9.1.10. Beloning in het hiernamaals
Ware gelovigen mogen verwachten dat ze na hun sterven naar de
hemel zullen
gaan. De prachtige toekomst die ze daar tegemoet gaan, bestaat uit:
- het eeuwige leven zelf - een genadegeschenk voor alle gelovigen
- loon - verschillend per gelovige, gebaseerd op hun levenswandel
Eeuwig leven: je geestelijke erfenis
Het eeuwige leven in het hiernamaals wordt ook wel een hemelse erfenis genoemd:
"Dank aan God, de Vader van onze Heer Jezus Christus. Hij
heeft ons in zijn grote barmhartigheid herboren doen worden tot een leven vol
hoop door Jezus Christus uit de dood op te wekken. Nu wacht u in de hemel een
erfenis die onvergankelijk en onaantastbaar is,
en die zijn waarde nooit verliest." (1 Petrus 1:3-4, GNB1996)
Een erfenis is een geschenk waar je niets voor hoeft te doen. Je ontvangt het
van een overleden persoon, van wie jij een erfgenaam bent. Door
wedergeboorte ontvangen
gelovigen wat Jezus bij zijn sterven aan het kruis heeft nagelaten: zijn leven.
Deze erfenis wordt volledig uitgekeerd na het sterven van de gelovige. De omvang van die
erfenis is fabelachtig groot.
Het 'eeuwige leven' begint in principe bij iemands
levendmaking. Dat is één van de
aspecten van wedergeboorte. Op die manier ontvangen gelovigen op aarde als het ware een
gedeeltelijke vooruitbetaling van wat zij later in volmaaktheid zullen krijgen:
"... in Hem bent u ook tot het geloof gekomen; u bent
verzegeld met de beloofde heilige Geest, het voorschot
op onze erfenis ..." (Efeziërs 1:13-14, WV2012)
Gelovigen worden in de Bijbel ook wel erfgenamen van het koninkrijk genoemd:
"Hoort, mijn geliefde broeders! Heeft God niet de armen
naar de wereld uitverkoren om rijk te zijn in het geloof en
erfgenamen van het
koninkrijk, dat Hij beloofd heeft aan wie Hem liefhebben?" (Jakobus 2:5,
NBG1951)
"... Kom, gezegenden van Mijn Vader, beërf het koninkrijk
dat voor u bestemd is vanaf de grondlegging van de
wereld." (Matteüs 25:34, HSV2010)
En wat is dan die erfenis? Het is in de eerste plaats je plek
in het hiernamaals, dicht bij Jezus, zoals Hij heeft beloofd:
"En als Ik heengegaan ben en plaats voor u gereedgemaakt heb,
kom Ik terug en zal u tot Mij nemen, opdat ook u zult zijn waar Ik ben."
(Johannes 14:3, HSV2010)
In eerste instantie is dat de
hemel, als een tijdelijk verblijf. Bij de
wederkomst van Jezus naar de aarde vindt de
opstanding van gelovigen plaats, waarna zij
in het messiaanse vrederijk deel mogen hebben aan
het regeren met Jezus. Dit zal daarna op de
definitieve, nieuwe aarde op een nieuwe
manier gestalte krijgen.
Loon beloofd
Jezus sprak met zijn discipelen meerdere malen over het loon voor het volgen
van Jezus:
"... en jullie Vader, die in het verborgene ziet, zal je ervoor
belonen." (Matteüs 6:4, NBV2004)
Daarbij bedoelde Jezus beloning zowel in het hier en nu als in het
hiernamaals:
"... iedereen die huis of vrouw, broers of zusters, ouders of
kinderen heeft achtergelaten omwille van het koninkrijk van God, zal reeds in
deze tijd het veelvoudige ontvangen en in de tijd die komt het eeuwige leven."
(Lucas 18:29-30, NBV2004)
Veel mensen vinden het ongepast om aan loon in het hiernamaals te denken.
Maar als
Jezus spreekt over loon, hoeven wij er ons toch niet voor te schamen om het te
willen ontvangen, of wel soms? Sommige Bijbeluitleggers zeggen dat het geen echt
loon is, maar genadeloon. Dat klinkt in mijn oren net zo vreemd als donker
licht, want genade en loon zijn twee totaal tegengestelde begrippen die elkaar
uitsluiten.
