9.4.2. Antichrist

Bij het woord 'antichrist' denken christenen meestal direct aan een toekomstige wereldleider die de christenen probeert uit te roeien. Maar ik denk dat we het toch wat breder moeten zien.

Lees ook onderwerp 'Satanische drie-eenheid' in hoofdstuk 'Satan'. Daarin wordt de satan beschreven als de draak, het beest en de valse profeet.

Antichrist en antichristelijke machten

'DE antichrist' is in eerste instantie de satan zelf, want hij is DE tegenstander van God en van Jezus. De satan maakt gebruik van antichristelijke wereldleiders (zoals Romeinse keizers, Hitler, Stalin, Mao Zedong) die vijandig stonden tegenover christenen en vaak ook tegenover Joden. Daarnaast zijn er ook antichristelijke machten die openlijk vijandig staan tegenover het christendom, zoals bijvoorbeeld de islam. Maar DE antichrist, de satan, heeft nog meer machten die tot zijn beschikking staan om de Gemeente van Jezus te bestrijden, soms op een listige, subtiele manier.

Het woord 'antichrist' komen we in de Bijbel alleen in de brieven van de apostel Johannes tegen:

"Kinderen, het is het laatste uur; en zoals u gehoord hebt dat de antichrist eraan komt, zijn er ook nu al veel antichristen gekomen, waaruit wij weten dat het het laatste uur is." (1 Johannes 2:18, HSV2010)

"Er zijn veel dwaalleraren in de wereld verschenen die de komst van Jezus Christus als mens niet belijden. Dat nu is de verleider, de antichrist!" (2 Johannes 1:7, NBV2004)

De uitdrukking 'laatste uur' in het eerste Bijbelgedeelte kan gelezen worden als het tijdperk vanaf de eerste Pinksterdag tot aan de wederkomst van Jezus. Deze twee Bijbelgedeelten leren ons dat er gedurende al die eeuwen antichristelijke machten aan het werk zijn geweest en zullen zijn. Maar kort voor de wederkomst zal hun macht waarschijnlijk het grootst zijn. Het kan zijn dat er dan een wereldleider zal komen die zich voordoet als een redder van de mensheid die geïnspireerd is door de satan. Die zou een verschijningsvorm van de satan kunnen zijn die uit is op de vernietiging van alle christengelovigen (ook wel 'het beest' genoemd in Openbaring 13:11-18).

De apostel Johannes zag allerlei dwaalleraren ook als antichristelijke invloeden (2 Johannes 1:7). Het begrip 'antichrist' omvat dus veel uiteenlopende manieren waarop de satan zoveel mogelijk mensen probeert te verleiden en in zijn macht te krijgen. Vooral christenen. Kortom, we moeten het begrip 'antichrist' niet versmallen door alleen aan een toekomstige monsterachtige wereldheerser te denken. In heel veel eindtijdvisies en eindtijdromans wordt die indruk wel gewekt. Laten we niet 'uitzien' naar de komst van zo'n wereldleider, maar laten we waakzaam zijn voor de antichristelijke machten van vandaag en ons niet laten verleiden door die machten.

Hoer van Babylon

In het Bijbelboek Openbaring gaan twee hoofdstukken over de hoer van Babylon (Openbaring 17 en 18). Het is een vrouw en symboliseert dus een volk of een groep mensen. De hoer van Babylon is een symbolische beschrijving van de volgelingen van de antichristelijke machten door alle eeuwen heen. Het is een tegenhanger van de Bruid van Jezus, een symbolische aanduiding van alle volgelingen van Jezus van alle tijden.

"... Ik zag een vrouw zitten op een scharlakenrood beest vol godslasterlijke namen, met zeven koppen en tien horens. Ze droeg purperen en scharlakenrode kleren en gouden sieraden, edelstenen en parels. In haar hand had ze een gouden beker vol gruwelijkheden, al haar liederlijke wandaden, en op haar voorhoofd stond een naam met een geheime betekenis: ‘Het grote Babylon, moeder van alle hoeren en van alle gruwelijkheden ter wereld. Ik zag dat de vrouw dronken was van het bloed van de heiligen en het bloed van hen die van Jezus hadden getuigd..." (Openbaring 17:3-6, NBV2004)

Ze zat op een beest met zeven koppen en tien horens, en was duidelijk een verlengstuk van het beest, dat in Openbaring 13:1-10 met evenveel koppen en horens rondloopt. Ze wordt een hoer, genoemd vanwege ontrouw aan God en Babylon als symbool van trotse opstand tegen God. Over 'haar' zegt de Bijbel:

"Toen hoorde ik een andere stem uit de hemel zeggen: 'Ga weg uit die stad, mijn volk, zodat je geen deel hebt aan haar zonden en ontkomt aan de plagen die haar zullen treffen. Want haar zonden reiken tot aan de hemel en God zal haar onrecht vergelden." (Openbaring 18:4-5, NBV2004)

De boodschap is duidelijk: neem er zoveel mogelijk afstand van. En wees bereid om zo nodig een hoge prijs te betalen voor het volgen van Jezus:

"Wie gevangenschap moet verduren, zal in gevangenschap gaan. En wie door het zwaard moet sterven, zal sterven door het zwaard. Hier komt het aan op de standvastigheid en trouw van de heiligen." (Openbaring 13:10, NBV2004)

