9.1.10. Beloning in het hiernamaals

Ware gelovigen mogen verwachten dat ze na hun sterven naar de hemel zullen gaan. De prachtige toekomst die ze daar tegemoet gaan, bestaat uit:

  1. het eeuwige leven zelf - een genadegeschenk voor alle gelovigen
  2. loon - verschillend per gelovige, gebaseerd op hun levenswandel

Eeuwig leven: je geestelijke erfenis

Het eeuwige leven in het hiernamaals wordt ook wel een hemelse erfenis genoemd:

"Dank aan God, de Vader van onze Heer Jezus Christus. Hij heeft ons in zijn grote barmhartigheid herboren doen worden tot een leven vol hoop door Jezus Christus uit de dood op te wekken. Nu wacht u in de hemel een erfenis die onvergankelijk en onaantastbaar is, en die zijn waarde nooit verliest." (1 Petrus 1:3-4, GNB1996)

Een erfenis is een geschenk waar je niets voor hoeft te doen. Je ontvangt het van een overleden persoon, van wie jij een erfgenaam bent. Door wedergeboorte ontvangen gelovigen wat Jezus bij zijn sterven aan het kruis heeft nagelaten: zijn leven. Deze erfenis wordt volledig uitgekeerd na het sterven van de gelovige. De omvang van die erfenis is fabelachtig groot.

Het 'eeuwige leven' begint in principe bij iemands levendmaking. Dat is één van de aspecten van wedergeboorte. Op die manier ontvangen gelovigen op aarde als het ware een gedeeltelijke vooruitbetaling van wat zij later in volmaaktheid zullen krijgen:

"... in Hem bent u ook tot het geloof gekomen; u bent verzegeld met de beloofde heilige Geest, het voorschot op onze erfenis ..." (Efeziërs 1:13-14, WV2012)

Gelovigen worden in de Bijbel ook wel erfgenamen van het koninkrijk genoemd:

"Hoort, mijn geliefde broeders! Heeft God niet de armen naar de wereld uitverkoren om rijk te zijn in het geloof en erfgenamen van het koninkrijk, dat Hij beloofd heeft aan wie Hem liefhebben?" (Jakobus 2:5, NBG1951)
"... Kom, gezegenden van Mijn Vader, beërf het koninkrijk dat voor u bestemd is vanaf de grondlegging van de wereld." (Matteüs 25:34, HSV2010)

En wat is dan die erfenis? Het is in de eerste plaats je plek in het hiernamaals, dicht bij Jezus, zoals Hij heeft beloofd:

"En als Ik heengegaan ben en plaats voor u gereedgemaakt heb, kom Ik terug en zal u tot Mij nemen, opdat ook u zult zijn waar Ik ben." (Johannes 14:3, HSV2010)

In eerste instantie is dat de hemel, als een tijdelijk verblijf. Bij de wederkomst van Jezus naar de aarde vindt de opstanding van gelovigen plaats, waarna zij in het messiaanse vrederijk deel mogen hebben aan het regeren met Jezus. Dit zal daarna op de definitieve, nieuwe aarde op een nieuwe manier gestalte krijgen.

Loon beloofd

Jezus sprak met zijn discipelen meerdere malen over het loon voor het volgen van Jezus:

"... en jullie Vader, die in het verborgene ziet, zal je ervoor belonen." (Matteüs 6:4, NBV2004)

Daarbij bedoelde Jezus beloning zowel in het hier en nu als in het hiernamaals:

"... iedereen die huis of vrouw, broers of zusters, ouders of kinderen heeft achtergelaten omwille van het koninkrijk van God, zal reeds in deze tijd het veelvoudige ontvangen en in de tijd die komt het eeuwige leven." (Lucas 18:29-30, NBV2004)

Veel mensen vinden het ongepast om aan loon in het hiernamaals te denken. Maar als Jezus spreekt over loon, hoeven wij er ons toch niet voor te schamen om het te willen ontvangen, of wel soms? Sommige Bijbeluitleggers zeggen dat het geen echt loon is, maar genadeloon. Dat klinkt in mijn oren net zo vreemd als donker licht, want genade en loon zijn twee totaal tegengestelde begrippen die elkaar uitsluiten.

Loon naar daden

De Bijbel spreekt over 'loon naar daden':

"Ik kom spoedig, en heb het loon bij me om iedereen te belonen naar zijn daden." (Openbaring 22:12, NBV2004)

"Laten we daarom het goede doen, zonder op te geven, want als we niet verzwakken zullen we oogsten wanneer de tijd daarvoor gekomen is." (Galaten 6:9, NBV2004)

"Want hij heeft ons gemaakt tot wat wij nu zijn: in Christus Jezus geschapen om de weg te gaan van de goede daden die God heeft voorbereid." (Efeziërs 2:10, NBV2004)

Elke samenleving in de wereld kent een systeem van beloning voor de goeden en straf voor de slechten. Is het hebberig of streverig om je als gelovige uit te strekken naar loon? Helemaal niet! Paulus zegt dat hij alles op alles zet om de begerenswaardige beloning te bemachtigen:

