6.5.32. Onze Vader gebed - 2

 

- Onze Vader ... - ... in de hemel - Eerste drie gebeden - Uw naam worde geheiligd - Uw koninkrijk kome - Uw wil geschiede - Zoals in de hemel zo ook op de aarde - Gespreksvragen

 

 

Onze Vader ...

Ook in het Oude Testament lezen we dat de Israëlieten God als hun Vader beschouwden, omdat zij hen erkenden als hun schepper en degene die voor hun welzijn zorgde.

"U bent toch onze vader? ..." (Jesaja 63:16, NBV2004)

"Zo liefdevol als een vader is voor zijn kinderen, zo liefdevol is de HEER voor wie hem vrezen." (Psalm 103:13, NBV2004)

Jezus heeft ons als nieuwtestamentische gelovigen geleerd om God als 'Vader' aan te spreken, dus niet als 'God'. Dit was nieuw voor de Joden in Jezus' dagen. Dit geldt eigenlijk alleen voor wedergeboren mensen, omdat je alleen door wedergeboorte in geestelijke zin een kind van God wordt. In veel culturen is het gebruikelijk dat je de ander niet met de naam aanspreekt, maar met de relatievorm ten opzichte van die ander. In onze cultuur gebeurt dat bijvoorbeeld vaak met: vader, moeder, meester, ober, enz. Datzelfde geldt ook bij het communiceren met God als Vader.

"Maar allen die Hem aangenomen hebben, hun heeft Hij macht gegeven kinderen van God te worden, namelijk die in Zijn Naam geloven; die niet uit bloed, niet uit de wil van vlees en ook niet uit de wil van een man, maar uit God geboren zijn." (Johannes 1:12-13, HSV2010)

"... u hebt de Geest ontvangen om Gods kinderen te zijn, en om hem te kunnen aanroepen met 'Abba, Vader'." (Romeinen 8:15, NBV2004)

'Abba' is het algemene Hebreeuwse woord voor 'vader'. Je hoort sommige christenen wel zeggen dat het eigenlijk 'papa' betekent in kindertaal. Dat klinkt wel schattig, maar het is niet waar.

Het woord 'onze' in het Onze Vader gebed hangt samen met het feit dat Jezus tegen meerdere mensen sprak. Die meervoudsvorm is natuurlijk van toepassing wanneer gelovigen gezamenlijk bidden. Dit woord komt niet voor in de Lucas versie van het Onze Vader gebed.

Voor een niet-christen is het normaal om God met 'God' aan te spreken, omdat God wel hun Schepper is, maar niet hun Vader door hun verbondenheid met Jezus. Zie bijvoorbeeld hoe Jezus dit aangaf in zijn gelijkenis over de farizeeër en de tollenaar:

"En de tollenaar bleef op een afstand staan en wilde ook zelfs zijn ogen niet naar de hemel opheffen, maar sloeg op zijn borst en zei: O God, wees mij, de zondaar, genadig." (Lucas 18:13, HSV2010)

Maar voor kinderen van God is dat heel anders. Jezus zei tegen zijn discipelen dat ze God rechtstreeks als hun Vader mochten benaderen:

"Dan hoeven jullie mij niets meer te vragen. Maar ik verzeker jullie: wat je de Vader ook vraagt in mijn naam - hij zal het je geven." (Johannes 16:23, NBV2004)

Als een kind van God zijn hemelse vader met 'God' of 'Heer' aanspreekt, wordt het wel erg afstandelijk. Dat klinkt net zo afstandelijk als wanneer een kind zijn vader aanspreekt met 'mijnheer'. Ik weet dat veel gelovigen God in gebed aanspreken met 'Heer', 'Here' of 'Heere'. Is dat dan verkeerd? Dat wil ik niet zeggen, maar als Jezus ons aanspoort om God onze Vader te noemen, waarom zouden we dat dan NIET doen? Er zijn heel wat gebedsgewoonten waar we aan gewend kunnen zijn, waar we best wel eens kritisch naar mogen kijken.

