft me enorm bemoedigd en versterkt. Het hielp me daarna om op Gods helpende kracht te vertrouwen wanneer dat hard nodig was.

"... al ben ik gevallen, ik sta op, al is het donker om mij heen, de HEER is mijn licht." (Micha 7:8, NBV2004)

 

Gods waarheid maakt vrij

Hoe kom je weer in de vrijheid als je neerslachtig bent? Gods woord wijst je een uitweg, maar sommige mensen hebben te worstelen met ingewikkelde problematiek, zoals onverwerkte levensproblemen of trauma's. In dat geval zal dat eerst opgelost moeten worden en er zal dan waarschijnlijk deskundige hulp nodig zijn om ermee klaar te komen. In veel andere gevallen is het voldoende om zelf de Bijbelse principes toe te passen, al of niet met enige ondersteuning van medegelovigen.

De oplossing begint met het erkennen dat neerslachtigheid vooral een zaak is van een verkeerde manier van denken. Voor alle gelovigen, die vastzitten aan een verkeerde manieren van denken, geldt dat zij:

1. een verwrongen beeld hebben van de werkelijkheid
2. geen goed zicht hebben op Gods waarheid
3. God niet de juiste plaats geven in hun denken

Deze verkeerde manier van denken kan veranderen door de kracht van het Woord van God. Jezus deed eens de volgende uiterst krachtige uitspraak:

"U zult de waarheid kennen, en de waarheid zal u bevrijden.' " (Johannes 8:32, NBV2004)

 

Bevrijdingsproces

Je wordt niet vanzelf bevrijd van neerslachtigheid. Ook niet als je erom bidt, hoe vreemd het misschien ook klinkt. Gods zegen en hulp ervaar je pas wanneer je kleine stapjes (of grote stappen) in geloof zet. Zo werkt het in het leven van een christengelovige. Hier zijn een aantal belangrijke adviezen waardoor je geleidelijk weer 'in het licht' gaat leven als je ze opvolgt:

1. Accepteer het Woord van God als de bron van bevrijdende waarheid. Dat is de basis voor de oplossing van je neerslachtigheid. Spreek vooral na wat de Bijbel zegt over je probleemgebied.
2. Besef dat je negatieve gedachtepatronen niet op waarheid berusten en ontmasker ze als leugens. Je zou dit kunnen doen door een vel papier te nemen en op de linkerkant neer te schrijven wat je ziet als de oorzaken van je neerslachtigheid. Zoek vervolgens op wat de Bijbel daar over zegt en schrijf die op de rechterkant van het papier. Bedank God voor die waarheden en accepteer ze.
3. Belijd dat je hebt vastgehouden aan de leugen en belijd dit als zonde tegenover God. Je bent geen slachtoffer van de leugen, maar hebt de leugenachtige gedachten zelf vastgehouden en gekoesterd. Wijs de leugens, die je gedachten beheersen, af in de naam van Jezus.
4. Schrijf je neerslachtigheid niet toe aan andere mensen, zoals je ouders, je huwelijkspartner, je kerkelijke gemeente, enzovoort. Een volwassen persoon heeft de verantwoordelijkheid voor zijn eigen doen en laten geaccepteerd en bouwt verder op wat hij van anderen heeft meegekregen. Vergeef de mensen die naar jou mening de oorzaak zijn van je neerslachtigheid.
5. Teveel terugkijken op onprettige ervaringen uit het verleden is schadelijk. Richt je op de toekomst. Samen met Jezus kun je een goede, zegenrijke toekomst tegemoet zien omdat HIJ bij je is. Spreek daarover je vertrouwen uit tegenover God.
6. Zie jezelf als een persoon, die God bezig is te vormen en te laten groeien in geloof en liefde. Vertel God hoe je over jezelf wil gaan denken met die wetenschap in je achterhoofd.
7. Wees trouw in je dagelijkse ontmoeting met God (gebed en Bijbellezing).
8. Ga zingen in plaats van mopperen. Laat geen dag voorbijgaan zonder te zingen over Gods goedheid en eer Hem met lofprijzing. Het kost in het begin wat moeite, maar je zult zien dat het werkt.
9. Zoek hulp en ondersteuning van andere mensen voor zover nodig. Het is geen schande wanneer je er op eigen houtje niet uitkomt. Ieder mens heeft van tijd tot tijd hulp van anderen nodig. God heeft je niet voor niets medegelovigen in je omgeving gegeven die een deel van de oplossing van je moeite kunnen zijn.

Zie ook de onderwerpen 'Positief denken' en 'Hoop doet leven' in dit hoofdstuk.

 

Praktische tips

Het is ook belangrijk om een paar praktische tips op te volgen. Enkele daarvan zijn we ook in het vorige onderwerp tegengekomen.

• Neem voldoende rust.
• Zorg voor structuur in je leven en in je dagritme.
• Zet jezelf ertoe om je sociale contacten te onderhouden.
• Wees dankbaar voor de goede dingen in je leven (Psalm 103).
• Wees positief in je denken en spreken.
• Een van de beste medicijnen tegen neerslachtigheid is om je in te zetten voor andere mensen. Neerslachtige mensen hebben veel te veel aandacht voor zichzelf. Die aandacht moet omgebogen worden naar anderen. Ik ken een vrouw, die een sterke neiging tot neerslachtigheid had. Toen haar man plotseling ernstig ziek werd en hij een behoorlijk stuk zorg nodig had, knapte ze daar zichtbaar van op. Nog nooit heb ik zoveel vitaliteit en energie in haar gezien als in die periode. Het geheim is heel eenvoudig. Als je liefde en aandacht op jezelf richt, verteert het je. Als je je liefde op anderen richt, geeft dat energie.
• Ga iets doen wat je nog niet eerder gedaan hebt.

 Volgend onderwerp: 5.3.16. Angst en vrees