6.6.9. Huwelijksverbond

Levenslange verbondenheid

Het belangrijkste kenmerk van grote plan van God met de mensheid is: eeuwig durende liefdevolle verbondenheid tussen God en mensen. Dit grote ideaal van God zal eenmaal volmaakte werkelijkheid worden wanneer Jezus zich (na zijn wederkomst) officieel zal verenigen met zijn geliefde Bruid. Deze innige verbondenheid staat model voor de intiemste verhouding tussen een man en een vrouw: het huwelijk. En daarom vindt God het huwelijk zo belangrijk en kostbaar.

"Mogen liefde en trouw je nooit verlaten, wind ze om je hals, schrijf ze in je hart." (Spreuken 3:3, NBV2004)

Het huwelijk is een verbond voor het leven.

"Een getrouwde vrouw is door de wet gebonden aan haar man zolang hij leeft, maar wanneer hij sterft is zij van deze verplichting ontslagen." (Romeinen 7:2, NBV2004)

Het huwelijk is geen bedenksel van mensen, geen cultureel verschijnsel, maar een relatievorm die al bij het eerste mensenpaar door God is ingesteld. De eerste huwelijkssluiting vinden we in het tweede hoofdstuk van de Bijbel (Genesis 2). De laatste huwelijkssluiting (tussen Jezus en zijn Bruid) vinden we in het op één na laatste hoofdstuk van de Bijbel (Openbaring 21).

Zie meer over de instelling van het huwelijk in onderwerp 'Adam ontmoet Eva' in hoofdstuk 'Adam en Eva'.

Man en vrouw, verbonden met God

Een huwelijk, zoals God het bedoeld heeft, begint met het sluiten van een huwelijksverbond. Het is geen verbond tussen twee mensen, maar tussen drie personen: God, man en vrouw. God staat daarbij niet op een afstand, maar is er persoonlijk bij betrokken als getuige van de huwelijksluiting en de bron van alle geluk. Dit is een groot geheim dat ongelovigen nog nooit ontdekt hebben. Dit doet denken aan een spreuk uit de Bijbel:

"... Een drievoudig snoer wordt niet snel gebroken." (Prediker 4:12, HSV2010)

Een huwelijk waarin de wederzijdse verbondenheid God centraal staat is sterk. Waarom zo'n officieel woord als 'verbond'? Omdat het een heel gewichtige verbintenis is die belangrijke consequenties heeft, zowel voor het echtpaar als voor hun eventuele kinderen. Het begrip 'huwelijksverbond' komen we ook tegen in het Bijbelboek Spreuken, waar het gaat over een vrouw die haar man heeft verlaten. Het huwelijksverbond wordt hier 'een verbond met God' genoemd.

"een vrouw die ver is afgedwaald, de geliefde van haar jeugd heeft verlaten, het verbond met haar God is vergeten." (Spreuken 2:17, NBV2004)

Betekenis van het huwelijk

De praktische voorwaarden voor een huwelijk vinden we in deze bekende Bijbeltekst die we al eerder in dit hoofdstuk zijn tegengekomen:

"... Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en zich aan zijn vrouw hechten; en zij zullen tot één vlees zijn." (Genesis 2:24, HSV2010)

Deze zin zit boordevol betekenis. Het laat zien dat het huwelijk tussen man en vrouw een intieme relatievorm is, waarbij twee individuen, een man en een vrouw, samengroeien tot een hechte eenheid. In deze zin komen geen kindertjes voor. Daaruit kunnen we concluderen dat een huwelijk zonder kinderen nog steeds een compleet huwelijk is en dat seksualiteit niet alleen bedoeld is voor de voortplanting. Deze formulering sluit uiteraard een huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht uit.

Daarom zal een man ...
De man en de vrouw behoren voldoende volwassen te zijn wanneer ze gaan trouwen. Niet voor niets zegt de Bijbel: "Daarom zal een MAN ..." en niet bijvoorbeeld: "Daarom zal een snotaap ..." Je bent volwassen wanneer je de consequenties van een levenslange relatie kunt overzien en accepteren en wanneer je voldoende verantwoordelijkheidsbesef hebt om een gezin te stichten. Natuurlijk geldt de voorwaarde van volwassenheid voor zowel de man als de vrouw. Deze woorden geven ook aan dat de man normaal gesproken de initiatiefnemer is. In ieder geval is hij de hoofdverantwoordelijke.

