link naar Home Page  Bijbelstudies - startmenu  

 

 Helpdesk    Site info    Zoeken    Extra  

 

 

 

8.2.7. Oudtestamentische offers

Inhoud:

- Offers in de voortijd
- Offers van Noach, Job en de aartsvaders
- Offerdiensten volgens de wet van Mozes
- Echte offers
- Geen vormendienst, maar een oprecht hart


Offers in de voortijd

 

Het eerste offer op aarde werd gebracht door ... Adam. Het kostte hem letterlijk een rib uit zijn lijf, maar hij kreeg er ook heel wat voor terug. God bracht hem onder een soort narcose, nam de rib uit zijn lichaam weg en gebruikte dat als materiaal om Eva te creëren (Genesis 2:21-22). Natuurlijk had God haar ook zonder Adams rib kunnen maken. Maar Adam moest leren dat de verantwoordelijkheid voor het welzijn van een vrouw iets mag kosten. In dit voorval was Adam een voorafschaduwing van de tweede Adam, Jezus, die zelfs zijn leven zou geven voor zijn Bruid, bestaande uit alle ware gelovigen uit het Oude en Nieuwe Verbond. Het doet ook denken aan de opdracht aan de man ten opzichte van zijn vrouw:

"Mannen, hebt uw vrouw lief, evenals Christus zijn gemeente heeft liefgehad en zich voor haar overgegeven heeft." (Efeziërs 5:25, NBG1951)

Voor de zondeval leefde het mensenpaar in volkomen harmonie met God. Maar na de zondeval was de eerdere verbondenheid met God verbroken. God gaf de mensen de mogelijkheid om door offers toch een zekere verzoening met God te bewerken. Het eerste dierenoffer moet zijn gebracht toen God enkele dieren moest doden om van hun huiden kleren te maken voor Adam en Eva, die zich na hun zondeval erg naakt voelden.

"God, de HEER, maakte voor de mens en zijn vrouw kleren van dierenvellen en trok hun die aan." (Genesis 3:21, NBV2004)

God heeft bij die gelegenheid vast de betekenis van het dierenoffer aan Adam en Eva uitgelegd. Waarschijnlijk waren ze geschokt toen ze voor het eerst zagen dat er voor hen een dier moest worden gedood. Uiteraard hebben Adam en Eva het principe van offeren ook zelf toegepast en het hun kinderen ook geleerd.

Later bracht hun zoon Abel God een dierenoffer dat door God met blijdschap werd geaccepteerd. Abel begreep in zijn hart dat er een plaatsvervangend offer nodig was om de relatie met God goed te houden. Zijn broer Kaïn had niet die innerlijke band met God en kwam met wat groente en fruit aanzetten.

"Door zijn geloof heeft Abel God een offer gebracht dat beter was dan dat van Kaïn ..." (Hebreeën 11:4, GNB1996)

Het zogenaamde offer van Kaïn werd niet door God geaccepteerd, want hij hield geen rekening met Gods wensen. Het ging hem alleen maar om de vorm en om het gevoel toch iets gedaan te hebben. God laat zich niet afschepen met offers die niet uit een toegewijd hart komen.

Kernbegrippen bij het offeren aan God zijn:

  1. toewijding aan God
  2. verlangen naar verbondenheid met God
  3. dankbaarheid tegenover God
  4. besef van zondigheid en tekort schieten tegenover God

De oudtestamentische offers waren niet bedoeld om iets van God gedaan te krijgen, zoals in heidense religies. Ze hebben vooral te maken met het ontwikkelen en zuiver houden van de relatie met God.

Offers van Noach, Job en de aartsvaders

 

Na de zondvloed bracht Noach een offer aan God (Genesis 8:20-21). Job, mogelijk een tijdgenoot van Noach, bracht offers om vergeving van zonden te bewerkstelligen (Job 1:5; 42:7-9). In het Bijbelboek Genesis lezen we dat de aartsvaders steeds altaren bouwden en brandoffers brachten als ze de naam van God aanriepen en hun toewijding aan God wilden bevestigen. Eens vroeg God aan Abraham om zijn enige zoon en erfgenaam als een brandoffer (=offer van toewijding) aan Hem brengen: de grootste offerbereidheid die God ooit van een mens verlangd heeft (Genesis 22). Omdat God geen mensenoffers wenst, weerhield Hij Abraham om zijn zoon daadwerkelijk te doden.

"Door zijn geloof heeft Abraham, toen God hem op de proef stelde, Isaak als een offer aangeboden. Ondanks de belofte van een nageslacht offerde hij zijn enige zoon." (Hebreeën 11:17, GNB1996)

Dat vroeg God niet om Abraham iets te ontnemen of om hem ongelukkig te maken. Integendeel! Door zijn offerbereidheid zou zijn relatie met God tot ongekende hoogte stijgen en zou hij een eeuwigdurende hoge beloning in de hemelse sfeer ontvangen.

Als God offers vraagt aan een mens, wil Hij er ALTIJD iets beters voor teruggeven.