Zie ook onderwerp 'Relatie met God de Vader' in hoofdstuk 'Relatie met God'.

 

... in de hemel

Als kinderen van God mogen we God dus als onze Vader aanspreken. Maar Jezus heeft ons ook geleerd eraan te denken dat we spreken tegen de almachtige God die in de hoogste hemel troont. Aan de ene kant zijn ware gelovigen door wedergeboorte familieleden van God geworden, maar tegelijk staat Hij mijlenver boven de mensen verheven. God in de hemel is van een veel hogere orde dan de mensen op de aarde.

"Onze Vader, Die in de hemelen zijt..." (Matteüs 6:9, HSV2010)

Let even op de meervoudsvorm 'hemelen' in de Herziene Statenvertaling, terwijl het meervoud in de meeste moderne Bijbelvertalingen is 'wegvertaald'. Ik ga ervan uit dat de geestelijke wereld meerdere hemelen of hemelsferen bevat en dat alleen de allerhoogste God toegang heeft tot de de allerhoogste hemel. God zelf is groter dan al de hemelen die Hij heeft geschapen, zoals koning David eens tegen God zei:

"... Zie, de hemel, ja, de allerhoogste hemel, kan U niet bevatten ..." (1 Koningen 8:27, HSV2010)

Als we beseffen hoe ontzagwekkend groot God is, dan kunnen we niet anders dan met diep, diep ontzag naar Hem opkijken. We hebben geen flauw idee hoe ontzettend klein wij als mensen zijn in vergelijking met onze Schepper! Tegelijk is het ook bemoedigend dat die ontzagwekkende God staat aan onze kant.

De aanhef 'onze Vader in de hemel' laat zien dat onze gebedshouding tegenover God gebalanceerd behoort zijn: een houding van grote vrijmoedigheid en diep ontzag. Vrijmoedigheid omdat God als liefdevolle Vader oneindig dichtbij ons gekomen is. Ontzag, omdat God een heilig God is die oneindig ver boven ons verheven is. Tot een God die zo heilig is kun je natuurlijk niet naderen zonder een relatie met Hem te hebben.

Zie ook onderwerp 'Innerlijke gebedshouding' in hoofdstuk 'Gebed'.

 

Eerste drie gebeden

De eerste drie gebeden van het Onze Vader horen bij elkaar en helpen om onze aandacht op God te richten.

1. uw naam worde geheiligd
2. uw koninkrijk kome
3. uw wil geschiede

Ze doen denken aan één van de bekendste Joodse gebeden (kaddish) dat als volgt begint:

"Moge zijn grote naam verheven en geheiligd worden
in de wereld die hij geschapen heeft naar zijn wil.
Moge zijn koninkrijk erkend worden in uw leven en in uw dagen
en in het leven van het gehele huis van Israël,
weldra en spoedig.

In deze drie gebeden staat het koninkrijk van God centraal. Met deze woorden kiezen we met nadruk TEGEN de heerschappij van de satan op de aarde en VOOR de heerschappij van God. Elk van deze gebeden is een slag in het gezicht van de satan die juist wil dat Gods naam wordt ontheiligd, dat zijn eigen duistere koninkrijk steeds machtiger wordt en dat zijn duistere plannen worden uitgevoerd.

Met deze drie gebeden nemen we onze positie in als strijders in Gods koninkrijk die toegewijd zijn aan hun koning en door hun aanbidding, inzet en gehoorzaamheid willen strijden voor Gods eer, voor Gods belangen en voor de volvoering van Gods plannen. Deze korte zinnetjes zijn omvangrijker dan we beseffen.

Eigenlijk zijn deze drie gebeden ook proclamaties van Gods heerschappij over de aarde en een eerbetoon aan de almachtige God.

 

Uw naam worde geheiligd

Met deze woorden spreek je je verlangen uit naar je hemelse Vader dat zijn naam op de hele aarde zal worden gerespecteerd en geëerd.

