6.3.20. Woestijnervaring
Woestijnreis van het volk Israël
Gedurende de eerste paar weken van de woestijnreis, vlak na de doortocht door
de Rietzee, wilde God het pas ontstane volk Israël een paar
ervaringslessen leren. De woestijn was een perfecte leerschool voor het volk om God
te leren kennen en op Hem te leren vertrouwen.
De meeste mensen leren het beste door ervaring. Is het je wel eens opgevallen
dat God direct na de spectaculaire tocht door de Rietzee al
beproevingen toeliet?
De Israëlieten werden bij wijze van spreken meteen in het diepe gegooid.
Uit opvoedkundig oogpunt
misschien veel te vroeg naar ons idee,
maar God houdt er vaak andere methoden op na dan wat wij mensen verstandig
vinden en God weet echt wel wat Hij doet.
God geeft alles wat nodig is
Na drie dagen lopen door een dorre woestijn vonden de Israëlieten eindelijk
water. Maar de teleurstelling
was groot toen het ondrinkbaar bleek te zijn (Exodus 15:23). Mozes kreeg van
God de opdracht om een stuk hout in het water te gooien, zodat het water weer
drinkbaar zou worden. Zo zou het volk voorzien worden in de belangrijkste
levensbehoefte
voor woestijnreizigers: water.
Het tweede wonder dat God in de woestijn deed was het geven van brood uit de
hemel: manna (Exodus 16). Water uit de grond is
nog een beetje verklaarbaar, maar manna uit de hemel, daarbij staat ons verstand
stil. Het was een bovennatuurlijk verschijnsel dat het volk Israël jarenlang
zes dagen per week meemaakte: Zolang het volk Israël in de woestijn verbleef, hebben ze
steeds het
manna als hoofdvoedsel gebruikt. Het manna was voedzaam en gezond. In de woestijn zijn
veel doden gevallen, maar niemand is tijdens de woestijnreis omgekomen van
de honger! God voorzag meer dan een miljoen Israëlieten veertig jaar lang van
eten en drinken in een woestijngebied. Dat was verreweg de grootste logistieke
operatie uit de hele wereldgeschiedenis. Een van de belangrijkste lessen
van de woestijntocht was dat God
alles geeft wat nodig is, zelfs in een woestijn waar niets te vinden is. God
leidde het volk bovendien door een
wolkkolom (een
zichtbaar teken van Gods aanwezigheid), waardoor ze overdag
werden afgeschermd van de
felle zonnestralen. En wat kunnen nieuwtestamentische gelovigen daaruit
leren over omgaan met beproevingen?
- In de woestijn kom je geen mens tegen - Maar God is juist dichter bij je.
- In de woestijn heb je geen bescherming tegen hitte en kou - Maar God is je
bescherming.
- In de woestijn zijn alle natuurlijke hulpbronnen afwezig - God blijkt
alles te zijn wat je nodig hebt.
- In de woestijn kun je gemakkelijk de weg kwijtraken - God leidt je om je
weg door het leven te vinden.
Klagen tijdens de woestijntocht
"Denk aan de tocht die de HEER,
uw God, u door de woestijn heeft laten maken, veertig jaar lang. Hij wilde u
zijn macht laten voelen en u op de proef stellen, om te ontdekken wat er in uw
hart leefde: gehoorzaamheid aan zijn geboden of niet." (Deuteronomium 8:2,
NBV2004)
Het volk maakte in de woestijn best heel wat
beproevingen mee, maar ze reageerden in de meeste gevallen door zich
uitvoerig te beklagen. Dat waren uitingen van gebrek aan vertrouwen in God. Enkele voorbeelden:
| klacht |
Gods reactie |
| "Wat moeten we drinken? Is God in ons midden of niet?
Waren we maar gestorven." (Exodus 15:23; Exodus 17:1-2,7; Numeri 20:2-3) |
God gaf water (Exodus 15:25; Exodus 17:5-6; Numeri 20:7-8). |
| "We hebben geen eten. Waren we maar in Egypte
gestorven." (Exodus 16:3) |
God gaf 'brood uit de hemel' (manna) zolang het volk door
de woestijn trok (Exodus
16:4-5) en soms (of vaak?) kwartelvlees (Exodus 16:11-12). |
| Geklaag over van alles en nog wat (Numeri 11:1) |
God zond vuur uit de hemel om te laten merken dat ze te ver
waren gegaan met hun gejammer (Numeri 11:2). De Bijbel vermeldt niet wat het
effect van het vuur was, maar mogelijk vielen er doden. |
| "Wie geeft ons een keer vlees te eten? Dat manna komt
onze keel uit. In Egypte hadden we het zo goed en kregen we gratis(!)