Offerdiensten volgens de wet van Mozes

 

Later heeft God aan Mozes een gedetailleerd offersysteem aangereikt, waarover we vooral in het Bijbelboek Leviticus kunnen lezen. De globale betekenis van de vijf belangrijkste oudtestamentische offers zien we in het volgende overzichtje. In onze gangbare Bijbelvertalingen komen we verschillende termen tegen voor de offers.

soort offer beschreven in nieuwtestamentische betekenis
brandoffer Leviticus 1 liefdevolle toewijding aan God, aanbiddingsoffer
spijsoffer of
graanoffer
Leviticus 2 overgave van het eigen leven aan God, praktisch gemaakt door een levensstijl die eer brengt aan God
vredeoffer of dankoffer Leviticus 3 dankbaarheid voor de ontvangen zegeningen, verzoende relatie met God
zondoffer of
reinigingsoffer
Leviticus 4-5 vergeving van zonden
schuldoffer of
hersteloffer
Leviticus 5 vereffening van de schuld als gevolg van de zonden

Oudtestamentische offers

Vraag een willekeurige christen naar de betekenis van de oudtestamentische offers en krijgt een antwoord waarin vergeving van zonden centraal staat. De meeste gelovigen in ons land zijn geneigd alle heilsfeiten voornamelijk vanuit de invalshoek van de zonde te benaderen. Dat is een eenzijdigheid die nodig bijgesteld moet worden.

De volgorde van Leviticus 1-5 laat iets zien van de prioriteiten, die God stelt. Of misschien moeten we zeggen: de waarde die deze soorten offers voor God hebben. De eerste drie soorten offers zijn VRIJWILLIGE offers vanuit een liefdevol, dankbaar en toegewijd hart tegenover God. De laatste twee offers zijn VERPLICHTE offers om de relatie met God te herstellen wanneer die verstoord is door zonden.

  1. Het soort offer waar God het meest naar verlangt is de liefdevolle toewijding van iemands hart (brandoffer), die in het dagelijks leven wordt praktisch gemaakt door te leven zoals God dat wil (spijsoffer). Brandoffer en spijsoffer hoorden bij elkaar en werden vaak tegelijk gebracht.
  2. Ook dankbaarheid voor ontvangen zegeningen is van belang, voor de verbondenheid met God (vredeoffer of dankoffer).
  3. Daarna komen de offers die te maken hebben met zonde en schuld (zondoffer, schuldoffer). Deze zijn evengoed belangrijk, maar worden als laatste genoemd.

Uit dit overzicht van de meest gangbare offers en de volgorde ervan blijkt dat het God in de eerste plaats gaat om een liefdevolle verbondenheid tussen God en mensen. Morele zuiverheid is niet het hoogste doel, maar is wel een voorwaarde om de relatie met God te kunnen onderhouden.

Echte offers

 

Alleen het allerbeste is goed genoeg voor God en offers moeten worden gebracht vanuit een gereinigd, toegewijd hart. Een offerdier moest één van de 'reine' dieren zijn en mocht geen enkel gebrek hebben. Het offeren van een kreupel dier zou een regelrechte belediging voor God zijn (Maleachi 1:6-8). De dood van een dier was een verwijzing naar het offer van Jezus, waardoor een voorschot kon worden ontvangen van de genade, die later door het kruis van Jezus beschikbaar zou komen.

Een levend wezen te zien sterven laat je niet onbewogen. Als nieuwtestamentische gelovigen pleiten we op het volbrachte offer van Jezus, maar het begrip 'offer' kan dan zo gemakkelijk aan ons voorbijgaan.

Geen vormendienst, maar een oprecht hart

 

Het ging God van meet af aan niet om de offers zelf of om iets van de mensen te krijgen. Als schepper kon Hij immers alles maken wat Hij zou willen hebben. Het ging God om het hart, dat schuil ging achter de offers. Als iemands hart niet zuiver was bij het offeren, had God een afkeer van de offers die zo iemand bracht (Jesaja 1:13-17; Jeremia 7:21-23; Amos 5:21-27; Maleachi 1:7-8). Beter geen offer dan een schijnheilig of slecht offer. Uit de geschiedenis van Ananias en Saffira kunnen we leren dat een onheilig offer zelfs levensgevaarlijk kan zijn: deze gelovige mensen moesten hun onzuivere offerhouding met de dood bekopen. (Handelingen 5:1-11).

God kan intens genieten van een offer dat wordt gebracht vanuit een houding van toewijding. Jezus stelde een arme weduwe als voorbeeld, die in zijn ogen meer in de schatkist van de tempel deed dan alle anderen (Marcus 12:41-44). Dat ene muntje van haar was een groot offer in Gods ogen.


Volgend onderwerp:

  8.2.8. Nieuwtestamentische offers 

 

 

 

HELPDESK

 

HELPDESK

Site info
- Wat betekent herschepping?
- Wat vind je op deze site?
- Achtergrond
- Vier aspecten
- Copyright

 

 

 

 

Helpdesk

Zoeken
- Zoekmogelijkheden
- Tips voor zoektermen
- Populaire zoektermen
- Inhoudsopgave (kort)
- Inhoudsopgave (lang)
- Trefwoord index
- Bijbeltekst index

 

 

 

 

 

Extra
- Geloofsvragen
- PDF bestanden downloaden
- Printklare pagina's
- Gespreksvragen
- Thema's voor Bijbelkringen
- Thema's kerkelijk jaar
- Cursus 'Gods karakter'

 

Herschepping Bijbelstudies - versie 3.4.