Loon naar daden
De Bijbel spreekt over 'loon naar daden':
"Ik kom spoedig, en heb het loon bij me om iedereen te belonen
naar zijn daden." (Openbaring 22:12, NBV2004)
"Laten we daarom het goede doen, zonder op te geven, want als
we niet verzwakken zullen we oogsten wanneer de tijd daarvoor gekomen is."
(Galaten 6:9, NBV2004)
"Want hij heeft ons gemaakt tot wat wij nu zijn: in Christus
Jezus geschapen om de weg te gaan van de goede daden die God heeft voorbereid."
(Efeziërs 2:10, NBV2004)
Elke samenleving in de wereld kent een systeem van beloning voor de goeden en
straf voor de slechten. Is het hebberig of streverig om je als gelovige uit te
strekken naar loon? Helemaal niet! Paulus zegt dat hij alles op alles zet om de
begerenswaardige beloning te bemachtigen:
"maar één ding (doe ik): vergetende hetgeen achter mij
ligt en mij uitstrekkende naar hetgeen vóór mij ligt, jaag ik naar het doel, om
de prijs der roeping Gods, die van boven is, in Christus Jezus." (Filippenzen
3:14, NBG1951)
Ook de apostel Johannes spoort ons aan om ervoor te zorgen dat we genoeg
loon zullen ontvangen:
"... zorg dat u het volle loon ontvangt." (2 Johannes 1:8,
NBV2004)
"Geef uw vertrouwen dan nu niet op, want het zal rijk beloond
worden. Om de wil van God te doen en om te krijgen wat hij belooft, hebt u
volharding nodig." (Hebreeën 10:35-36, GNB1996)
Jezus sprak zelf over loon en wil ons prikkelen om onze begeerten en
hartstochten, die we zo vaak verkeerd gebruiken, te richten op wat werkelijke
waarde heeft. Ben je bereid om zo te leven
dat je het hoogst denkbare loon zal ontvangen? Denk dan niet aan een leven
waarbij je alles uit jezelf wil halen om succes te behalen en rijk te worden. Maar
wel aan een gevend leven
vol van dienende, onbaatzuchtige liefde, om daarmee echte navolgers van Jezus te
zijn.
Voor een goed inkomen willen
mensen maar al te graag tijd en moeite investeren: langdurige studies of
opleidingen, bepaalde kennis en ervaring opdoen. De meeste christenen weten best wat er in hun leven zou moeten veranderen om de hoogste weg met God te gaan
... maar willen er niet voor investeren. Hun aardse loon is hun meer waard dan
het hemelse loon. Wat een grote vergissing!
"... u beloont ieder mens naar zijn daden." (Psalm 62:13,
NBV2004)
Loon naar mate van toewijding
Het volgende voorval spreekt voor zich:
"En toen Jezus was gaan zitten tegenover de schatkist, zag Hij
hoe de menigte geld in de schatkist wierp; en veel rijken wierpen er veel in. En
er kwam één arme weduwe, die er twee kleine munten in wierp, dat is een quadrans.
En toen Hij Zijn discipelen bij Zich geroepen had, zei Hij tegen hen: Voorwaar,
Ik zeg u dat deze arme weduwe er meer ingeworpen heeft dan allen die iets in de
schatkist geworpen hebben. Want zij allen hebben van hun overvloed erin
geworpen; maar deze heeft van haar armoede alles wat zij had, erin geworpen,
heel haar levensonderhoud." (Marcus 12:41-44, HSV2010)
Op grond van dit voorbeeld kunnen we ervan uitgaan dat de waardering van
Jezus voor de toewijding van gelovigen afhangt van wat gelovigen doen met de
mogelijkheden die ze hebben ontvangen.
Recht op loon
"Iemand die zijn loon verdient, krijgt het niet als een gunst
maar als een recht." (Romeinen 4:4, NBV2004)
Als een
middelbare scholier slaagt voor zijn eindexamen, wiens prestatie is het dan? Die
van de scholier of van de leraren? Ik denk dat ze allebei goed werk hebben
verricht. De scholier ontvangt een welverdiend diploma en de leraren krijgen hun
welverdiende salaris. Op dezelfde manier is Jezus beloond voor zijn
bereidwilligheid om te lijden en te sterven voor de mensheid en zullen gelovigen
beloond worden voor hun trouw aan Jezus.