"Ik zal mijn grootheid en mijn heiligheid tonen en mij aan vele volken bekendmaken. Ze zullen beseffen dat ik de HEER ben.' (Ezechiël 38:23, NBV2004)

"HEER, onze Heer, hoe machtig is uw naam op heel de aarde ..." (Psalm 8:2, NBV2004)

Helaas wordt Gods naam op de aarde door ongelovige mensen (en helaas ook wel door christenen) nog al te vaak ontheiligd. We kunnen alle mensen om ons heen niet zover krijgen dat ze Gods naam heiligen, maar als gelovigen kunnen we het natuurlijk zelf WEL doen.

Zie ook onderwerp 'Gods naam niet misbruiken' in hoofdstuk 'Gods levenswet'.

De naam van God heiligen wil vooral zeggen: God aanbidden om zijn machtige goddelijke eigenschappen en zijn schitterende karakter. Enkele bekende aspecten van Gods goddelijkheid ofwel van Wie is God? zijn:

• God is schepper (en God heeft zijn schepping lief)
• God is eindeloos (bijvoorbeeld alomtegenwoordig, alwetend, almachtig)
• God is uniek (er zijn geen andere goden naast God)

Wat betreft Gods karakter kunnen we Hem aanbidden aan de hand van de vier hoofdeigenschappen van God, zoals die in Herschepping worden gehanteerd:

1. Gods wijsheid
2. Gods vriendelijkheid
3. Gods kracht
4. Gods zorgzaamheid

We kunnen naar God het verlangen uitspreken om op alle mogelijke manieren Gods naam te heiligen in ons dagelijks leven, te beginnen met vandaag:

• zijn grootheid bekend maken aan anderen
• steeds respectvol over God spreken tegenover iedereen
• van Gods goedheid getuigen
• zo leven dat Jezus in ons zichtbaar wordt
• Gods goedheid laten zien in onze levensstijl
• de waarheid spreken, transparant en eerlijk zijn
• God gehoorzamen door ons aan zijn leefregels te houden

Zie ook onderwerp 'Aanbidding' in hoofdstuk 'Gebed'.

 

Uw koninkrijk kome

Het koninkrijk van God is misschien wel het meest omvattende thema van de Bijbel, van begin tot eind. Eigenlijk is God de heerser van de hele schepping. Maar met de term 'koninkrijk van God' bedoelen we het machtsgebied van God met alle engelen en mensen die zijn heerschappij hebben aanvaard. In de tijd van het Oude Testament bestond het koninkrijk van God uit het volk Israël dat God uit alle volken had uitgekozen. God had eens tegen Mozes gezegd:

"U zult mijn priesterlijk koninkrijk en mijn heilig volk zijn. Deze woorden moet u aan de Israëlieten overbrengen." (Exodus 19:6, WV2012)

Jezus introduceerde de nieuwtestamentische vorm van Gods koninkrijk. Jezus noemde dat ook wel het 'koninkrijk van de hemel' zoals we in het evangelie van Matteüs kunnen lezen. De andere evangelisten spreken over het koninkrijk van God, maar ze bedoelen er natuurlijk hetzelfde mee. Dat koninkrijk van de hemel bestaat uit de wereldwijde Gemeente (alle ware christengelovigen van alle tijden en plaatsen) met Jezus als koning die vanuit de hemel regeert in de harten van de gelovigen uit alle volken van de wereld. In één van zijn brieven beschreef de apostel Petrus het koninkrijk van de hemel met soortgelijke woorden als Mozes:

"Maar u bent een uitverkoren geslacht, een koninkrijk van priesters, een heilige natie, een volk dat God zich verworven heeft om de grote daden te verkondigen van hem die u uit de duisternis heeft geroepen naar zijn wonderbaarlijke licht." (1 Petrus 2:9, NBV2004)

Jezus heeft diverse gelijkenissen verteld over de enorme groeikracht van het koninkrijk van de hemel. Bij zijn vertrek heeft Jezus zijn apostelen (en de hele Gemeente natuurlijk ook) de opdracht gegeven om alle volken tot volgelingen van Jezus te maken en om het leven van Jezus te laten zien aan hun omgeving. Het gebed 'uw koninkrijk kome' heeft te maken met de voortgang van de gebiedsuitbreiding van het koninkrijk van de hemel. Verder geloof ik dat het niets te maken heeft met de toekomst van Gods koninkrijk, na de wederkomst van Jezus. Het Onze Vader gebed gaat over het hier en nu.