... zijn vader en moeder verlaten ...
Als je gaat trouwen is het logisch dat je het ouderlijk huis verlaat en je vervolgens verbindt aan je huwelijkspartner. Maar toch gaat dat niet altijd vanzelf. Er zijn bijvoorbeeld trouwlustigen die nog zo'n sterke band met thuis hebben (vaak met hun moeder) dat ze nog niet zelfstandig zijn. Zulke mensen zijn nog niet klaar voor het huwelijk. Het loslaten van het ouderlijk huis is een belangrijk onderdeel van het geheel. Als een jong echtpaar bijvoorbeeld dicht bij de ouders van één van beiden gaat wonen, bestaat de kans dat die noodzakelijke loslating er niet komt en dat zou een bedreiging voor het huwelijk zijn.

... en zich aan zijn vrouw hechten; en zij zullen tot één vlees zijn
Dit betekent niet alleen eenwording door geslachtsgemeenschap, maar vooral dat hun levens worden samengevoegd tot één leven. Dat betekent dat zij hun leven met elkaar delen. Daardoor kunnen man en vrouw terecht zeggen dat ze elkaars wederhelft zijn. Dat zorgt voor een weldadige geborgenheid.

Huwelijk en seksualiteit

De lichamelijke eenwording die gehuwden met elkaar mogen hebben, is een geweldig geschenk van hun Schepper. Het is de lichamelijke uiting van de liefde in hun hart en hun ziel, waardoor de liefde tussen man en vrouw helemaal compleet kan worden beleefd. Uit het laatst aangehaalde Bijbelgedeelte (Genesis 2:24) blijkt ook dat geslachtsgemeenschap past binnen de veilige beslotenheid van het huwelijksverbond, dat is gebaseerd op een wederzijdse belofte van levenslange liefde en trouw. In ALLE andere situaties is geslachtsgemeenschap niet toegestaan en beschouwt de Bijbel het als ontucht, een ernstige zonde die schandelijk en schadelijk is voor alle betrokkenen.

Jezus citeerde de aangehaalde Bijbeltekst (Genesis 2:24) en voegde eraan toe:

"Zij zijn dus niet langer twee, maar één. Wat God zo heeft samengevoegd, mag een mens dus niet scheiden." (Matteüs 19:6, GNB1996)

Dus nog meer nadruk op de hechtheid van de huwelijksrelatie zoals God die bedoeld heeft. Het huwelijk is de meest omvattende en de meest intieme relatievorm die mogelijk is tussen mensen.

Er is maar één relatievorm die voorrang heeft boven het christelijke huwelijk: de relatie met God. Een ongehuwd persoon is daarom nog steeds een compleet mens, omdat de persoonlijke relatie met God hoger, intiemer en zegenrijker is dan het huwelijk. Bovendien, het huwelijk is tijdelijk en houdt op wanneer één van beiden komt te overlijden. Maar de relatie met God is eeuwig.

Publieke huwelijkssluiting

Een huwelijk wordt in het openbaar gesloten. Bij christenen is het een goede gewoonte om een kerkelijke inzegening van het huwelijk te hebben. In het openbaar geef je elkaar de huwelijksbelofte, die de waarde heeft van een gezworen eed die nooit gebroken mag worden. Er zijn altijd getuigen bij de huwelijkssluiting, minimaal twee van beide kanten. Een Bijbels voorbeeld vinden we in Genesis 29, waar we lezen dat Jakob en zijn vrouw pas na de bruiloft het bed deelden.

Door een officiële huwelijkssluiting wordt de liefdesband tussen man en vrouw rechtsgeldig voor God en mensen. In sommige landen is een kerkelijke huwelijkssluiting ook in de maatschappij rechtsgeldig. In Nederland dient er eerst een huwelijkssluiting in het gemeentehuis plaats te vinden, waarna het huwelijk in de Nederlandse samenleving rechtsgeldig wordt. Bij een kerkelijke huwelijkssluiting wordt er een geestelijk verbond gesloten tussen de gehuwden en God. Daarbij is God dus geen toeschouwer, maar deelnemer aan het huwelijksverbond, dat een heilige verbintenis is in Gods ogen.

Door de eeuwen heen wordt het huwelijk in Joodse en christelijke kringen (en ook daarbuiten) als een uiterst belangrijke ceremonie beschouwd die in het openbaar wordt uitgevoerd. Daardoor kan iedereen weten dat die ene man en die ene vrouw ervoor gekozen hebben elkaar levenslang trouw te zijn.