Het eeuwige leven op zich is een genadegave van God, terwijl het loon
verband houdt met de keuzes die je als gelovige tijdens je leven op aarde
gemaakt hebt. Je hebt zelf de
verantwoordelijkheid om je hart open te hebben naar Jezus toe, zodat de Heilige Geest
zijn werk in en door je heen kan doen.
Jezus zegt bijvoorbeeld in de 'Bergrede' dat je recht op loon heeft als je
het volgende doet in gehoorzaamheid aan Hem:
- liefhebben die jou niet liefhebben (Matteüs 5:43-47)
- trouw blijven ondanks vervolging (Matteüs 5:11-12)
Deze beide voorbeelden hebben te maken met daden van
zelfverloochening en geloofsgehoorzaamheid. Je ontvangt geen loon voor je
godsdienstige opvattingen, hoe zuiver en Bijbelgetrouw ze ook mogen zijn. Dat
zijn hooguit motivaties tot vruchtdragen, niet het vruchtdragen zelf. En
let eens op de volgende woorden van Jezus:
"Maar heb uw vijanden lief en doe goed, en leen zonder te hopen
iets terug te krijgen. Dan zal uw loon groot zijn en zult u kinderen van de
Allerhoogste zijn ..." (Lucas 6:35, HSV2010)
"Heb daarentegen uw vijanden lief, en doet goed, en leent
zonder iets terug te hopen; en uw loon zal groot zijn, en u zult zonen van de
Allerhoogste zijn ..." (Lucas 6:35, TELOS1982)
De
TELOS vertaling is één van de
weinige
Bijbelvertalingen die het woord 'zonen' correct weergeeft. Dat woord spreekt
van geestelijke volwassenheid. Andere vertalingen hebben er 'kinderen' van
gemaakt, maar dan klopt de tekst niet: je wordt immers geen kind van God door
goede daden, dat hoort iedere gelovige toch te weten?
Dit zijn voorbeelden van zegenende liefde:
goed doen zonder dat anderen je ervoor belonen met goedkeuring en bewondering.
Jezus geeft in de 'Bergrede' een uitzonderlijk voorbeeld:
"En wanneer jullie bidden, doe dan niet als de huichelaars die
graag in de synagoge en op elke straathoek staan te bidden, zodat iedereen hen
ziet. Ik verzeker jullie: zij hebben hun loon al ontvangen." (Matteüs 6:5,
NBV2004)
Onechte godsdienstigheid is goed doen met de bedoeling of bijbedoeling om er waardering
van mensen voor terug te ontvangen. Die waardering is dan je loon en daarmee
verspeel je het hemelse loon dat je zou ontvangen als je hetzelfde zou doen,
maar onopvallend en alleen uit onbaatzuchtige liefde voor God en je medemensen.
Let op: als gelovigen staan we soms dichter bij de huichelaars uit Jezus' tijd
dan we denken. Veel goed werk wordt gedaan:
- om goede relaties in stand te houden
- om door anderen aardig gevonden te worden, want dat is een belangrijke
menselijke behoefte
- om je eigen behoefte aan zorgen voor anderen te bevredigen
Zo heb ik bijvoorbeeld veel respect voor mijn vader, die verpleger in een
psychiatrische inrichting was. Het was zijn roeping om hulpeloze mensen te
helpen, die niets terug konden geven. Diezelfde motivatie komen we tegen bij de
apostel Paulus om in Korinte voor zijn eigen levensonderhoud te zorgen om de
gelovigen niet op kosten te jagen:
"Wat is nu mijn loon? Dat ik het evangelie verkondig zonder er
iets voor terug te vragen en dus geen gebruik maak van de rechten die de
verkondiging mij geeft." (1 Korintiërs 9:18, NBV2004)
Schatten in de hemel
Schatten in de hemel zijn niet anders dan beloningen die in het hiernamaals
op je liggen te wachten. Al wat de Heilige Geest in en door gelovigen heen kan doen op aarde wordt
geestelijke vrucht genoemd (Johannes
15:1-8). Het is de opbrengst van je leven. Dat bestaat niet uit
allerlei goede daden die je in je leven gedaan hebt, maar uit wat God in en door
jou heeft gedaan in verbondenheid met Jezus. Hierover zei Jezus:
"Verzamel schatten in de hemel, daar vreten mot noch roest ze
weg, daar breken geen dieven in om ze te stelen. Waar je schat is, daar zal ook
je hart zijn." (Matteüs 6:20-21, NBV2004)
Jezus roept gelovigen op om tijdens het aardse leven hemelschatten te
verzamelen, die nooit zullen vergaan. Jezus zei zelfs dat de kleinste daden van
gehoorzaamheid aan God zelfs eeuwigheidswaarde hebben (Marcus 9:41). Ze worden
allemaal geregistreerd in de hemel, als in een Air Miles systeem. Zonder dat je
er erg in hebt, worden de hemelse Air Miles op je rekening bijgeschreven.
