9.3.3. Eindtijdvisies van vandaag
Er zijn tegenwoordig verschillende eindtijdvisies in omloop bij christenen.
De belangrijkste verschilpunten hebben te maken met uitgangspunten over het
messiaanse vrederijk en de positie van het volk Israël in de eindtijd. En die
uitgangspunten zijn ook weer verwant aan de
verschillende
eindtijdvisies die we in de Bijbel tegenkomen.
Over het duizendjarige
messiaanse vrederijk lezen we in het Bijbelboek
Openbaring:
"Toen zag ik een engel uit de hemel neerdalen met de sleutel
van de afgrond en een grote ketting in zijn hand. Hij greep de draak, de oude
slang - dat is de duivel, de satan - en hij boeide hem voor duizend jaren, en
wierp hem in de afgrond, die hij grendelde en verzegelde boven zijn hoofd, opdat
hij de volkeren niet meer zou misleiden voordat de duizend jaren voorbij waren.
Daarna moet hij voor korte tijd worden losgelaten. Ik zag tronen en zij namen
daarop plaats en aan hen werd het oordeel gegeven. Ik zag de zielen van hen die
onthoofd waren vanwege het getuigenis van Jezus en het woord van God, die het
beest en zijn beeld niet hadden aanbeden en het merkteken niet hadden aangenomen
op hun voorhoofd en in hun hand. Zij werden weer levend en heersten met
Christus, duizend jaren lang ... Dit is de eerste opstanding." (Openbaring 20:1-5,
WV2012)
De belangrijke rol die dit duizendjarige rijk (millennium) speelt in de
diverse eindtijdvisies blijkt wel uit de namen die aan de meest voorkomende
visies zijn gegeven. Dit zijn:
- A-millennianisme
- Klassiek pre-millennianisme
- Dispensationeel pre-millennianisme
1. A-millennianisme
Gedurende de eerste tijd van het christendom was de algemene verwachting dat
Jezus binnenkort zou terugkomen en dat Hij vanaf die tijd vanuit Jeruzalem
over de gehele aarde zou regeren (het messiaanse vrederijk). Ook Joodse gelovigen hebben
altijd die Messiasverwachting aangehouden.
Vooral de kerkvader Origines (195-254) is begonnen met het
vergeestelijken van het messiaanse vrederijk. Hij verkondigde dat het
vrederijk (zoals beschreven in Openbaring 20:1-5) was aangebroken op de
eerste pinksterdag en dat de
christelijke Kerk vanaf die tijd in geestelijke zin over de aarde regeert. Nu is het
heel merkwaardig dat de meeste van zijn leerstellingen later door de kerk zijn
verworpen. Maar zijn leer over het vrederijk werd blijvend overgenomen! Mede
geïnspireerd door zijn denkbeelden ging de christelijke Kerk steeds meer naar
wereldlijke macht streven. Zowel in de rooms-katholieke kerk als in de later
ontstane protestantse kerken bleef deze eindtijdvisie gehandhaafd.
De argumenten voor deze eindtijdvisie zijn naar mijn mening erg zwak. Het
is moeilijk te verkopen dat wij al bijna 2000 jaar leven in een 1000-jarig
vrederijk, waarbij de satan gebonden is en wereldwijd vrede en gerechtigheid
heerst. Door zijn kruisdood heeft Jezus de satan overwonnen, maar dat betekent
niet dat hem zijn macht over de wereld is afgenomen (Efeziërs 6:10-12). Hij is
dus nog steeds niet verbannen van de aarde. In de Bijbel lezen we
wel over het 'met Jezus regeren' van gelovigen, maar daarbij wordt steeds
gesproken over de toekomst, niet over de huidige tijd. En de Bijbel geeft
opvallend veel informatie over de toekomstige rol van Israël in de eindtijd.
Wel moeten we bedenken dat deze eindtijdvisie het beste aansluit bij
eindtijdvisie van Petrus die afwijkt van wat we lezen in Openbaring 20. Om de
verschillen tussen deze eindtijdgegevens te verzoenen kiezen
aanhangers van het a-millenianisme ervoor om
Openbaring 20:1-6 te vergeestelijken of te verklaren tot symbolische taal. Het is naar mijn
mening beter om te erkennen dat Bijbelboek Openbaring eenvoudigweg een
completere eindtijdvisie weergeeft dan die van Petrus (die Openbaring 20 nog
niet had gelezen).
Zie meer hierover in het vorige
onderwerp 'Eindtijdvisies in de Bijbel'.
2. Klassiek pre-millennianisme
Later kwamen Bijbeluitleggers vanuit verschillende achtergronden toch weer
terug bij de opvatting over een messiaans vrederijk. Vanouds is de oudtestamentische
periode op ongeveer vierduizend jaar geschat. We weten dat zowel de Engelse
bisschop James Ussher (1581-1656) als ook Luther en Melanchton al uitkwamen op
ongeveer dezelfde berekening. Laten we de periode vanaf de geboorte van Christus
tot aan zijn wederkomst op ongeveer tweeduizend jaar schatten. Een duizendjarig
vrederijk zou dan het sluitstuk kunnen zijn van een overzichtelijk verdeelde
periode van 7000 jaar, een getal dat in alle opzichten een soort volheid
oplevert.
