6.3.24. Job krijgt weer zicht op God

In Job 32-37 lezen we een totaal ander advies van een vierde vriend. Daar kon Job veel beter mee uit de voeten.

De andere benadering van Elihu

Totnogtoe had de jongere Elihu gezwegen, maar nu trad hij op de voorgrond. Hij bleek een heel andere benadering te hebben dan de eerste drie vrienden. Eerst gaf hij een goede samenvatting van Jobs gedachten (Job 33:9-10) waarmee hij bewees een goede luisteraar te zijn. Wel zei hij vriendelijk maar beslist dat Job ongelijk had:

"Daarin hebt u ongelijk, want God staat ver boven de mens. Waarom beschuldigt u hem ervan dat hij nooit ingaat op argumenten?" (Job 33:12-13, GNB1966)

Luisteren naar God

Hij spoorde Job aan om naar God te luisteren, want waarschijnlijk wilde God hem met zijn beproeving iets duidelijk maken (Job 33:14-18). Dan zou Job daarop in kunnen gaan zodat de relatie met God weer hersteld zou zijn (Job 33:26). Zijn advies was: blijf in contact met God, want de omgang met God heeft grote waarde (Job 34:9). Over Gods persoonlijkheid zei Elihu terecht:

"Dit is zeker: de almachtige God begaat geen kwaad, hij verdraait het recht niet. Van wie heeft hij het gezag over de aarde gekregen? Heeft iemand hem de wereld in handen gegeven?" (Job 34:12-13, GNB1996)

Rechtvaardige Schepper

Elihu zag het verband tussen God als almachtige schepper en zijn rechtvaardigheid. Ook legde hij uit dat God zich wel degelijk bekommert om het lijden van de mensen (Job 36:5-7). God is altijd betrokken, ook al grijpt Hij niet onmiddellijk in bij elke situatie. God handhaaft het recht op zijn manier en volgens zijn eigen tijdsbestek. Uit de beproeving kan God iets goeds doen voortkomen, zodat je leven er uiteindelijk door wordt verrijkt:

"Maar God bevrijdt wie er ellendig aan toe is: hij gebruikt het lijden om hem de ogen te openen." (Job 36:15, GNB1996)

Dat kan ook inhouden dat je je levenshouding moet herzien (Job 36:8-11) en dat levert winst op. Valt het je op dat Elihu heel andere taal sprak dan de eerste drie vrienden? Tenslotte wees Elihu op Gods ondoorgrondelijkheid, die je in geloof moet leren accepteren en respecteren. Pas dan zul je de vrede ervaren in je situatie, waarnaar je hart op zoek is:

"De almachtige God ... zijn macht is onaantastbaar; maar toch is hij de rechtvaardige bij uitstek, nooit verdraait hij het recht." (Job 37:23, GNB1996)

Job had geen antwoord voor Elihu. Mogelijk had Elihu hem een eind op weg geholpen om een meer gebalanceerde kijk op God te geven.

God spreekt

In Job 38-41 ging God in op de opmerkingen van Job. In Job 38:1 lezen we dat God sprak vanuit een storm. Maar was het wel een antwoord? Jobs waaromvragen bleven onbeantwoord. De raadsels waar hij zich al de afgelopen tijd mee gepijnigd had bleven onopgelost. In plaats daarvan openbaarde God zich als de almachtige en volkomen wijze Schepper. Als zodanig staat God boven elke beoordeling door mensen of wie dan ook. Het is ongepast voor een mens om op hoge toon met zijn Schepper te argumenteren, want als hij de geheimen van zijn schepping niet kan begrijpen, hoe zou hij dan Gods verborgen wijsheid en beweegredenen kunnen bevatten? Natuurlijk mogen we onze gevoelens, boosheid en twijfels naar God toe uiten, maar wel met het nodige respect voor wie Hij is.