"Ik hoorde een stem uit de hemel zeggen: 'Schrijf op:
"Gelukkig zijn zij die vanaf nu in verbondenheid met de Heer sterven.' En de
Geest beaamt: 'Zij mogen uitrusten van hun inspanningen, want hun daden
vergezellen hen.' " (Openbaring 14:13, NBV2004)
Je aardse bezittingen zul je bij het sterven moeten achterlaten, maar je
geestelijke rijkdommen zijn vooruitgestuurd naar het hiernamaals.
Zie meer hierover in
hoofdstuk 'Vruchtdragen'.
Andere 'schatten in de hemel' zijn:
- Eenwording met Jezus - Op aarde is een groeiende eenwording met Jezus het hoogste doel van de
christen (Filippenzen 3:10-11). Naarmate we op aarde dichter in verbondenheid
met Jezus hebben geleefd, zullen we later ook dichter bij Hem mogen
verblijven en meer van zijn aanwezigheid genieten.
- Verantwoordelijke positie - Hoe meer we op aarde getoond hebben dat we verantwoordelijkheid kunnen
dragen voor anderen en trouw zijn geweest in het volgen van Jezus, des te
meer verantwoordelijkheid we later zullen krijgen om zegen uit te delen aan
anderen (zie de gelijkenissen van Jezus over
talenten en ponden).
Tenslotte nog twee opmerkelijke uitspraken over het eeuwige loon:
"Elk tijdelijk bezit kan in eeuwigdurende rijkdom veranderd
worden. Wat aan Christus gegeven wordt, wordt onmiddellijk aangeraakt door
onsterfelijkheid." (A.W. Tozer)
"Hij die het meest in de schoot van God is, zal het
grootste vermogen hebben om van God te genieten in het hemelse koninkrijk."
(John Bunyan)
De Bijbel spreekt over loon, niet over een eenmalige bonus of zoiets. We
zullen eeuwig van dat loon mogen genieten. We zouden het kunnen voorstellen als
een eeuwigdurend pensioen, gebaseerd op het opgebouwde pensioenkapitaal ofwel de
schatten die we gedurende ons leven in de hemel hebben verzameld. Met alles wat
we op aarde doen wat eeuwigheidswaarde heeft, wordt ons hemelse pensioenkapitaal
opgebouwd. Bedenk hierbij steeds dat je dit pensioenkapitaal niet opbouwt met
jouw prestaties, maar met wat God in en door jou heeft kunnen doen gedurende je
hele leven.
Vol en vol
Iemand die op aarde veel geloofsgroei heeft meegemaakt, zal in het
hiernamaals een ander beginpunt hebben dan wie op aarde maar weinig is gegroeid.
En waarschijnlijk zullen zij altijd een voorsprong houden op anderen, die op
aarde op een lager niveau hebben geleefd. En toch zal er geen jaloezie zijn.
Evenals een gevulde litermaat en een gevulde vijflitermaat allebei vol zijn, zo
zal iedereen in de hemel en later op de nieuwe aarde een vervuld leven hebben in
volmaakte vreugde in Christus.
Zie vooral ook
onderwerp 'Talenten en ponden'
in hoofdstuk 'Gelijkenissen van Jezus'.
Volgend onderwerp: 9.1.11. Straf in het hiernamaals