 

Uw wil geschiede

Met deze woorden spreek je je verlangen uit dat Gods wil zal worden uitgevoerd op de hele aarde. Op het eerste gezicht lijkt dit een vreemd gebed. God is toch almachtig, dus er kan toch niets gebeuren buiten zijn wil om? Maar dit is toch echt iets ingewikkelder. De uitdrukking 'Gods wil' heeft lang niet altijd betrekking op Gods raadsplan waarvan de uitvoering bij voorbaat vaststaat. Meestal heeft het betrekking op wat God verlangt of wenst. God verlangt er bijvoorbeeld naar om mensen te zegenen, maar de satan heeft ook de macht om mensen kwaad te doen. Als je bidt 'uw wil geschiede' keer je je tegen de plannen van de satan en proclameer je dat de wensen van de almachtige God worden uitgevoerd. Het is het krachtig gebed van een christen die een soort verzetsstrijder is op een wereld waar de satan nog altijd de heerschappij heeft.

De woorden 'uw wil geschiede' zijn ook woorden van persoonlijke geloofsovergave en geloofsgehoorzaamheid aan God. Jezus heeft deze woorden uitgesproken in de olijfgaard Getsemane toen Hij in gebed worstelde met het intense lijden dat die nacht zou beginnen. Hij sprak deze woorden niet lichtvaardig uit, maar pas na een hevige innerlijke strijd.

Wil je echt dat Gods wil gebeurt in jouw leven? Veel gelovigen vinden het moeilijk om hun eigen wil te onderwerpen aan de wil van God, maar als ze het doen wordt hun leven veel rijker en kunnen ze veel meer voor anderen betekenen dan wanneer ze hun eigen plannen volgen.

"Wees niet onverstandig, maar probeer te begrijpen wat de Heer wil." (Efeziërs 5:17, NBV2004)

God heeft in de Bijbel heel veel laten zien wat zijn wil is voor je leven. In twee woorden samengevat is dat: gerechtigheid en liefde. In de meeste gevallen weet je heel goed wat God van je wil, maar soms staat je eigen wil er lijnrecht tegenover. Dan kan het strijd kosten om tot overgave aan God te komen. Dus pas op als je woorden 'uw wil geschiede' of iets dergelijks in je mond neemt. Meen je het echt?

 

Zoals in de hemel zo ook op de aarde

Deze woorden horen niet alleen bij 'uw wil geschiede', maar ook bij de vorige twee gebeden.

1. In de hemel wordt Gods naam geheiligd, en God verlangt naar een aarde waarop datzelfde gebeurt.
2. De hemel, waar God met zijn engelen en gestorven heiligen woont, staat volledig onder de heilzame heerschappij van zijn koninkrijk. God verlangt ernaar dat de heilzame invloed van zijn koninkrijk op aarde steeds groter zal worden.
3. In de hemel worden Gods wensen en verlangens volledig gerealiseerd. God verlangt ernaar dat dit op de aarde ook steeds meer gebeurt.

Gods kinderen, die zicht hebben op dat grote wereldplan van God, worden uitgenodigd en uitgedaagd om de instrumenten in Gods hand te willen zijn om dit te realiseren. Deze drie gebeden van het 'Onze Vader' zijn ervoor om je voortdurend te herinneren aan:

• de positie die je daarbij als vertegenwoordigers van Gods koninkrijk in de wereld
• Gods kracht die je is toegezegd bij het uitvoeren van taken binnen Gods koninkrijk.

Zie ook hoofdstuk 'Geestelijke strijd'.

 Volgend onderwerp:  6.5.33. Onze Vader gebed - 3