vlees.." (Numeri 11:4-6) |
God werd boos op het volk vanwege hun gezeur (Numeri 11:10) en
gaf een overvloed aan kwartelvlees, totdat het hun neus uitkwam. Velen
stierven door gulzigheid (Numeri 11:18-20). |
| "In dat beloofde land wonen reuzen en die zijn te sterk
voor ons. Waren we maar in Egypte of in de woestijn gestorven." (Numeri
14:1-4) |
God werd boos op het volk omdat ze weigerden op Hem te
vertrouwen. God gaf de Israëlieten waar ze om vroegen: ze zouden sterven
in de woestijn en het beloofde land niet binnengaan. (Numeri 14:26-35). |
Klachten van het volk Israël tijdens de woestijnreis
De apostel Paulus legde het verband tussen de mopperende Israëlieten en
onvolwassen christengelovigen:
"... mort niet, zoals sommigen van hen deden, en zij
kwamen om door
de verderfengel. Dit is hun overkomen tot een voorbeeld (voor ons) en het is
opgetekend ter waarschuwing ..." (1 Korintiërs 10:10-11, NBG1951)
God neemt het geen enkele gelovige kwalijk als hij zijn moeite, pijn of
verdriet uit over wat hem is overkomen. Maar als iemand BLIJFT klagen komt er
een moment dat de klachten zich tegen hem keren, zodat hij verstrikt raakt
in zelfbeklag
en uiteindelijk een opstandige houding tegenover God aanneemt.
We komen helaas mensen tegen, die zich blijven rondwentelen in hun klachten en
jaar in jaar uit met dezelfde negatieve verhalen aankomen, zonder dat
ze zich willen laten helpen of corrigeren. Deze mensen zijn in 'de
woestijn' blijven steken. En als er niets gebeurt zijn ze gedoemd om
uiteindelijk te
sterven zonder het beloofde land van overwinning te
hebben gezien. Want de woestijnfase van de Israëlieten is te vergelijken met
de onvolwassen fase van de christengelovige, terwijl de verovering van Kanaän
us te vergelijken met de volwassen ontwikkelingsfase van de christengelovige
die wordt gekenmerkt door overwinningen.
Woestijnervaringen
In de Bijbel zien we voorbeelden van mensen die beproevingen hebben
ondergaan, onder toelating van God, zoals bij het volk Israël in de woestijn. Iedere gelovige die
de Heer oprecht wil dienen, maakt woestijnperioden in zijn leven mee.
In de woestijn leer je jezelf kennen, maar ook om
weerbaarder en krachtiger te worden. De woestijn is geestelijk
gezien de plaats waar je eigen hulpbronnen volledig zijn uitgeput, en
waarin je de ogen wel MOET opslaan naar de hemel.
Welke lessen leerden bekende Bijbelse figuren van hun persoonlijke
woestijnervaringen?
| woestijnervaring |
geleerde lessen |
|
Mozes was 40 jaar lang schaapherder in de woestijn (Exodus
2:16-3:1) |
Mozes dacht dat hij iets was toen hij voor zijn volk opkwam,
maar God leerde hem om niets te worden, om vervolgens te leren wat God kan
doen met iemand die niets geworden is. God bereidde hem op deze manier
voor om het volk Israël uit Egypte naar het beloofde land te brengen. |
| David was op de vlucht voor koning Saul en moest zich jaren
lang schuil houden in de woestijn (1 Samuel 22-30). |
David leerde op Gods bescherming te vertrouwen,
om een goede leider te
zijn, en om nederig, geduldig en niet wraakzuchtig te zijn. Zonder die
woestijnperiode zou hij nooit de door God zo geliefde koning zijn
geworden. |
| Elia sloeg op de vlucht voor koningin Izebel. Hij liep naar de berg
Horeb om daar met God te spreken (1 Koningen 19) |
Elia had geen moed om verder te leven, maar hij hervond zijn rust bij
God, die hem een nieuwe uitdaging gaf en een opvolger aanwees met wie hij
voortaan samen kon optrekken. |
| Johannes de Doper (Lucas 1:80) |
God sprak tot Johannes in de woestijn (Lucas 3:2) en trainde
hem daar voor zijn profetische taak. |
| Jezus werd door de Geest doelbewust naar de woestijn geleid
om de satan te ontmoeten (Matteüs 4:1-10) |
Jezus oefende zich in de strijd tegen de satan en overwon Hem
glansrijk. Jezus bleef trouw en gehoorzaam aan de Vader. Het was duidelijk
een noodzakelijke voorbereiding voor zijn taak op aarde. |
| Paulus verbleef kort na zijn bekering gedurende drie jaren
in de Arabische woestijn (Galaten 1:17). Later maakte hij in figuurlijke
zin een woestijnperiode mee toen
hij een tijd in zijn
geboorteplaats Tarsus ging wonen (Handelingen 9:30) omdat hij in Jeruzalem
niet meer veilig was. Daar maakte hij
waarschijnlijk een moeilijke tijd door. |
De wilskrachtige Paulus, die alles meende te kunnen, moest
leren om klein en zwak te worden, zodat hij in de kracht van Jezus zijn
bediening kon uitvoeren. |
Lessen van woestijnervaringen
Dus, als je op dit moment een woestijnperiode meemaakt in je leven, dan ben
je in goed gezelschap. Wat wil God je leren? Waar wil God je in deze periode
voor klaarmaken? Probeer achter Gods bedoelingen te komen en laat je door Hem
vormen. Het zal niet voor niets blijken te zijn.
Volgend onderwerp: 6.3.21. Hanna's worsteling