"maar één ding (doe ik): vergetende hetgeen achter mij ligt en mij uitstrekkende naar hetgeen vóór mij ligt, jaag ik naar het doel, om de prijs der roeping Gods, die van boven is, in Christus Jezus." (Filippenzen 3:14, NBG1951)

Ook de apostel Johannes spoort ons aan om ervoor te zorgen dat we genoeg loon zullen ontvangen:

"... zorg dat u het volle loon ontvangt." (2 Johannes 1:8, NBV2004)

"Geef uw vertrouwen dan nu niet op, want het zal rijk beloond worden. Om de wil van God te doen en om te krijgen wat hij belooft, hebt u volharding nodig." (Hebreeën 10:35-36, GNB1996)

Jezus sprak zelf over loon en wil ons prikkelen om onze begeerten en hartstochten, die we zo vaak verkeerd gebruiken, te richten op wat werkelijke waarde heeft. Ben je bereid om zo te leven dat je het hoogst denkbare loon zal ontvangen? Denk dan niet aan een leven waarbij je alles uit jezelf wil halen om succes te behalen en rijk te worden. Maar wel aan een gevend leven vol van dienende, onbaatzuchtige liefde, om daarmee echte navolgers van Jezus te zijn.

Voor een goed inkomen willen mensen maar al te graag tijd en moeite investeren: langdurige studies of opleidingen, bepaalde kennis en ervaring opdoen. De meeste christenen weten best wat er in hun leven zou moeten veranderen om de hoogste weg met God te gaan ... maar willen er niet voor investeren. Hun aardse loon is hun meer waard dan het hemelse loon. Wat een grote vergissing!

"... u beloont ieder mens naar zijn daden." (Psalm 62:13, NBV2004)

Loon naar mate van toewijding

Het volgende voorval spreekt voor zich:

"En toen Jezus was gaan zitten tegenover de schatkist, zag Hij hoe de menigte geld in de schatkist wierp; en veel rijken wierpen er veel in. En er kwam één arme weduwe, die er twee kleine munten in wierp, dat is een quadrans. En toen Hij Zijn discipelen bij Zich geroepen had, zei Hij tegen hen: Voorwaar, Ik zeg u dat deze arme weduwe er meer ingeworpen heeft dan allen die iets in de schatkist geworpen hebben. Want zij allen hebben van hun overvloed erin geworpen; maar deze heeft van haar armoede alles wat zij had, erin geworpen, heel haar levensonderhoud." (Marcus 12:41-44, HSV2010)

Op grond van dit voorbeeld kunnen we ervan uitgaan dat de waardering van Jezus voor de toewijding van gelovigen afhangt van wat gelovigen doen met de mogelijkheden die ze hebben ontvangen.

Recht op loon

"Iemand die zijn loon verdient, krijgt het niet als een gunst maar als een recht." (Romeinen 4:4, NBV2004)

Als een middelbare scholier slaagt voor zijn eindexamen, wiens prestatie is het dan? Die van de scholier of van de leraren? Ik denk dat ze allebei goed werk hebben verricht. De scholier ontvangt een welverdiend diploma en de leraren krijgen hun welverdiende salaris. Op dezelfde manier is Jezus beloond voor zijn bereidwilligheid om te lijden en te sterven voor de mensheid en zullen gelovigen beloond worden voor hun trouw aan Jezus.

Het eeuwige leven op zich is een genadegave van God, terwijl het loon verband houdt met de keuzes die je als gelovige tijdens je leven op aarde gemaakt hebt. Je hebt zelf de verantwoordelijkheid om je hart open te hebben naar Jezus toe, zodat de Heilige Geest zijn werk in en door je heen kan doen.

Jezus zegt bijvoorbeeld in de 'Bergrede' dat je recht op loon heeft als je het volgende doet in gehoorzaamheid aan Hem:

Deze beide voorbeelden hebben te maken met daden van zelfverloochening en geloofsgehoorzaamheid. Je ontvangt geen loon voor je godsdienstige opvattingen, hoe zuiver en Bijbelgetrouw ze ook mogen zijn. Dat zijn hooguit motivaties tot vruchtdragen, niet het vruchtdragen zelf. En let eens op de volgende woorden van Jezus:

"Maar heb uw vijanden lief en doe goed, en leen zonder te hopen iets terug te krijgen. Dan zal uw loon groot zijn en zult u kinderen van de Allerhoogste zijn ..." (Lucas 6:35, HSV2010)

"Heb daarentegen uw vijanden lief, en doet goed, en leent zonder iets terug te hopen; en uw loon zal groot zijn, en u zult zonen van de Allerhoogste zijn ..." (Lucas 6:35, TELOS1982)

De TELOS vertaling is één van de weinige Bijbelvertalingen die het woord 'zonen' correct weergeeft. Dat woord spreekt van geestelijke volwassenheid. Andere vertalingen hebben er 'kinderen' van gemaakt, maar dan klopt de tekst niet: je wordt immers geen kind van God door goede daden, dat hoort iedere gelovige toch te weten?

