banner image

 

5.2.5. Satanische leugens

Vermenging van waarheid en leugen

Jezus noemde de satan de 'vader van de leugen' of de 'aartsleugenaar':

"... Hij (=satan) hoort niet bij de waarheid,omdat er geen waarheid in hem is. Wanneer hij liegt, spreekt hij zoals hij is: een aartsleugenaar, de vader van de leugen." (Johannes 8:44, NBV2004)

Als geen ander weet de satan dat mensen een geweten hebben waarmee ze tot op zekere hoogte waarheid van leugen kunnen onderscheiden. Daarom zal hij zelden pure leugens verkopen, omdat die te gauw als zodanig herkend worden. Nee, hij mengt zijn leugens bijna altijd met waarheid of met iets dat op waarheid lijkt. Vaak begint hij met een beetje leugen vermengd met behoorlijk wat 'waarheid'. Als mensen dat accepteren komt hij met een sterker gifmengsel: iets meer leugen met iets minder 'waarheid'. Dat gaat dan op die manier verder totdat mensen helemaal verstrikt zijn in pure leugens. Eenmaal in dat stadium aangekomen, staan ze nauwelijks meer open voor de waarheid. Zo werkt het systeem van de satan.

Wees gewaarschuwd en denk niet dat zijn trucs bij jou niet werken. Daarom is het belangrijk om alert te zijn en geen gedeeltelijke waarheden te accepteren, want dan begint de leugen al macht over je uit te oefenen. Christenen kunnen soms zo slordig omgaan met deze dingen. Ga voor de volle waarheid, die altijd is verbonden met Jezus en aan Gods Woord: de Bijbel.

Het geheime wapen van de satan: dialectisch denken

"... Weest afkerig van het kwade, gehecht aan het goede." (Romeinen 12:9, NBG1951)

In zijn jaren geleden verschenen boek 'Anders denken' heeft Rob Matzken uitgelegd dat dialectisch denken de meest effectieve methode van de satan is om mensen te verleiden tot leugenachtige gedachten die vervolgens leiden tot zondigen. Dialectisch denken komt in het kort op het volgende neer:

  1. slecht noemen wat goed is
  2. goed noemen wat slecht is

Over deze vorm van leugenachtigheid lezen we in de Bijbel:

"Wee hun die het kwade goed noemen en het goede kwaad; die duisternis voorstellen als licht, en licht als duisternis; die bitter voorstellen als zoet en zoet als bitter." (Jesaja 5:20, HSV2010)

Voordat mensen bereid zijn om zo te denken geeft de satan hen om te beginnen een mild gifmengsel dat op waarheid lijkt:

  1. de slecht lijkende kanten van het goede benadrukken
  2. de goed lijkende kanten van het slechte benadrukken

De meeste mensen hebben daar geen enkele moeite mee. Dat is immers ook allemaal waar? Nee, dat is niet waar, want de balans ontbreekt en dan hebben we te maken met een verdraaide waarheid. Na een kort of lang proces lijken de gedachten over het goede steeds negatiever en de gedachten over het slechte steeds positiever. Totdat de balans doorslaat en de mensen kiezen voor het slechte, ook al beseffen ze wel dat er schaduwkanten aanzitten.

Voorbeelden van dialectisch denken

We zien de eerste toepassing van deze tactiek al in het paradijs plaatsvinden, bij de 'boom van de kennis van goed en kwaad'. De naam van die boom is op zich al een schoolvoorbeeld van dialectisch denken: de boom leidt tot de dood, maar presenteert zichzelf als bron van nuttige kennis. Daarom noem ik die boom liever bij zijn ware naam: 'doodsboom' want hij is het tegenovergestelde van de levensboom in het paradijs. In de gedaante van een serpent (een soort slang) zegt de satan onder meer het volgende tegen Eva om haar tot zonde te verleiden:

"... Is het waar dat God gezegd heeft dat jullie van geen enkele boom in de tuin mogen eten?" (Genesis 3:1, NBV2004)

"Jullie zullen helemaal niet sterven, zei de slang. Integendeel, God weet dat jullie de ogen zullen opengaan zodra je daarvan eet, dat jullie dan als goden zullen zijn en kennis zullen hebben van goed en kwaad." (Genesis 3:4-5, NBV2004)

  1. De satan suggereert dat Gods (heilzame!) verbod om van de doodsboom te eten belachelijk en ronduit SLECHT is (je mag ook niks van God!). Daarmee verblindt hij Eva voor de goedheid van God. Bovendien overdrijft hij door te suggereren dat Gods verbod zou gelden voor ALLE vruchtbomen.
  2. De satan noemt het eten van de doodsboom juist GOED (je wordt er verstandig van en zo ongeveer gelijk aan God). Daarmee verblindt hij Eva voor zijn eigen slechtheid en doet hij zich voor als een weldoener, die het allerbeste met hen voorheeft.

Deze leugentactiek werkte in het paradijs snel en effectief. De mens kwam in de ban van de zonde en we kunnen de rampzalige gevolgen van deze zondeval dagelijks waarnemen.

Zie meer details in onderwerp 'Hoe Eva verleid werd' in hoofdstuk 'Adam en Eva'.

Hier is een voorbeeld van dialectisch denken over huwelijksproblematiek:

  1. God zegt dat het huwelijk GOED is. Maar in ons geval is het op een RAMP uitgelopen. Waarom vechten voor een huwelijk dat al stuk is?
  2. God zegt dat uit elkaar gaan SLECHT is. Maar als we gaan scheiden zullen we vast GELUKKIGER zijn dan nu.

Dit is een misleidende manier van denken, want bij Jezus is kracht om te vergeven, om schuld te belijden, om liefde te geven en om verder te kunnen gaan. De satan wil niets liever dan stuk maken van wat goed is, in dit geval een huwelijk. De Heilige Geest wil je helpen om heel te maken wat stuk is. Luister vooral niet naar de leugens van de satan en houd je vast aan de waarheid van God. En zorg natuurlijk dat je de waarheid van God kent! Tussen haakjes, het is een feit dat de meeste echtscheidingen mensen NIET gelukkiger maken.

Deze tactiek wordt dagelijks toegepast, ook op jou en mij. Je komt het vaak tegen bij de media en in de politiek. Maar ook bij kerkelijke discussies, bijvoorbeeld als die gaan over het adopteren van wereldse denkwijzen in het gemeenteleven.

Standaardleugen van de satan

In zijn algemeenheid probeert de satan de volgende duivelse leugen aan gelovigen op te dringen:

  1. Wat God te bieden heeft is niet van deze tijd, het is iets van een andere wereld en is niet relevant voor het leven van vandaag. Bovendien word je beperkt in je vrijheid en in het genieten van het leven (het goede wordt beschouwd als schadelijk voor je levensgeluk).
  2. Wat de wereld te bieden heeft is het echte. Je hoort er pas bij als je meedoet en daar word je gelukkiger van. Het gaat er toch om dat je lekker in je vel zit, of niet soms? (het slechte wordt mooi voorgespiegeld)

Deze 'waar klinkende' leugens hebben een enorme uitwerking op ons denken en ook veel christenen zijn bezweken voor deze vorm van misleiding. Je kunt ook zeggen: veel mensen zijn zo stom geweest om Gods normen en waarden af te wijzen, en geen waarde te hechten aan Gods zegeningen en beloften.

Deze tactiek gebruikt de satan dagelijks om mensen te verleiden tot zonden als:

Zie ook hoofdstuk 'Geestelijke strijd'.