Kenmerken van antichristelijke machten

In de Bijbel worden onder meer de volgende kenmerken van antichristelijke machten genoemd:

• religieuze macht - Daarbij kunnen we denken aan dwaalleraars, waar we in de brieven van het Nieuwe Testament erg veel over kunnen lezen. Maar ook aan andere godsdiensten, religies en occultisme.
  "Zij zijn uit ons midden voortgekomen, maar zij behoorden niet werkelijk tot ons ... Wie is de leugenaar? Wie anders dan hij die loochent dat Jezus de Messias is? De antichrist is hij die de Vader en de Zoon verloochent." (1 Johannes 2:19-22, WV2012)
• wetteloosheid, geen morele remmingen - Het goede wordt slecht verklaard, het slechte wordt goed verklaard. Alles mag bijvoorbeeld op seksueel gebied. Maar het dienen van Jezus is verwerpelijk.
  "De komst van de wetteloze mens is het werk van de satan en gaat gepaard met groot machtsvertoon en valse tekenen en wonderen, en allen die verloren zullen gaan, zal hij met zijn kwaadaardigheid verleiden. Want ze hebben de liefde voor de waarheid, die hen had kunnen redden, niet aanvaard. Daarom treft God hen met verblinding, zodat ze dwalen en de leugen geloven. Zo zal iedereen die de waarheid niet gelooft maar behagen schept in onrecht, worden veroordeeld." (2 Tessalonicenzen 2:9-12, NBV2004)
• economische macht - Dat blijkt uit de symbolische beschrijving van 'de hoer van Babylon', de antichristelijke tegenhanger van de Bruid van Jezus.
  "... de kooplieden van de aarde zijn rijk geworden van haar mateloze weelde." (Openbaring 18:15, WV2012)
  "Want uw kooplieden waren de groten van de aarde ..." (Openbaring 18:23, WV2012)
• onderdrukkende macht - Daarbij zal vooral Gods volk het zwaar zal hebben.
  "Dan zal men jullie onderdrukken en doden, en jullie zullen door alle volken worden gehaat omwille van mijn naam. Velen zullen dan ten val komen, ze zullen elkaar verraden en elkaar haten." (Matteüs 24:9-10, NBV2004)

Nep-vredevorst

Veel gelovigen verwachten dat de antichrist zich kort voor de wederkomst van Jezus zal openbaren als een imitatie van de Jezus die later zal verschijnen als de vredevorst.

Toen Jezus kort na zijn doop een ontmoeting had met de satan in de woestijn, probeerde de satan Jezus over te halen om hem te aanbidden. Jezus zou dan op een gemakkelijke manier kunnen optreden als een vredevorst onder leiding van de satan.

"De duivel nam hem opnieuw mee, nu naar een zeer hoge berg. Hij toonde hem alle koninkrijken van de wereld in al hun pracht en zei: 'Dit alles zal ik u geven als u voor mij neervalt en mij aanbidt.' " (Matteüs 4:8-9, NBV2004)

Deze poging mislukte. Maar ik geloof dat de satan mogelijk iemand (misschien zelfs een mens geworden zoon van hemzelf) naar voren zal schuiven als een wereldleider die in staat is alle volken te verenigen. Daarmee zou hij met een wereldreligie kunnen komen en beloften om alle wereldproblemen op te lossen. Iedereen zou zo'n leidersfiguur toejuichen, net zoals zijn voorloper Hitler destijds werd toegejuicht. Het volgende Bijbelgedeelte wijst sterk in die richting:

"Laat niemand u op enigerlei wijze misleiden. Want die dag komt niet, tenzij eerst de afval gekomen is en de mens van de wetteloosheid, de zoon van het verderf, geopenbaard is, de tegenstander, die zich ook verheft boven al wat God genoemd of als God vereerd wordt, zodat hij als God in de tempel van God gaat zitten en zichzelf als God voordoet. Herinnert u zich niet dat ik u deze dingen zei, toen ik nog bij u was? En u weet wat hem nu weerhoudt, opdat hij op zijn eigen tijd geopenbaard wordt. Want het geheimenis van de wetteloosheid is al werkzaam. Alleen is er iemand die hem nu weerhoudt, totdat hij uit het midden verdwenen is. En dan zal de wetteloze geopenbaard worden ..." (2 Tessalonicenzen 2:3-8, HSV2010)

Een paar kanttekeningen:

• 'die dag' - is dag van de wederkomst van Jezus.
• 'de tegenstander' - dat is ook precies de betekenis van 'satan' die de antichristelijke macht in eigen persoon is.
• 'herinnert u zich niet' - In de vroege christelijke kerk werd algemeen aangenomen dat Paulus in dit Bijbelgedeelte de toenmalige Romeinse keizer bedoelde als de antichrist.
• 'wat hem nu weerhoudt' - Wie of wat deze keizer tegenhield om zijn misdadige plannen uit te voeren had Paulus de gelovigen in Tessalonica kennelijk eerder verteld. Mogelijk gaat het over politieke tegenstanders of tegenbewegingen.

Maar dit is lang geleden gebeurd. Een eventuele toekomstige antichristelijke wereldleider zal zichzelf een goddelijke status geven (net als de Romeinse kiezers).