6.4.1. God leren kennen
"Ja, wij willen de HERE kennen, ernaar
jagen Hem te kennen ..." (Hosea 6:3,
NBG1951)
God wil gekend worden
Op veel bladzijden van de Bijbel kunnen we lezen hoezeer God ernaar verlangt
dat mensen Hem leren kennen. Daarom heeft God zoveel over zichzelf verteld.
Jezus heeft bovendien laten ZIEN wie God is. Daarin onderscheidt God zich van
de goden en godsbeelden die we in alle andere godsdiensten en religies tegenkomen die hun
aanhangers in het duister laten tasten over wie ze zijn en wat hen beweegt.
Onze God is transparant en open wat zijn
persoonlijkheid en motieven betreft.
Aan de andere kant zullen we God nooit helemaal leren kennen, omdat Hij
veel groter is dan wat zijn schepselen kunnen bevatten. In diepste
wezen blijft God een ondoorgrondelijk mysterie voor de mens, hoe die ook zijn best doet om
God te begrijpen. Alles wat mensen over God schrijven is hooguit een
schuchtere poging om samen te vatten wat God over zichzelf geopenbaard
heeft. Hoe meer we over God te weten komen, hoe meer we beseffen dat we maar een
fractie van Hem weten.
Zie meer over wie God is in deel 1 'Wie
is God?'.
Kennis opdoen over God
De meeste kennis over God kunnen we opdoen uit de
Bijbel. Daarin lezen we veel over
wie God is in zijn hoedanigheid als
schepper en Opperwezen. Ook geeft de Bijbel veel informatie over het ware
karakter van God.
Het woord theologie betekent letterlijk kennis of wetenschap over God. Helaas
beperken veel theologische inspanningen zich tot het verzamelen, ontwikkelen en
doorgeven van verstandelijke kennis over God en de Bijbel. Bovendien bestaat een
groot deel van de theologische kennis uit wat andere theologen in het verleden
gezegd en geschreven hebben. Het intellectuele denken speelt daarbij vaak de
hoofdrol. In kerkelijke kringen met een overdosis aan theologie
en dogmatiek komt het persoonlijk kennen van God meestal in het gedrang. In andere kringen
is daardoor een zekere aversie tegen theologie
ontstaan, ook al zou meer systematische basiskennis over Bijbelse zaken daar
juist geen overbodige luxe zijn.
God leren kennen door openbaring
"Wanneer iemand zich inbeeldt dat hij kennis bezit, is het toch
nog niet de ware kennis. Maar wanneer iemand God liefheeft, is hij door God
gekend." (1 Korintiërs 8:2-3, NBV2004)
Bijbelkennis over God is op zich heel waardevol, maar niet compleet. Je zou
het kunnen beschouwen als een lege huls die nog met leven gevuld moet worden in
een doorleefde liefdesrelatie met God. De God van de Bijbel is namelijk geen
afstandelijk Opperwezen, maar een goede en vriendelijke God, die graag een persoonlijke relatie met
iedere aardbewoner wil hebben. Voor ware christengelovigen is de relatie met God het
belangrijkste van hun geloofsbeleving. Het is met stip het meest kostbare
kroonjuweel van hun leven.
Een relatie met God ontstaat altijd bij God, wanneer Hij zich op één of
andere manier openbaart aan een mens die daarvoor openstaat. Een voorbeeld van
een godsopenbaring vinden we bij Petrus, een naaste discipel van Jezus. Toen
Jezus een keer aan zijn discipelen vroeg hoe zij over Hem dachten, zei Petrus:
"U bent de Messias, de Zoon van de levende God ..." (Matteüs
16:16, NBV2004)
Uit dat antwoord bleek dat hij niet zozeer met zijn verstand wist dat dit zo
was, maar omdat zijn geestelijk waarnemingsvermogen was verlicht door Gods
Geest: hij zag wie Jezus werkelijk was! De reactie van Jezus op deze woorden
was:
"... vlees en bloed heeft u dat niet geopenbaard, maar mijn
Vader, die in de hemelen is." (Matteüs 16:17, NBG1951)
De ontwikkeling van een relatie met God is een samenspel tussen God en de
gelovige, waarbij God zich openbaart aan de mens en de mens daarop reageert met een
houding van geloofsovergave. Zo'n relatie met God komt alleen tot stand via de weg van
bekering en wedergeboorte. Dan wordt je hart vervuld
met een bovennatuurlijke liefde,
vrede en
vreugde. Dat is het ECHTE leven,
waarvoor je als mens op de wereld bent gezet. Dat moet Jezus bedoeld hebben toen Hij bad
(in zijn 'hogepriesterlijk gebed'):
"Het eeuwige leven, dat is dat zij u kennen, de enige ware
God, en hem die u gezonden hebt, Jezus Christus" (Johannes 17:3, NBV2004)
God leren kennen door geloofservaringen
Je leert God beter kennen wanneer je zijn aanwezigheid ervaart en
met Hem omgaat en vertrouwd raakt. Zo lezen we in de geschiedenis van de zeer jonge Samuel het
volgende:
"Samuel kende de HEER nog niet: een
woord van de HEER was hem nog nooit geopenbaard." (1
Samuel 3:7, WV2012)
Samuel had al heel wat OVER God gehoord. Hij leerde God pas echt kennen in
persoonlijke ontmoetingen. Zo kun je als nieuwtestamentische gelovige veel
kennis OVER God opdoen vanuit de Bijbel. Maar je leert God pas echt kennen:
- door met Hem om te gaan in gebed
- door te luisteren naar wat Hij je door zijn Geest te vertellen heeft
- door te doen wat Hij je gezegd heeft in de Bijbel en door zijn Geest
Dat is een belangrijk onderdeel van het leven met God. Je leert je vrienden het beste
kennen als je samen iets onderneemt: samen een klus doen, met elkaar
praten, lief en leed delen of samen op vakantie gaan. Op een soortgelijke manier
leren we God kennen als we met Hem leven, als we in figuurlijke zin 'met God wandelen'.
