link naar Home Page  Bijbelstudies - startmenu  

 

 Helpdesk    Site info    Zoeken    Extra  

 

 

 

8.4.1. Verstandelijk (algemeen)

Inhoud:

- Verstand en geweten
- Karaktereigenschappen
- Begaafd en introvert
- Valkuil: teruggetrokken
- Valkuil: negatief denken
- Tips voor verstandelijke gelovigen


Verstand en geweten

 

Mensen met overwegend verstandelijke eigenschappen laten zich bij voorkeur leiden door hun verstand. Tegelijk speelt ook hun geweten een rol van betekenis. Iedereen heeft tot op zekere hoogte verstandelijke eigenschappen. Hoe sterker die bij jou naar voren komen, hoe meer de onderwerpen van dit hoofdstuk op jou van toepassing zijn.

schema verstand en geweten

Karaktereigenschappen

 

Mensen met sterk aanwezige verstandelijke eigenschappen kenmerken zich door hun diepgang in denken. Hun innerlijke wereld is sterk ontwikkeld. Ze zijn doorgaans introvert en minder gericht op hun omgeving dan de meeste anderen. Ook zijn ze meestal toegewijd en gedreven bij alles wat ze doen.

Bij verstandelijke karakters onderscheiden we drie karaktereigenschappen, die in de volgende drie onderwerpen worden besproken:

  1. rationeel
  2. gewetensvol
  3. creatief

Hier volgt een overzicht van verstandelijke eigenschappen, met de bijbehorende karaktergaven, karakterbehoeften en  karaktervalkuilen.

karaktereigenschap karakterbehoeften karaktergaven valkuilen
verstandelijk wat innerlijke waarde heeft, waardering introvert, rijk innerlijk leven piekerig, negatief denken, teruggetrokken,
- rationeel kennis, diepgang, logica analytisch, diepzinnig, onderzoekend aarzelend, betweterig
- gewetensvol normen, rechtvaardigheid, perfectie serieus, consistent, gedreven niet flexibel, kritisch, wettisch, perfectionistisch
- creatief idealen, schoonheid, kunstuitingen origineel, kunstzinnig, idealistisch ongestructureerd, onrealistisch, alternatief

Verstandelijke eigenschappen

Verstandelijke eigenschappen komen over het algemeen meer bij mannen voor dan bij vrouwen. Zie meer hierover in onderwerp 'Karakter van man en vrouw' in hoofdstuk 'Geloof en karakter' en de daarop volgende onderwerpen.

Begaafd en introvert

 

De kracht van verstandelijke mensen ligt in hun denken. Ze kunnen goed NAdenken, OVERdenken, van alles BEdenken en abstract denken. Ze doen zelden iets zonder erbij te denken.

Verstandelijke mensen zijn over het algemeen mensen met diepgang en met een rijk ontwikkeld innerlijk leven. Daarom komen we onder hen opvallend veel mensen tegen met allerlei begaafdheden op het gebied van filosofie, theologie, wetenschap, literatuur, muziek, enzovoort. Ze kunnen zich goed concentreren en dus ook goed studeren.

Tegelijk hebben ze een introverte, naar binnen gerichte oriëntatie. Daar is niets verkeerd mee en niemand hoeft zich daarvoor te schamen. Extraverte persoonlijkheden zijn duidelijk populairder, maar dat maakt hen niet waardevoller. Wat de meeste introverte mensen niet weten is dat extraverte mensen jaloers op hen zijn omdat ze zo veel meer diepgang en begaafdheden hebben dan zijzelf.

Valkuil: teruggetrokken

 

Maar introvert zijn heeft wel een schaduwkant. Door hun innerlijke gerichtheid hebben overwegend verstandelijke mensen minder belangstelling voor de wereld om hen heen. Daardoor leggen ze minder vlot contacten met andere mensen en ontwikkelen ze hun zelfvertrouwen niet genoeg. Zo worden ze vaak verlegen en onzeker. Het gevolg kan zijn dat zij zich terugtrekken, waardoor ze nog meer in een sociaal isolement terecht kunnen komen. Ze moeten goed beseffen dat God mensen belangrijker vindt dan ideeën en theorieën, en dat ieder mens anderen nodig heeft om gezond te kunnen functioneren.