God maakte de vrienden Elifaz, Bildad en Sofar het scherpe verwijt (Job 42:7-9) dat ze op een verkeerde manier over Hem gesproken hadden. Elihu wordt daarbij niet genoemd, waaruit blijkt dat God oordeelde dat hij goede dingen tegen zijn vriend Job had gezegd. Elifaz werd ook nog eens persoonlijk aangesproken, dus mogen we aannemen dat hij het meeste kwaad had aangericht. Let eens op Gods woorden:

"... omdat jullie niet juist over mij hebben gesproken, zoals mijn dienaar Job." (Job 42:7, NBV2004)

Ondanks Jobs grootspraak, die hij als zonde had beleden en herroepen (Job 42:1-6), sprak God dus heel positief over Job. God heeft er begrip voor als beproefde mensen uit balans raken en tijdelijk moeite hebben met hun visie op God. Vrienden van beproefde mensen moeten dat begrip ook proberen op te brengen en niet met beschuldigende preken aankomen!

Aanvaarding

Gods reactie bleek genoeg te zijn voor Job. Het was Gods antwoord op de kernvraag van Jobs hart: wat is Gods plaats ten opzichte van mij in mijn lijden? Gods antwoord kwam eigenlijk hierop neer: "Ik ben je schepper; vertrouw dus dat Ik weet wat Ik doe en wat Ik toelaat." Dit was het eindpunt van Jobs worsteling. Veel gelovigen vandaag komen tot hetzelfde eindpunt van hun worsteling wanneer ze kunnen accepteren dat hun almachtige en volkomen wijze Schepper volkomen betrouwbaar is ondanks de moeilijke levensomstandigheden en ondanks de onbeantwoorde waaromvragen. De antwoorden liggen verborgen in Gods wijsheid.

"Heer, ik begrijp U niet, maar ik vertrouw U!"

Gods oneindige liefde voor zijn kinderen staat er bovendien garant voor dat je hemelse Vader niet naar willekeur met je omgaat, maar zorgvuldiger en zorgzamer dan enige aardse vader. God is niet onverschillig, gevoelloos, onrechtvaardig of onmachtig. God laat het kwade soms tot op zekere hoogte toe, maar alleen als het uiteindelijk tot je voordeel is. Pas als een beproefd persoon die waarheid heeft opgepakt kan hij openstaan voor die bekende Bijbelwoorden, die hij in een eerder stadium niet wilde horen:

"Eén ding weten wij: voor wie Hem liefhebben laat God alles meewerken voor hun bestwil, want Hij heeft een plan met hen." (Romeinen 8:28, HB2008)

Eind goed, al goed

Aan het einde van het Bijbelboek lezen we dat Job in zijn verwerkingsproces God veel beter heeft leren kennen:

"Alleen van horen zeggen kende ik U, nu heb ik U gezien met eigen ogen." (Job 42:5, WV2012)

Hij was ondanks zijn moeite met Gods beleid op zoek gebleven naar wie God werkelijk was en ... hij had zijn God op een nieuwe manier terugvonden. Daarna ontving hij meer zegeningen dan ooit tevoren (Job 42:10-17).

Later zal blijken dat jouw beproeving van vandaag een juweel op je kroon zal zijn en je achteraf dichter bij Gods vaderhart heeft gebracht. Had het ook ZONDER die beproeving gekund? Mogelijk wel, maar MET die beproeving zal het beter met je gaan. Dat komt omdat je jezelf door beproevingen beter leert kennen, ook je diepere motivaties die onder normale omstandigheden niet aan de oppervlakte komen. En als dat allemaal goed verwerkt is ben je in geestelijk opzicht een flink eind vooruit gekomen en heeft er een innerlijke loutering plaatsgevonden. Geloof je dat? Zo ja, dan heb je de betekenis en de zegen van het Bijbelboek Job te pakken. Bewaar die zegen dan diep in je hart. Dat zal je dan bij een volgende beproeving goed van pas komen.