Samenvattend kunnen we zeggen dat we God beter leren kennen:
- door de Bijbel te lezen
- door de omgang met God in gebed
- door te leven in verbondenheid met God
Hoogste doel
De hoogste roeping van de gelovige is om in hechte verbondenheid met Jezus te
leven. Wie verbonden is met Jezus, is vanzelf ook verbonden met God, want God de
Vader en de Zoon zijn één.
"Getrouw is de God die u geroepen heeft tot gemeenschap met
zijn Zoon, onze Heer Jezus Christus." (1 Korintiërs 1:9, WV2012)
"Moge de God van onze Heer Jezus Christus, de Vader der
heerlijkheid, u de Geest van wijsheid en openbaring geven, om Hem echt te
kennen." (Efeziërs 1:17, WV2012)
In zijn brief aan de Filippenzen heeft Paulus het over het hoogste doel in zijn leven.
Zijn roeping was om het evangelie te brengen in gebieden, waar de naam van Jezus
nog onbekend was (Handelingen 9:15; Romeinen 15:20). Maar toch, succes bij zijn
zendingsopdracht was niet zijn hoogste doel. Wat dan wel?
"Al wat ik wens is Christus te kennen en de kracht te
ondervinden van zijn opstanding; te delen in zijn lijden en aan hem gelijk te
worden in zijn dood." (Filippenzen 3:10, GNB1996)
In dit ene Bijbelvers zien wat voor de apostel Paulus het belangrijkste in
zijn leven was:
- Jezus nog beter leren kennen
- leven vanuit de kracht van Jezus
- zichzelf identificeren met Jezus
- bereidheid om lijden te ondergaan omwille van Jezus
- eigen verlangens ondergeschikt maken aan die van Jezus
Hierin speelt de
relatie met Jezus de belangrijkste rol. Paulus wist
heel goed dat er een prijskaartje zit aan het bereiken van zijn levensdoel:
jezelf voortdurend identificeren met de
gekruisigde Jezus. Geen kracht zonder lijden, geen leven zonder sterven aan
jezelf. Paulus was bereid om de prijs te betalen omdat hij de waarde van het
kennen van God had begrepen. Hij wilde niets liever dan dat ook anderen dit
geheim steeds beter zouden ontdekken. Daarom hoort het kennen van God het
hoofddoel te zijn van elke christengelovige.
"Honger om Hem te kennen is het kenmerk van een man of
vrouw van God. Daaraan herken je ze, aan hun honger naar God. Dat bezielt ze.
Daar maken ze tijd voor. Daar vinden ze tijd voor, onder alle omstandigheden."
(Henk Binnendijk in 'Dubbelportretten')
Als je verliefd bent,
zoek je mogelijkheden om elkaar te ontmoeten. Sterker
nog, je wordt heel creatief in het zoeken naar zulke ontmoetingen omdat je van
elkaar houdt. Is er een tinteling bij je om je God te ontmoeten, bij Hem te zijn
en je aandacht op Hem te richten en de warmte van zijn aanwezigheid in te
drinken?
God leren vertrouwen
Hoe beter je God leren kennen, hoe meer je Hem gaat vertrouwen. In het
dagelijks leven vertrouwen we alleen mensen die we kennen, mensen met wie we
iets hebben meegemaakt. Ervaringen met mensen vormen de basis om hen te gaan vertrouwen.
Als een predikant je vanaf de preekstoel toeroept dat 'je God meer moet
vertrouwen', dan kun je jezelf daar soms zo machteloos onder voelen. Natuurlijk
weet je als kerkganger dat dat moet. Maar waar haal je dat geloofsvertrouwen
vandaan als je het niet hebt? Inderdaad, geloofsvertrouwen komt je niet
aanwaaien ook al heb je het honderden keren gehoord. Het is niet af te dwingen, je
kan het jezelf niet opleggen en jezelf niet aanpraten. Want ... het ontstaat
alleen vanuit het persoonlijk leren kennen van God en de
persoonlijke omgang met Hem.
God volledig leren kennen
Op aarde zullen we God maar gedeeltelijk leren kennen, maar na ons aardse
leven zullen we Hem kennen zoals Hij door ons gekend wil worden. Dan wordt ons
kennen van God compleet gemaakt:
"... Nu is mijn kennen nog beperkt, maar straks zal ik volledig
kennen, zoals ik zelf gekend ben." (1 Korintiërs 13:12, NBV2004)
En toch denk ik dat we ook in de eeuwigheid God niet voor de volle honderd
procent zullen leren kennen. God is en blijft God en het schepsel zal nooit
gelijk kunnen worden aan zijn Schepper. De oneindige God zal altijd groter
blijven dan wat een eindige mens kan bevatten.
Waaruit blijkt dat je God echt hebt leren kennen? De apostel Johannes heeft
er het volgende antwoord op:
"Dat wij God kennen weten we doordat we ons aan zijn geboden
houden. Wie zegt: 'Ik ken hem,' maar zich niet aan zijn geboden houdt, is een
leugenaar; de waarheid is niet in hem. In wie zich aan Gods woord houdt, is zijn
liefde ten volle werkelijkheid geworden; hierdoor weten we dat we in hem zijn.
Wie zegt in hem te blijven, behoort in de voetsporen van Jezus te treden." (1
Johannes 2:3-6, NBV2004)
Volgend onderwerp: 6.4.2.
Verbondenheid met God