Wat verstaan we onder pre-millianisme? Dat
de beschrijving van het messiaanse vrederijk in Openbaring 20:1-5 letterlijk
moet worden opgevat. Het vrederijk begint dan bij de wederkomst
van Jezus. Dan vindt de
opname van de Gemeente plaats en de
eerste opstanding van de gelovigen.
Jezus zal dan regeren, samen met zijn
Bruid
die bestaat uit alle ware gelovigen
uit Israël en de Gemeente van Jezus. Daarnaast zal ook Israël worden
bevrijd van haar vijanden en
als natie hersteld worden. Jezus
zal als vredevorst over de hele aarde heersen vanuit het huidige Jeruzalem als
hoofdstad. Gedurende het messiaanse vrederijk zal de satan geen invloed kunnen uitoefenen op aarde. Aan
het einde van die periode van 1000 jaar (dit getal hoeft niet letterlijk te
worden opgevat!) wordt de satan losgelaten en dan probeert hij de mensheid
te verleiden tot een opstand tegen de regering van Jezus. De satan en zijn
aanhangers worden dan verslagen. Pas na het vrederijk volgt volgens deze
eindtijdvisie het
laatste oordeel en de
schepping van de nieuwe hemel en de nieuwe aarde.
Zie meer hierover in hoofdstuk
'Messiaans vrederijk'.
Er zijn genoeg redenen om een messiaans vrederijk te verwachten na de
wederkomst van Jezus. Openbaring 20 spreekt nadrukkelijk over twee verschillende opstandingen:
(1) de eerste opstanding
aan het begin van het vrederijk (en volgens 1 Tessalonicenzen 4:13-17
ongeveer gelijktijdig met de wederkomst
van Jezus) en (2) de
tweede opstanding ná het messiaanse vrederijk. In Openbaring 20-21 worden
even nadrukkelijk twee verschillende
toekomstige perioden beschreven: eerst een vrederijk op aarde, daarna het
laatste oordeel en tenslotte een eeuwigheid met de nieuwe hemel en aarde.
Deze eindtijdvisie wordt in Herschepping aangehouden omdat die volgens mij de
sterkste Bijbelse basis heeft.
3. Dispensationeel pre-millennianisme
Deze visie is in 1830 gepubliceerd door John Darby, de oprichter van de
Plymouth brethren (in Nederland bekend met de naam 'Vergadering van Gelovigen').
Het is een uitgebreidere versie van het klassieke pre-millianisme. De meest
opvallende toevoeging is dat de wederkomst van Jezus wordt gezien als een proces
dat zeven jaar duurt en waarin het volgende zal gebeuren:
- Jezus komt terug om de gelovigen vanaf de aarde op te nemen
(de 'opname
van de Gemeente') vóórdat de zogenaamde 'grote verdrukking' tegen de
gelovigen begint.
- Deze gelovigen maken de
eerste opstanding
mee en gaan gedurende zeven jaar in de hemel wonen, bij Jezus.
- Gedurende deze zeven jaar zal de antichrist over de aarde regeren en
iedereen die tot geloof in Jezus zal komen, wordt gedood. Ook Israël zal het
zwaar te verduren krijgen onder het bewind van de antichrist.
- Pas na die zeven jaar zal Jezus in het openbaar terug komen en zal het
vrederijk beginnen.
Deze eindtijdvisie is vooral in brede kring populair geworden door de
uitgaven van stichting 'het zoeklicht', de boeken van Hal Lindsey (vooral 'De
planeet die aarde heette') en de romanserie 'De laatste bazuin' van Tim LaHaye
over de eindtijd (gedeeltelijk ook verfilmd).
Het grote bezwaar van deze eindtijdvisie is dat het Bijbelse fundament erg zwak is,
omdat het uitgaat van omstreden interpretaties van enkele Bijbelgedeelten
(Vooral 1 Tessalonicenzen 4:13-17 over de opname; en 2 Tessalonicenzen 2:5-8 over de 'weerhouder'). Doordat deze
eindtijdvisie erg gedetailleerd is beschreven en er veel Bijbelgedeelten zijn
die de visie lijken te ondersteunen, lijkt het een grondig doordachte,
waterdichte en onbetwistbare visie. Maar veel mensen hebben niet door dat het
fundament zo zwak is.
Deze visie leidt tot een aantal on-Bijbelse conclusies.
Er wordt bijvoorbeeld beweerd dat de christengelovigen zullen ontkomen aan de
zware geloofsvervolgingen (de 'grote verdrukking') door de 'opname van de
Gemeente', terwijl de Bijbel duidelijk zegt dat christengelovigen tot aan
de wederkomst van Jezus zware vervolgingen kunnen verwachten (zie bijvoorbeeld 2 Tessalonicenzen 1:7).
Misschien is deze visie vooral zo populair omdat
die leert dat christengelovigen zullen ontsnappen aan de ergste tijd van
vervolgingen. Dat voelt een stuk beter dan andere visies, maar het is niet wat
de Bijbel zegt!
Zie ook onderwerpen
'Eindtijd
voor de Gemeente' en 'Opname van de
Gemeente' in hoofdstuk 'Wederkomst van
Jezus'.
Volgend onderwerp: 9.3.4. Bruid van Jezus