Dit zijn voorbeelden van zegenende liefde: goed doen zonder dat anderen je ervoor belonen met goedkeuring en bewondering. Jezus geeft in de 'Bergrede' een uitzonderlijk voorbeeld:

"En wanneer jullie bidden, doe dan niet als de huichelaars die graag in de synagoge en op elke straathoek staan te bidden, zodat iedereen hen ziet. Ik verzeker jullie: zij hebben hun loon al ontvangen." (Matteüs 6:5, NBV2004)

Onechte godsdienstigheid is goed doen met de bedoeling of bijbedoeling om er waardering van mensen voor terug te ontvangen. Die waardering is dan je loon en daarmee verspeel je het hemelse loon dat je zou ontvangen als je hetzelfde zou doen, maar onopvallend en alleen uit onbaatzuchtige liefde voor God en je medemensen. Let op: als gelovigen staan we soms dichter bij de huichelaars uit Jezus' tijd dan we denken. Veel goed werk wordt gedaan:

Zo heb ik bijvoorbeeld veel respect voor mijn vader, die verpleger in een psychiatrische inrichting was. Het was zijn roeping om hulpeloze mensen te helpen, die niets terug konden geven. Diezelfde motivatie komen we tegen bij de apostel Paulus om in Korinte voor zijn eigen levensonderhoud te zorgen om de gelovigen niet op kosten te jagen:

"Wat is nu mijn loon? Dat ik het evangelie verkondig zonder er iets voor terug te vragen en dus geen gebruik maak van de rechten die de verkondiging mij geeft." (1 Korintiërs 9:18, NBV2004)

Schatten in de hemel

Schatten in de hemel zijn niet anders dan beloningen die in het hiernamaals op je liggen te wachten. Al wat de Heilige Geest in en door gelovigen heen kan doen op aarde wordt geestelijke vrucht genoemd (Johannes 15:1-8). Het is de opbrengst van je leven. Dat bestaat niet uit allerlei goede daden die je in je leven gedaan hebt, maar uit wat God in en door jou heeft gedaan in verbondenheid met Jezus. Hierover zei Jezus:

"Verzamel schatten in de hemel, daar vreten mot noch roest ze weg, daar breken geen dieven in om ze te stelen. Waar je schat is, daar zal ook je hart zijn." (Matteüs 6:20-21, NBV2004)

Jezus roept gelovigen op om tijdens het aardse leven hemelschatten te verzamelen, die nooit zullen vergaan. Jezus zei zelfs dat de kleinste daden van gehoorzaamheid aan God zelfs eeuwigheidswaarde hebben (Marcus 9:41). Ze worden allemaal geregistreerd in de hemel, als in een Air Miles systeem. Zonder dat je er erg in hebt, worden de hemelse Air Miles op je rekening bijgeschreven.

"Ik hoorde een stem uit de hemel zeggen: 'Schrijf op: "Gelukkig zijn zij die vanaf nu in verbondenheid met de Heer sterven.' En de Geest beaamt: 'Zij mogen uitrusten van hun inspanningen, want hun daden vergezellen hen.' " (Openbaring 14:13, NBV2004)

Je aardse bezittingen zul je bij het sterven moeten achterlaten, maar je geestelijke rijkdommen zijn vooruitgestuurd naar het hiernamaals.

Zie meer hierover in hoofdstuk 'Vruchtdragen'.

Andere 'schatten in de hemel' zijn:

Tenslotte nog twee opmerkelijke uitspraken over het eeuwige loon:

"Elk tijdelijk bezit kan in eeuwigdurende rijkdom veranderd worden. Wat aan Christus gegeven wordt, wordt onmiddellijk aangeraakt door onsterfelijkheid." (A.W. Tozer)

"Hij die het meest in de schoot van God is, zal het grootste vermogen hebben om van God te genieten in het hemelse koninkrijk." (John Bunyan)

De Bijbel spreekt over loon, niet over een eenmalige bonus of zoiets. We zullen eeuwig van dat loon mogen genieten. We zouden het kunnen voorstellen als een eeuwigdurend pensioen, gebaseerd op het opgebouwde pensioenkapitaal ofwel de schatten die we gedurende ons leven in de hemel hebben verzameld. Met alles wat we op aarde doen wat eeuwigheidswaarde heeft, wordt ons hemelse pensioenkapitaal opgebouwd. Bedenk hierbij steeds dat je dit pensioenkapitaal niet opbouwt met jouw prestaties, maar met wat God in en door jou heeft kunnen doen gedurende je hele leven.

Vol en vol

Iemand die op aarde veel geloofsgroei heeft meegemaakt, zal in het hiernamaals een ander beginpunt hebben dan wie op aarde maar weinig is gegroeid. En waarschijnlijk zullen zij altijd een voorsprong houden op anderen, die op aarde op een lager niveau hebben geleefd. En toch zal er geen jaloezie zijn. Evenals een gevulde litermaat en een gevulde vijflitermaat allebei vol zijn, zo zal iedereen in de hemel en later op de nieuwe aarde een vervuld leven hebben in volmaakte vreugde in Christus.

Zie vooral ook onderwerp 'Talenten en ponden' in hoofdstuk 'Gelijkenissen van Jezus'.