6.3.1. Wat zijn beproevingen?
Beproevingen
Beproevingen zijn moeilijke levensomstandigheden die je welzijn of je levensgeluk bedreigen of verminderen. Daarbij spelen gevoelens een belangrijke rol en het is dan vaak moeilijk om niet door die gevoelens te worden beheerst. De Bijbel geeft veel aanwijzingen om goed om te gaan met beproevingen en hoe je er uiteindelijk sterker door kunt worden. Dat is geen eenvoudig proces, waarbij je na het lezen van een paar tips en één of twee goed gekozen Bijbelteksten weer glimlachend verder kunt leven. Het kost strijd, je moet vaak ingaan tegen je GEVOEL en leren DENKEN vanuit Gods perspectief. Voorbeelden van beproevingen zijn:
- tegenslagen, rampen, traumatische gebeurtenissen, crisissituaties
- ziekte, pijn, lichamelijk ongemak, ongeval. lichamelijke of geestelijke beperkingen
- sterven van een geliefde, echtscheiding, relatieproblemen
- mislukking, afwijzing, teleurstelling, psychische ineenstorting
- innerlijke pijn en verwonding
- conflictsituatie, geweldpleging, intimidatie, criminaliteit, oorlog, gevaar
- eenzaamheid, angst, onzekerheid, wanhoop
- geloofsvervolging, discriminatie, onrecht, gevangenschap
- moeiten van de ouderdom en afnemende krachten
Je geloof wordt beproefd
Zoals het woord al suggereert stellen beproevingen je op de proef. Dan komt het aan op echt geloof, want onecht geloof valt bij beproevingen door de mand. Als je wel echt tot geloof bent gekomen, kan je geloofsleven tijdelijk verzwakt of teruggezakt lijken, maar dan kom je er bijna altijd goed doorheen. Maar het blijft moeilijk en ook volwassen gelovigen kunnen bij beproevingen wel eens de moed verliezen of het gevoel hebben dat God ver weg is.
De toets van je geloof, die je bij beproevingen meemaakt, heeft betrekking op alle aspecten van het geloof. De 'uitdagingen' van het onderstaande overzicht zijn als het ware de onderdelen van het 'proefwerk' dat je dan als gelovige moet maken:
| zielsaspect | geloof-aspect | uitdagingen |
| verstand | geloofszekerheid | je richten op Gods Woord en vasthouden aan zijn beloften |
| gevoel | geloofsvertrouwen | schuilen bij God: vrede, troost en kracht vinden bij Hem |
| wil | geloofskracht | je levensomstandigheden in Gods hand leggen en ervoor kiezen om met God verder te gaan ondanks alles |
| gedrag | geloofspraktijk | loslaten wat je niet meer hebt en dankbaar verder leven met wat je wel hebt |
Geloofsuitdagingen bij beproevingen
Beproevingen zijn levenslessen
Beproevingen zijn belangrijke levenslessen voor gelovigen. Zonder de leerschool van beproevingen zul je nooit een volwassen, krachtige gelovige worden. Echt geloof wordt alleen maar sterker tijdens beproevingen. Niet voor niets vind je in de Bijbel uitspraken als:
"... beschouw het als een groot geluk, wanneer allerlei beproevingen u overkomen. Want u weet: als uw geloof de beproeving doorstaat, dan is standvastigheid het gevolg. En standvastigheid op haar beurt moet leiden tot volmaaktheid ..." (Jakobus 1:2-4, GNB1996)
En ook al klinkt dit misschien irritant positief, vooral als je het moeilijk hebt, het is echt waar en miljoenen gelovigen kunnen erover meepraten. Het normale gevolg is geloofsgroei en een verdieping van je relatie met God . Het woord 'volmaaktheid' in de aangehaalde tekst kun je beter lezen als 'je doel bereiken'.
De apostel Paulus had veel beproevingen meegemaakt. In 2 Korintiërs 11:23-29 geeft hij een samenvatting van een deel van zijn beproevingen en die lijst is lang en indrukwekkend. Door al die beproevingen heeft hij levenslessen geleerd die van onschatbare waarde waren. Paulus beschrijft het met de volgende woorden van wijsheid, gerijpt door persoonlijke levenservaring:
"Maar wij zijn slechts een aarden pot voor deze schat; het moet duidelijk zijn dat onze overweldigende kracht niet van onszelf komt, maar van God. We worden van alle kanten belaagd, maar raken niet in het nauw. We worden aan het twijfelen gebracht, maar raken niet vertwijfeld. We worden vervolgd, maar worden niet in de steek gelaten. We worden geveld, maar gaan niet te gronde. We dragen in ons bestaan altijd het sterven van Jezus met ons mee, opdat ook het leven van Jezus in ons bestaan zichtbaar wordt. Wij levenden worden altijd omwille van Jezus aan de dood prijsgegeven, opdat in ons sterfelijke bestaan ook het leven van Jezus zichtbaar wordt." (2 Korintiërs 4:7-11, NBV2004)
Dat overwinninggevoel ervaar je lang niet altijd als je midden in een crisis zit. Maar het gaat uiteindelijk om de bijzondere vrucht van het leven met God onder moeilijke omstandigheden. Achteraf keek Paulus daar als volgt naar:
"De geringe last die we tijdelijk te dragen hebben, brengt ons een eeuwige luister, die alles omvat en alles overtreft. Wij richten ons niet op de zichtbare dingen maar op de onzichtbare, want de zichtbare dingen zijn tijdelijk, de onzichtbare eeuwig." (2 Korintiërs 4:17-18, NBV2004)
Als je zelf worstelt met moeilijke levensomstandigheden, klinkt zulke taal misschien nog één of twee bruggen te ver. Maar echt, God wil ook jou tot die hoogte brengen, ook al heet je geen Paulus.
Beproevingen
Hierna worden belangrijke principes besproken van het omgaan met beproevingen. Deze principes zijn over het algemeen breed toepasbaar, maar niet elk onderwerp past bij elke soort beproeving.