Door de actieve inwoning van de Heilige Geest hebben christengelovigen een eindeloze bron van liefde in zich:

"... omdat de liefde van God in onze harten uitgestort is door de Heilige Geest, Die ons gegeven is." (Romeinen 5:5, HSV2010

"Geliefden, laten wij elkaar liefhebben, want de liefde komt van God ..." (1 Johannes 4:7, WV2012)

Vanuit die bron kunnen ook verstandelijke mensen mooie relaties met mensen opbouwen en steeds meer vreugde krijgen in het omgaan met mensen. Dan ontstaan er nieuwe mogelijkheden voor karaktervernieuwing.

Valkuil: negatief denken

 

Verstandelijk ingestelde mensen hebben een goed denkvermogen van God ontvangen. Daardoor kunnen ze bijvoorbeeld meer dan anderen genieten van Gods Woord dat zo enorm rijk aan inhoud en diepgang is. Omdat ze ook goed kunnen omgaan met abstracte ideeën, is het voor hen gemakkelijker om geestelijke begrippen een plek te geven in hun gedachtewereld.

Maar helaas zijn ze ook geneigd om hun denkvermogen te misbruiken door te piekeren en in allerlei vormen van negatief denken te vervallen, zoals negatief zelfbeeld, bezorgdheid of neerslachtigheid. Vooral voor hen is het belangrijk om een grondige verandering in hun denken te ondergaan en om zich te oefenen in positief denken.

Zie meer hierover in hoofdstuk 'Anders denken'.

Ook is het (vooral voor verstandelijke gelovigen) belangrijk om een goed besef te hebben van hun identiteit in Christus, die ze bij hun wedergeboorte hebben ontvangen:

wedergeboorte-aspect God neemt het slechte weg God geeft het goede ervoor terug
rechtvaardig-making je zonden zijn vergeven God beschouwt je als een rechtvaardige
verzoening je bent geen vijand van God meer je bent een geliefd kind van God geworden
verlossing je bent bevrijd uit de macht van de satan je bent toegelaten tot het koninkrijk van God
levendmaking je bent niet meer geestelijk dood je hebt een nieuw leven ontvangen

Wedergeboorte: je nieuwe identiteit in Christus

Tips voor verstandelijke gelovigen

 

In Herschepping richten we ons vooral op de geestelijke aspecten van het omgaan met je karakter. Maar je bent ook verantwoordelijk voor een goed beheer van de lichamelijke en zielse kanten van je leven. Die kunnen een goede ontwikkeling van je karakter bevorderen of afremmen.

Hier volgen enkele praktische tips om schreefgroei van je karakter tegen te gaan:

  • Wees niet te eenzijdig bezig met denkwerk.
  • Besteed voldoende tijd aan sport en lichaamsbeweging om een goede lichamelijke conditie te behouden.
  • Zorg voor voldoende ontspanning en rust. Jaag jezelf niet op om te hoge prestaties te willen leveren, want de kans is groot dat je dan vroeg of laat overspannen raakt of zelfs een burn-out krijgt.
  • Als je vol bent van bepaalde idealen, zorg ervoor dat je goed zicht hebt op de realiteit. Anders ga je in een droomwereld leven en isoleer je jezelf van je omgeving.
  • Probeer wat meer te relativeren door onderscheid te maken tussen hoofdzaken en bijzaken. Wees consequent in hoofdzaken, maar wat soepeler in bijzaken.

God wil je karakter vernieuwen, wanneer je er voor openstaat. Zie onderwerp 'Een beter karakter krijgen' in hoofdstuk 'Karakter en geloof'.

Zie ook de karakterstudie van een verstandelijke Bijbelfiguur in hoofdstuk 'Karakter van Mozes'.


Volgend onderwerp:

 8.4.2. Rationeel 

 

 

 

HELPDESK

 

HELPDESK

Site info
- Wat betekent herschepping?
- Wat vind je op deze site?
- Achtergrond
- Vier aspecten
- Copyright

 

 

 

 

Helpdesk

Zoeken
- Zoekmogelijkheden
- Tips voor zoektermen
- Populaire zoektermen
- Inhoudsopgave (kort)
- Inhoudsopgave (lang)
- Trefwoord index
- Bijbeltekst index

 

 

 

 

 

Extra
- Geloofsvragen
- PDF bestanden downloaden
- Printklare pagina's
- Gespreksvragen
- Thema's voor Bijbelkringen
- Thema's kerkelijk jaar
- Cursus 'Gods karakter'

 

Herschepping Bijbelstudies - versie 3.4.